رقیه انصاری چشمه

از جمله پیش نیاز های ضروری تفسیرمبتنی بر کلام معصومین روش شناسی تفسیرآن بزرگواران است. این امر بدین جهت ضرورت دارد که دستیابی به فهم صحیح آیات، مبتنی برشناخت شیوه ی تفسیری حضرات معصومین به عنوان مفسران حقیقی قرآن است. تاکنون برخی مفسران با بهره گیری از روش های تفسیری اهل بیت به تفسیر قرآن پرداخته اند. از جمله آیت الله خویی در «البیان فی تفسیر القرآن» (که بیشتر به عنوان اثری در حوزه ی علوم قرآن مطرح است تا تفسیر)، این روش را دنبال نموده است؛ ایشان با بیان موضوعات متعدد درصدد آن بوده که از طریق روایات اهل بیت، به تفسیری جامع در مورد قرآن دست یابد؛ امری که مؤلف در مقدمه این کتاب بدان اشاره نموده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و با تتبع در متن «البیان» و سایر منابع کتابخانه ای، درصدد آن است که روش تفسیری اهل بیت را تبیین نماید. یافته های تحقیق نشان داد ایشان علاوه بر طرح تفسیر روشمند، ضمن مباحث تفسیری سوره ی حمد به شیوه هایی از روش تفسیری آن بزرگوارن نیز اشاره نموده و روایاتی را دراین زمینه شاهد آورده است. از نظر ایشان روش تفسیر اهل بیت، جامع بوده و شامل روش قرآن به قرآن، روش مأثور و روش مبتنی بر اجتهاد و عقل است.

یکی از مباحث مورد نزاع در بین متکلمان، رؤیت خداوند متعال چه در دنیا و چه در آخرت است. یکی از آیات ناظر این موضوع آیه 143 سوره اعراف است  که حضرت موسی (ع) درخواست رؤیت خداوند متعال را داد. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی پس از جمع آوری نظرات و دیدگاه کلامی هر یک براساس دیدگاه آیت الله جوادی آملی به این نتیجه می رسد که نمی توان با درنظرگرفتن مقام والا و اولوالعزمی موسی کلیم الله گفت که او دیدن ظاهری (چشمی) مدنظرش بوده است، پس دیدنی خاص مانند نبی اکرم (ص) به صورت شهودی و بی واسطه مورد نظر بوده است.

ظهور منجی از اعتقادات ادیان آسمانی است. باتوجه به خاتمیت دین اسلام و آموزههای مذهب شیعه این امر با تأکیدات بیشتری بیان شده است، پس انسان نسبت به امام عصر خود وظایفی دارد. نقش زنان در عصر ظهور بهعلت جایگاه ویژه آنها در خانواده نقشی بیبدیل است. بنابراین، آگاهی آنها از نقشهای خاصشان در عرصه خانواده و جامعه میتواند زمینهساز پرورش نسلی بامسئولیت و پرانگیزه شود. تبیین جایگاه و رسالت زنان در فراهم کردن مقدمات ظهور حضرت مهدی (عج) براساس فرامین قرآن و سنت از مباحثی است که بهطور مستقل کمتر به آن توجه شده است. پژوهش حاضر نقش زنان در تقویت بینشی خود و تربیت نسل منتظر و همچنین تأثیر فعالیتهای آنها در حیطه فردی، اجتماعی و خانوادگی درزمینهسازی ظهور را بررسی میکند. بااستفاده از منابع روایی، اخلاقی و تربیتی ابتدا جایگاه زنان در جامعه اسلامی و همچنین جایگاه آنها در عصر مهدویت بررسی میشود و سپس مسئولیتهای زنان در ابعاد فردی، خانوادگی و اجتماعی در بسترسازی قیام حضرت و برپایی دولت کریمه مهدوی  بیان میشود.