واکاوی اثر کیفری «نفی ولد» بر قصاص پدر از منظر فقه مذاهب خمسه و حقوق ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اگر مردی نسبت پدری، فرزندی با فرزند متولد شده در فراش خود را انکار کند، در اصطلاح فقهی به ان «نفی ولد» گفته می شود و با انجام تشریفات شرعی و قانونی، نسبت ان فرزند از پدر نفی می گردد. با توجه به حکم شارع و به خاطر رابطه پدر و فرزندی، پدر در برخی از احکام مثل مجازات قتل معاف می شود؛ یعنی پدر با قتل فرزند کشته نمی شود. مسئله پژوهش حاضر ان است که از نظر فقه مذاهب اسلامی و قانون ایران، اگر پدر بعد از نفی فرزند، وی را بکشد، قصاص می شود یا خیر. فقهای مذاهب درباره قصاص یا عدم قصاص پدر با یکدیگر اختلاف دارند، و در حقوق ایران نیز بدان اشاره نشده است. از نظر فقهای امامیه اگر پدر بعد از نفی ولد خود را تکذیب نکند قصاص می شود، اما اگر بعد از نفی فرزند و قبل از قتل فرزند، خود را تکذیب کند، مشهور امامیه معتقدند اقرب ان است که کشته می شود. از منظر فقهای حنفیه، مالکیه، حنبلیه و قول اوجه شافعی، پدر مطلقا کشته نمی شود. این پژوهش که به روش توصیفی، تحلیلی سامان یافته است، نشان می دهد پدر در صورتی که بعد از نفی خود را تکذیب نکند، به خاطر اقرار خودش قصاص می شود، و اگر خود را تکذیب کند، به خلاف نظر مشهور، به خاطر وجود شبهه قصاص نمی شود.An Analysis of the Penal Effect of the Rejection of Paternity on the Father’s Qiṣāṣ From the Perspective of the Fiqh ʿalá al-Madhāhib al-Khamsah and Iranian Law
If a man announced the action concerning rejection of paternity in his marriage bed, it is called rejection of paternity (Arabic: نَفْی الْوَلَد) in jurisprudential terminology, and the relationship of that child from the father is negated by performing religious and legal formalities. According to the ruling of Shāriʿ (the Legislator) and because of the relationship between the father and the child, the father is exempt in some rulings (aḥkām, Arabic: أحْکام, plural of ḥukm, حُکْم), such as the punishment of murder, i.e., the father is not killed by killing the child. Now, the issue of the present study is that according to the jurisprudence of Islamic denominations (fiqh ʿalá al-madhāhib al- al-Islāmīyyah) and Iranian law, if the father kills the child after denying him, he will be punished with retaliation in kind (Arabic: قِصَاص, romanized: Qiṣāṣ, lit. is accountability, following up after, pursuing or prosecuting). The jurists of different schools of thought disagree with each other about qiṣāṣ or non-qiṣāṣ of the father, and this is not mentioned in Iranian law. According to Jaʿfarī jurists, if the father does not deny the action concerning rejection of paternity, he will have qiṣāṣ. However, if he denies himself after the action concerning rejection of paternity and before killing the child, the well-known Jaʿfarī believes that the closest idea is that the father will be killed. The father is not killed at all from the perspective of Ḥanafī, Mālikī, Ḥanbalī, and Shāfiʿī jurists (Arabic: فُقَهاء, romanized: fuqahāʾ). This research, which is a descriptive-analytical method, shows that if the father does not deny himself after the action concerning rejection of paternity, he will be punished for his own confession, and if he denies himself, he will not be punished for the existence of shubha (Arabic: شُبْهَه doubt, obscurity, or mis-grounded conceit), contrary to popular opinion.
تبلیغات
