محمدعلی علینژاد

ارزیابی دقیق از خطر وقوع تصادف در معابر شهری، گامی اساسی در جهت انجام اقدامات عملی برای به حداقل رساندن تصادفات و ارتقاء سطح ایمنی سامانه حمل ونقل شهری است. پژوهش حاضر با هدف پهنه بندی خطر تصادف، با استفاده از تحلیل های تصمیم گیری چند معیاره مکانی، در مناطق (۲ و ۶) شهر قم انجام گرفته است. برای وصول این هدف، ابتدا معیارهای اثرگذار در بروز تصادفات درون شهری با توجه به نظرات کارشناسان این حوزه تعیین شدند، سپس با استفاده از روش وزن دهی ترکیبی Fuzzy-AHP، وزن معیارها محاسبه شد؛ درنهایت با استفاده از وزن های به دست آمده و نقشه های معیارها در محیط GIS، نقشه خطر تصادف به دست آمد. نتایج این روش نشان می دهد که معیارهای تراکم تصادفات پیشین، حجم ترافیک و تراکم جمعیت، بیشترین نقش را در بروز تصادفات دارند و معیارهای فاصله از کاربری های خاص، وضع کیفی راه و محدودیت های کالبدی، از اهمیت خیلی کمتری برخوردار هستند. همچنین نتیجة پهنه بندی نشان می دهد که خیابان های محله های امامزاده شاه ابراهیم (ع)، نیروگاه و سعدگان دارای خطر بالای وقوع تصادفات هستند. متوسط خطر وقوع تصادف در محلههای امین آباد، شیخ آباد، شهرک امام حسین (ع)، باغ شریعتی و مهرآباد مشاهده شد و همچنین محلههای شادقلی، شهرک فاطمیه، محمدآباد و قلعه کامکار دارای کمترین خطر وقوع تصادفات رانندگی بودند.