کبری جعفری هرندی

در جهان امروز تحریم های بین المللی بعنوان ابزاری در جهت اعمال فشار بر کشورها از سوی جامعه جهانی مطرح می شود که این فشارها با هدف تغییر و تعدیل سیاست و منش کشورهای هدف صورت می گیرد و اغلب نه تنها سیاست دولت های مورد تحریم تغییر پیدا نمی کند بلکه فشار اصلی تحریم ها در بسیاری از موارد قواعد حقوق بشردوستانه و حقوق بشر را تحت الشعاع قرار داده و باعث افزایش رنج و آلام مردم می شود. این مهم زمانی مورد توجه قرار می گیرد که تحریم ها از سوی کشورهای صاحب قدرت و به خصوص سازمان ملل متحد صورت گیرد. یکی از مهمترین انواع تحریم در این فرایند، تحریم های اقتصادی بین المللی بوده که اگرچه در قالب حفظ صلح و امنیت بین المللی در برخی موارد، امری ضروری به نظر می رسد و ابزاری در جهت ممانعت از تجاوز می باشد و هدف غایی آن تغییر و تعدیل در رفتار کشورهای هدف است. لیکن آنچه مسلم است آنکه تحریم ها همیشه با آثار ناخواسته همراه بوده که بدون هرگونه تفکیک یا تمایزی، به گروه های آسیب پذیر کشورها صدمه وارد می آورد و موجب نقض حقوق بشر می شود. در مورد تحریم های اقتصادی صورت گرفته توسط سازمان ملل و وضعیت حقوق بشر باید گفت که اگرچه مکانیسم بکارگیری تحریم ها ممکن است تا اندازه ای به تحقق اهداف ملل متحد کمک نماید، اما در عمل هزینه های حقوق بشری ایجاد شده بر جمعیت مردم از یک سو و وجهه خدشه دار شده قدرت های اعمال کننده تحریم از سوی دیگر، بسیار گزاف تر از منافع حاصل از این اقدامات است.