خود ترجیحی در پلتفرم های دیجیتال: تحلیل حقوق رقابتی رفتارهای ترجیحی و ضرورت و ملاحظات وضع مقررات رقابتی پیشگیرانه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
با ورود یک پلتفرم دیجیتال به بازار عمودی، ممکن است پلتفرم مزایایی اختصاصی به محصول وابسته خود اعطا کند. نظر به ظهور پلتفرم های دونقشی در ایران، این نوشتار می کوشد در روشی توصیفی تحلیلی به این سؤالات پاسخ دهد که آیا هر شکلی از خودترجیحی در بازارهای پلتفرمی باید ممنوع و ضدرقابتی انگاشته شود؟ و آیا چارچوب پیشنهادی شورای عالی فضای مجازی در سال ۱۳۹۹ برای پیشگیری از خودترجیحی در سکوهای فضای مجازی کارآمد است؟ ارزیابی موضوع نشان می دهد که تنوع رفتارهای ترجیحی و تفاوت آثار آن ها در سکوهای مسلط و غیرمسلط اقتضا می کند خودترجیحی از لحاظ اصولی، با قاعده معقولیت، ارزیابی رقابتی شود. تحلیل مصادیق نوین خودترجیحی در پلتفرم ها، یعنی استفاده از کلان داده ها در بازار عمودی، تبعیض الگوریتمی در رتبه بندی ها، و سلب بی دلیلِ دسترسی به پلتفرم از رقبای عمودی نشان می دهد که می توان اماره ای بر ضدرقابتی بودن این رفتارها در پلتفرم های دارای موقعیت مسلط در نظر گرفت. از آنجا که اتخاذ رویه های ترجیحی توسط سکوهای دارای قدرت بازاری چشمگیر به سرعت بازار درون پلتفرمی را تحت تأثیر قرار می دهد، انعکاس ملزومات پیشنهادی مقاله در مقررات رقابتی پیشگیرانه نواقص و ناکارآمدی های متعدد سند رقابتی شورای عالی فضای مجازی را رفع می کند و به تحقق بهتر اهداف حقوق رقابت در بازارهای پلتفرمی ایران می انجامد.Self-Preferencing in Digital Platforms: A Competition Law Analysis of Preferential Treatment and the Requirements for Ex-Ante Regulations
Following the entry of a digital platform operator into the intra-platform market, it is likely that the platform will privilege its affiliated product over the third-party products. This paper attempts to answer whether all forms of preferential treatment should be prohibited and considered anti-competitive, and whether the document proposed by Iran’s Supreme Council of Cyberspace in 2019 is effective in preventing online differentiated treatment. The findings indicate that due to the variety of dominant and non-dominant platforms’ practices, their different effects and the possibility of reaping dynamic efficiency, there is no basis to deviate from the rule of reason in the competition assessment of self-preferencing, and Iran’s Council has gone beyond the principles of competition law by applying the per se illegality rule to any form of self-preferencing. To prevent the anti-competitive effects of self-preferencing and to address the drawbacks of the recent competition document of Iran’s Council, this article suggests the enactment of a new legislation which defines gatekeeper platforms and imposes certain ex-ante obligations on gatekeeper platforms operating in Iran, namely the separation of their horizontal and vertical (intra-platform) operations, setting out the search ranking parameters, and clarifying the conditions for blocking access to the platform.
تبلیغات
