یادداشتهایی درباره تاریخ قومی ایران و آذربایجان
آرشیو
چکیده
در این مقاله، اطلاعاتی درباره ریشه های کهن تاریخ قومی ایران و آذربایجان منعکس شده است. بسیاری از تاریخنگاران، چه در دوره شوروی و چه در دوران معاصر، با تحریف حقایق تاریخی ادعا میکنند که تُرکها در سده یازدهم میلادی و در دوره سلجوقیان به سرزمینهای ایران و آذربایجان وارد شدند و با همگونسازی مردم بومی، این مناطق را تُرکسازی کردند. اما بررسی دقیق تاریخ قبیله های باستانی ساکن در جغرافیای ایران، بین النهرین و کوههای زاگرس، و نیز دولتهایی مانند سومر، سوبیر، عیلام و کاسی، همراه با تحلیل کتیبه های میخی کشف شده در این مناطق، آثار باستانشناختی و نامهای جغرافیایی باستانی، نشان میدهد که نه تُرکها، بلکه قبایل ایرانی زبان به این سرزمینها مهاجرت کردند. این در حالی است که هزاران سال پیش از اسکان این قبایل، تُرکهای باستان پایه های تمدن نخستین را در این جغرافیا نهادند و دولتهای بیشماری تأسیس کردند.NOTES ON THE ETHNIC HISTORY OF IRAN AND AZERBAIJAN************ İRAN VE AZERBAYCAN'IN ETNİK TARİHİNE DAİR NOTLAR************ İRANIN VƏ AZƏRBAYCANIN ETNİK TARİXİ HAQQINDA BƏZİ QEYDLƏR
This article reflects some information about the ancient roots of the ethnic history of Iran and Azerbaijan. Many historians, both in the Soviet period and in the modern period, distort historical facts and claim that the Turks came to the lands of Iran and Azerbaijan in the 11th century during the Seljuk period and assimilated the local population and Turkified them. However, serious research on the history of ancient tribes who lived in the geography of Iran, Mesopotamia and the Zagros Mountains, and Turanian states such as Sumer, Subir, Elam and Kassi, and the information reflected in the cuneiform texts, archaeological monuments and paleotoponics discovered in these regions, refute these claims. Historical evidence shows that Iranian-speaking tribes, not Turks, came to this region in later periods, after the Turks, and settled there. It is also proven by historical documents that, thousands of years before Iranian-speaking tribes settled here, Turanian Proto-Turkic tribes first laid the foundations of civilization in this geography and founded many states.************
Bu makale İran ve Azerbaycan'ın etnik tarihinin kadim kökleri hakkında bazı bilgileri yansıtmaktadır. Hem Sovyet döneminde hem de modern dönemde birçok tarihçi, tarihi gerçekleri çarpıtmakta ve Türklerin İran ve Azerbaycan topraklarına 11. yüzyılda Selçuklular döneminde gelerek yerel halkı asimile etdiğini ve Türkleştirilmiş olduklarını iddia etmektedirler. Ancak İran coğrafyası, Mezopotamya ve Zagros Dağları topraklarında yaşamış olan kadim kavimlerin ve Sümer, Subir, Elam ve Kassi gibi Turani devletlerin tarihlerine ilişkin yapılan ciddi araştırmalar ve bu bölgelerde keşfedilen çivi yazılı metinlerde, arkeolojik anıtlarda ve paleotoponilerde yansıyan bilgiler, bu bölgeye Türklerin değil, İrani dil konuşan kabilelerin daha geç dönemlerde, Türklerden sonra gelip yerleştiklerini göstermektedir. İran dilli kavimlər buraya yerleşmeden bin yıllar önce Turanlı Ön Türk kavimlerin bu coğrafyada ilkin medeniyetin temellerini attıkları ve çok sayıda devletler kurmuş oldukları tarihi belgelerle de kanıtlanmaktadır.**********
Bu məqalədə İranın və Azərbaycanın etnik tarixinin qədim köklərin haqqında bəzi məlumatlar öz əksini tapmışdır. İstər sovet dövründə və istərsə də müasir dövürdə bir çox tarixçilər tarixi faktları təhrif edərək türklərin İran və Azərbaycan ərazisinə XI əsrdə Səlçuqlular dönəmində gəldiklərini və yerli xalqı assimlyasiya edərək türkləşdirdiyi iddialarını irəli sürürlər. Lakin İran coğrafiyası, Mesopotamiya və Zaqros dağları ərazisində mövcud olmuş qədim tayfaların və Sumer, Subir, Elam, Kassi kimi dövlətlərin tarixinin ciddi araşdrılması və bu ərazilərdə aşkar edilmiş mixi yazı mətnlərində əks olunan bilgilər, arxeoloji abidələr, paleotoponimlər türklərin deyil, irandilli tayfaların bu əraziyə gəlmə olduğunu və onların burda məskunlaşmağa başlamasından min illər öncə öntürk tayfalarının bu coğrafiyada ilkin uyqarlığın əsasını qoyduqlarını və çoxsaylı dövlətlər yaratmış olduqlarını sübut edir.