تسری شروط انتخاب دادگاه در بارنامه های دریایی به اشخاص ثالث دریافت کننده کالا: مطالعه تطبیقی در حقوق اتحادیه اروپا، انگلستان، و ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه شروط انتخاب دادگاه بسیار مهم است و به نحوی گسترده در بارنامه های دریایی استفاده می شود. بر اساس این شروط، طرفین قرارداد دادگاه یا دادگاه های کشور معینی را برای حل اختلاف موجود یا آتی ناشی از یک رابطه حقوقی انتخاب می کنند. اصولاً توافق انتخاب دادگاه صرفاً بر طرفین آن الزام آور است. با این حال سؤال این است که آیا شرط انتخاب دادگاه مورد توافق فرستنده کالا و متصدی حمل و نقل، که در بارنامه به آن اشاره شده، بر ثالثِ دارنده بارنامه الزام آور است؟ مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و رویکرد تطبیقی، دیدگاه حقوق اتحادیه اروپا، انگلستان و ایران را واکاوی می کند. این مقاله نشان می دهد مطابق حقوق اتحادیه اروپا و انگلستان چنین شرطی بر ثالث دارنده بارنامه نیز الزام آور است اگر یا ثالث کالا را از متصدی حمل تحویل گرفته یا از متصدی حمل خواسته تا کالا را تحویل دهد یا با استناد به حقوق و تعهدات مندرج در بارنامه علیه متصدی حمل و نقل اقامه دعوی کرده است. گرچه قانونگذار ایران در خصوص اجرای توافق نامه های انتخاب دادگاه و تأثیر آن ها بر ثالث در بارنامه های دریایی موضع گیری نکرده است، رأی صادره مورد توجه در این نوشتار نشان می دهد قاضی ایرانی هماهنگ با رویکرد حقوق اتحادیه اروپا و انگلستان چنین شرطی را به گیرنده کالا نیز سرایت می دهد.The Extension of Choice of Court Clauses to Third Parties’ Cargo Receivers in Maritime Bills of Lading: A Comparative Study in the EU, UK, and Iranian Law
Today, jurisdiction clauses are important and widely utilized in maritime bills of lading. According to these clauses, the contracting parties choose the court or courts of a particular country to decide their disputes. In principle, a jurisdiction clause is binding only between those who have agreed to it. This paper aims to examine whether a jurisdiction clause agreed to by the shipper and carrier and incorporated into a bill of lading binds a third-party bill of lading holder. For this purpose, the paper, using a descriptive-analytical method and a comparative approach, examines the attitude of the EU, UK, and Iranian law. It contends that, under the EU and UK law, a jurisdiction clause binds the bill of lading holder provided that he/she has taken delivery of the goods from the carrier, demanded delivery of the goods from the carrier, or made a claim against the carrier based on the rights and obligations stated in the bill of lading. Although the Iranian law is wholly silent about the enforcement of jurisdiction clauses, the paper shows that the attitudes of the EU and UK law in this area have been totally accepted by one of the Iranian courts.