رضیه عمرانی نژاد

پژوهش حاضر در پی شناسایی عوامل اجتماعی، روانی و فیزیولوژیک مرتبط با ازدواج زودرس دختران در شهر قم بوده است. جهت دستیابی به این هدف از روش نظریه زمینه ای استفاده شد و در مجموع، 38 نفر از زنانی که در شهر قم در سن کمتر از 18 سال ازدواج کرده اند مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته عمیق قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که شرایط علی ازدواج زودرس دختران در بعد اجتماعی به ترتیب شامل"مورد تأیید بودن خواستگار"، "اجبار"، "آزادی در تصمیم گیری"، "ترس از بی آبرویی"، "شرایط نابسامان خانوادگی" و "علاقه به تشکیل خانواده"؛ بعد اجتماعی-روانی نیز شامل "ترس از تجرد"، "آمادگی مهارتی و روانی" و "فرار از موقعیت-های تنش زای خانوادگی"؛ بعد روانی،"وابستگی عاطفی قبل از ازدواج" و بعد فیزیولوژیک نیز شامل "آمادگی جسمی" و "نیاز جنسی" است. همچنین "آداب و رسوم فامیلی" و "عقاید مذهبی" شرایط زمینه ای ازدواج زودرس دختران را ایجاد کرده اند. شرایط میانجی ازدواج زودرس زنان مورد مطالعه در بعد اجتماعی مقولات "حضور در جمع" و "وضعیت اقتصادی نامطلوب"؛ در بعد اجتماعی- روانی "کمبود توجه در خانواده"، "اختلاف سنی زیاد با والدین"، "ترس والدین از وضعیت اخلاقی نامطلوب جامعه"و در بعد روانی "نداشتن معیار درست برای ازدواج" است. همچنین در این تحقیق، راهبرد ها در دو گروه تحت عنوان راهبرد های جمعی شامل "دریافت حمایت های اجتماعی"، "اقدامات قانونی"، "تعامل طرفین در جهت برقراری ارتباط مطلوب" و "درمان" و راهبرد های فردی شامل"مدیریت تعارض"، "انفعالی" و "تلافی جویانه" دسته بندی شده است. پیامد های ازدواج زودرس دختران شامل: "مشکلات اقتصادی"، "طلاق"، "عدم ادامه تحصیل"، "پایین بودن مهارت ها" و "بروز مخاطرات جسمی و بهداشتی برای مادر و جنین" است.