محمدجواد میکاییلی

مسئله ذهن بدن یکی از مهم ترین مسائلی است که همواره در طول تاریخ فلسفه مورد توجه محققان قرار داشته است. اما این مسئله همواره به شکلی واحد نبوده و با تقریرات مختلفی همراه بوده است. هدف از این مقاله بررسی تطبیقی دو تقریر قابل توجه این مسئله؛ یعنی تقریر دکارت و تقریر شایع در فلسفه ذهن به روش تحلیلی تطبیقی است. بدین جهت نخست توضیحی اجمالی از مسئله ذهن بدن ارائه کرده و سپس به فلسفه دکارت پرداخته و شاخصه های تقریر وی را در حد توان به تصویر کشیده ایم. سپس به ارزیابی تقریر شایع از این مسئله در فلسفه ذهن پرداخته ایم و هم زمان تا حد امکان بعضی از تفاوت های شاخص میان روش فلسفی دکارت و فلاسفه تحلیلی را برجسته ساخته ایم. در آخر به بررسی تطبیقی دو رویکرد و دو تقریر مورد بحث پرداخته و ضمن توضیح تفاوت های موجود میان آن دو، به تأثیراتی که این تفاوت ها در نحوه پاسخ به مسئله ذهن بدن می گذارند، اشاره کرده ایم.