زینب سادات رضوی

شناخت و بررسی شیوه های مدیریتی یک مدیر و حاکم در مقابله با دشمنان می تواند سیاست های مدیریتی و میزان موفقیت وی در عملکرد های بعدی اش را تبیین و برجسته تر بنمایاند. امام علی(ع) به عنوان حاکم جامعه اسلامی در موقعیت های مختلف از سبک های مدیریتی متفاوت متناسب با شرایط استفاده نموده اند. نحوه مدیریت ایشان نشان می دهد که برای مدیریت در زمان ها و مکان های مختلف نمی توان از یک سبک خاص استفاده نمود. این پژوهش با بررسی عبارات زیارت غدیریه که از جامع ترین زیارت ها و غنی ترین منابعی است که در روز غدیر توسط امام معصوم در مورد امیرالمومنین(ع) صادر شده، به روش توصیفی - تحلیلی در صدد تبیین سبک های مدیریتی امام علی(ع) مبنی بر شیوه های مقابله ایشان با دشمنان از حیث اخلاقی و عملی است. شیوه های مدیریتی امام در مقابله با دشمنان در زیارت غدیریه عبارت اند از: شجاعت در برابر دشمن، عدم سازش با دشمنان، پافشاری و ایستادگی بر حق، تذکر و موعظه و فراخوانی به ترس از خدا، استقامت در برابر دشمن، صبر در برابر ازار دشمنان، سخت گیری بر کافران، کاردانی و دشمن شناسی.

نحوه مدیریت امیرالمؤمنین نشان می دهد که مدیریت در هر مکان وزمانی سبک خاص خود را می طلبد، که به این رویکرد مدیریت اقتضائی گفته می شود. این پژوهش با بررسی عبارات زیارت غدیریه، به روش توصیفی _ تحلیلی در صدد تبیین سبک های مدیریتی امام علی؟ع؟ مبنی بر شیوه های ارتباطی ایشان با زیردستان به ویژه کارگزاران از حیث اخلاقی و عملی است. شیوه های مدیریتی امام در زیارت غدیریه را می توان به دو بخش صفات اخلاقی و راهکارهای عملی دسته بندی نمود. در بخش صفات اخلاقی؛ عفو و گذشت، خشم و خشنودی برای خدا و تواضع در برابر مردم بویژه مؤمنان و در بخش راهکارهای عملی؛ هدایتگری، به دوش کشیدن بار سختی، کمک بدون چشم داشت به فقرا و نیازمندان و تقسیم عادلانه بیت المال را می توان بعنوان نمونه ذکر کرد.