داود حسن دوست فرحانی

مهم ترین اصل در زمینه ی پدافند غیرعامل انتخاب مکان مناسب با ضریب امنیت مکانی بالا به منظور حفظ و سلامت مراکز حیاتی و حساس می باشد. هدف از این پژوهش، مکان یابی سایت-های مناسب جهت استقرار مراکز حساس و حیاتی در شهرستان بجنورد می باشد. استان خراسان شمالی یکی از استان های مرزی ایران به شمار می رود و شهرستان بجنورد به عنوان مرکز استان است. همین امر باعث استقرار تاسیسات حساس و مهمی مانند؛ بیمارستان های مرکزی، سیلوهای گندم، شهرک های صنعتی، پاسگاه های نظامی و غیره در این شهرستان شده است که هرکدام دارای فعالیت های منطقه ای و فرامنطقه ای هستند. داده های این پژوهش بوسیله مطالعات کتابخانه-ای و اسنادی و توزیع پرسشنامه بین کارشناسان (سازمان ها و ادارات) و متخصصان این حوزه، براساس اصول پدافند غیرعامل گردآوری شدند. برای انجام پژوهش از مدل تلفیقیANP - Fuzzy استفاده شد. معیارهای طبیعی و انسانی پژوهش، شامل زیرمعیارهای شیب، جهت شیب، مناطق حفاظت شده، لیتولوژی، فاصله از گسل، فاصله از مرز، شهر، روستا، راه های مواصلاتی و غیره انتخاب شدند. جهت پردازش داده های پرسشنامه، از نرم افزار Super Decision ، که مبتنی بر مدل ANP است، استفاده و ضریب اهمیت هر یک از فاکتورها در نرم افزارArc GIS با لایه ی مورد نظر ضرب شد. در نهایت به فازی سازی نقشه ها و روی هم گذاری لایه های فازی اقدام شد. نتیجه ی تحقیق نشان داد که مناسب ترین پهنه ها برای استقرار مراکز حیاتی و حساس، کمربند میانی، شرق و جنوب شرقی شهرستان بجنورد می باشد و نامناسب ترین پهنه ها؛ شمال (کمربند مرزی)، جنوب غرب و پیرامون شهر بجنورد می باشد.