مریم کیانی مولان

مسکن به عنوان یک نیاز اساسی و به عنوان نمودی از ایفای نقشهای اساسی انسان، پدیدهای جغرافیایی بوده و نقش مهمی نیز در توسعه جوامع انسانی دارد. هدف اصلی این پژوهش، سنجش و تحلیل فضایی وضعیت ساخت و ساز مسکن در سطح استان های کشور(31 استان) است. با استفاده از تحلیل فضایی و برآورده شدن یک دید فضایی می توان در سطح کشور، استانهایی که وضعیت برخوردار یا محرومی در مورد ساخت و ساز مسکن دارند را شناسایی و تحلیل کرد، تا بدانیم آیا استانهای کشور از لحاظ وضعیت ساخت و ساز مسکن متعادل می باشند و کدام استانهای کشور دارای وضعیت نزدیک به هم هستند. در پژوهش فوق با استفاده از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال96 استانهای کشور، 37متغیر نرمال شده به کار گرفته شد. این متغیرها با روش تحلیل عاملی به 8 عامل کاهش یافت و در مولفه های معنی دار قرار داده شد. سپس استان های کشور با مدل تحلیل خوشه ای به 4 گروه همگن تقسیم شدند. نتیجه تحقیق نشان داد که استان تهران به تنهایی بالاترین سطح برخورداری در ساخت و ساز مسکن را داشته و در سطح اول یعنی بسیار برخوردار می باشند و 22 استان کشور در پایین ترین سطح(محروم) قرار دارند.

شناخت و درک هرچه بیشتر آینده و ناشناخته هایی که فراروی انسان ها و جوامع بشری قرار دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع آینده پژوهی این امکان را به انسانها می دهد که یک قدم پیشتر از حال گام برداشته تا در عرصه های مختلف با اطمینان خاطر برنامه ریزی نمایند. بنا به ضروری و حیاتی بودن مسکن برای ادامه زندگی و اهمیت تامین آن برای همه آدمیان و افزایش تقاضا برای آن، از این رو پیش بینی قیمت مسکن در مناطق شهری، از اهمیت وافری برخوردار است. در این پژوهش سعی شده است که عوامل و متغیرهای کلیدی(پیشرانها) تاثیرگذار بر آینده قیمت مسکن؛ توسط افراد نخبه و متخصصان، استخراج و سپس اثرات هر کدام از پیشرانها بر روند آینده قیمت مسکن تخمین، تا در مواجه با عدم قطعیت ها و مسائل غیر برنامه ریزی شده، غافلگیر نشویم. در این مقاله داده های آماری قیمت مسکن (متوسط قیمت متری زمین) در شهر تبریز، طی سالهای80-94 گرد آوری و از روش تحلیل تاثیر بر روند برای پیش بینی قیمت مسکن استفاده شده است، این تکنیک با اعمال تاثیر تکنیک های کیفی پیش بینی بر نتایج به دست آمده از تکنیک های کمی، سعی بر انطباق بیشتر نتایج پیش بینی با واقعیت دارد. داده های مرتبط با قیمت مسکن به لحاظ حجم، قابلیت کاربرد در روش های عددی همچون سری های زمانی و خطوط روند را دارا می باشند. با استفاده از این دو مزیت، آنالیز تاثیر بر روند به عنوان مدل مناسبی برای پیش بینی، تخمین قیمت مسکن شهر تبریز پیشنهاد شده و اجرا گردید. نتایج حاکی از آن است که پیش بینی قیمت مسکن با روش تحلیل تاثیر بر روند، از توانایی بالایی برای پیش بینی (متوسط قیمت متری مسکن) برخوردار است.