واکاوی لزوم بررسی طرق شیخ طوسی به صاحبان کتب در مشیخه تهذیبین
آرشیو
چکیده
در اعتبارسنجی روایات، همیشه نیاز به بررسی همه رجال واسطه در سند نیست. دست کم در برخی منابع، با تکیه بر قراینی، ثقه بودن راویان هیچ تأثیری در اعتبار حدیث نخواهد داشت. از مواردی که احتمال چنین قاعده ای درباره آن مطرح شده، واسطه های بین شیخ طوسی و صاحبان کتب در تهذیبین است. دراین باره برخی بررسی وثاقت راویان را لازم دانسته اند؛ برخی بین کتب مشهور و غیرمشهور تفصیل داده، و برخی هم مطلقاً این کار را لازم ندانسته اند. با توجه به شواهدی از مقدمه تهذیب الاحکام، سخن شیخ طوسی در سرآغاز مشیخه، روش تعامل شیخ طوسی با روایات و نیز اختلاف نسخ کتب، این نتیجه به دست می آید که بررسی رجالی واسطه ها بین شیخ طوسی تا صاحبان کتب لزومی ندارد و فرقی بین کتب مشهور و غیرمشهور نیست؛ ازاین رو وثاقت راویان بین شیخ طوسی و صاحبان کتب تأثیری در اعتبار روایت ندارد.مراجعه فی ضروره دراسه طرق الشیخ الطوسی إلی أصحاب الکتب فی مشیخه تهذیبیه
تقویم الرّوایات والتّحقق من اعتبارها، لا یتطلّب دائمًا الدّراسه والبحث عن جمیع الرّواه الوسطاء فی سلسله النقل. فإنّ مصداقیّه الرّواه فی بعض المصادر على الأقلّ لا یکون لها أیّ تأثیر على اعتبار الرّوایه بناءً على شواهد واستنادًا إلیها. ومن الحالات التی یُثار فیها احتمال وجود هذه القاعده، الوسطاء بین الشّیخ الطّوسی وأصحاب الکتب فی التّهذیبین. فقد رأى البعض فی هذا المجال، أنّه من الضّروری التّحقق من مصداقیّه الرّواه، فی حین قام البعض بالتّفصیل بین الکتب الشّهیره وغیرها، کما أنّ بعضهم لم یعتبر المراجعه السّندیّه ضروریّه على الإطلاق. وبعد النّظر فی الشّواهد التی نتطرّق إلیها یتبین أنّ البحث عمّن یتوسّط بین الشّیخ وأصحاب الکتب غیرضروری، بلا تفصیل بین الکتب الشّهیره وغیرها. والشّواهد الّتی أشرنا إلیها موارد منها: مقدّمه تهذیب الأحکام، وکلام الشّیخ الطّوسی فی طلیعه المشیخه، ومنهج الشیّخ فی التّعامل مع الرّوایات، والاختلاف فی نُسخ الکتب. وعلیه فإنّ مصداقیّه الرّواه بین الشیخ الطوسی وأصحاب الکتب ووثاقتهم لا تؤثّر فی اعتبار الرّوایه.
تبلیغات
