بررسی تاریخی و تحلیلی ابن شهاب زهری: جایگاه و تأثیرات در تدوین حدیث با رویکرد حضرت آیت الله خامنه ای (مد ظله العالی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
محمّد بن مسلم بن شهاب زُهری ازجمله راویان به نامِ تاریخ حدیث شمرده می شود. آگاهی زهری به اخبار و راویات موجب شده تا بر طبقات بعد از خود تأثیرگذاری حداکثری داشته باشد. بررسی شرح و احوال زندگانی ابن شهاب زهری، گویای دو رویکرد متفاوت ایشان در نقل وانتقال احادیث و روایات است. زمانی که مصلحت بر آن می باشد که خود را منتسب به منبع و مرجع اصلی حدیث بداند، چهره ای ولایی و تابع از خود به نمایش می گذارد که به اکراه و از روی ناخرسندی به سمت مروانیان کشیده شده است. این تاکتیک زهری توانسته ستایش و تحسین برخی دوست داران اهل بیت (ع) را برانگیزد. با این وجود قرابت و مؤانست زهری که حاصل دنیاطلبی او از یک طرف و نیاز دستگاه حاکمان جور أموی به علمش از سوی دیگر را می توان به عنوان یکی از نقاط عطف زندگی زهری نام برد. پیامد چنین رویکردی، جعل احادیث در جهت تقویت حاکمیّت ستم پیشه و تضعیف مخالفان به ویژه خاندان عصمت و طهارت بوده است. زهری در این کار تا آنجا موّفق است که مفتخر به عنوان نخستین تدوین گر حدیث می شود. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته، شخصیت و شیوه علمی ابن شهاب با توجّه به دیدگاه آیت الله خامنه ای به چالش کشیده شده است. مطابق با مستندات موجود، عدم اتقان فقاهت و وثاقت ابن شهاب زهری و همچنین عدم پیشگامی اش در نقل و تدوین حدیث مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.A Historical-Analytical Study of Ibn Shihab az-Zuhri’s Status and Influence in Hadith Compilation, with Emphasis on Ayatollah Khamenei’s Perspective
Muhammad ibn Muslim ibn Ubaydullah ibn Abdullah ibn Shihab az-Zuhri is considered one of the prominent narrators in the history of hadith. Zuhri's mastery over news and narrations has enabled him to have a maximum impact on subsequent generations. A study of Zuhri's life and circumstances reveals two different approaches in his transmission of hadiths and narrations. When it is in his interest to attribute himself to the original source and reference of the hadith, he presents himself as a loyalist and follower, despite being reluctantly drawn towards the Umayyads. This tactic has earned him the praise and admiration of some lovers of the Ahl al-Bayt. However, Zuhri's proximity and familiarity, resulting from his worldly ambitions on the one hand and the need of the tyrannical Umayyad rulers for his knowledge on the other, can be considered one of the turning points of his life. The consequence of such an approach has been the fabrication of hadiths to strengthen the tyrannical regime and weaken its opponents, especially the Infallible Household. Zuhri was so successful in this endeavor that he is credited with being the first compiler of hadith. In this research, which has been conducted using a descriptive-analytical method, the personality and scientific approach of Ibn Shihab have been challenged based on the viewpoint of Ayatollah Khamenei. According to available documents, the lack of soundness in Zuhri's Fiqahat (inference from jurisprudential sources), his unreliability as a narrator, and his lack of pioneering role in the transmission and compilation of hadith have been criticized and analyzed.
تبلیغات
