قاضی همچون نگهبانِ حق ها؛ جستاری درباره رویکردِ حق محور به کنشگریِ قضایی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
دو تصوّر از نقش قاضی در جامعه سیاسی را می توان در تقابل با هم نهاد: قاضیِ کنشگر و قاضیِ خوددار. قاضیِ کنشگر از منصب قضا فرصتی برای تحقق آرمان های اجتماعی مانند پاسداری از حق های مردم و عدالت اجتماعی می سازد. در مقابل، قاضیِ خوددار تا حد ممکن می کوشد با رویکرد متن گرایانه قانون را اِعمال کند و از کنشگری در جهت تحقق آرمان های اجتماعی بپرهیزد. مقاله پیش رو چهارچوبی نظری برای فهم کنشگری قضایی مهیا می کند. کنشگری قضایی، مخاطراتی مهم دارد و ممکن است به ارزش های مهم حقوقی مانند تفکیک قوا و دموکراسی لطمه برساند. با این همه، مقاله استدلال می کند تحت شرایطی می توان از قِسمی کنشگریِ قضاییِ مشروع سخن گفت. به این منظور، ناگزیریم درباره جهت کنشگری و زمینه سیاسی آن بیندیشیم. در نهایت، مقاله با روش هنجاری نشان می دهد که موجه است قاضیان با رعایت موازین در برابر «جنگ قانون گذار علیه حکومتِ قانون» بایستند و کنشگرانه از حق های مردم پاسداری کنند.The Judge as the Guardian of the Rule of Law: An Essay on the Rights-Oriented Approach to Judicial Activism
Two categories of the judicial role in political society can be separated: the activist judge and the self-restrained judge. The activist judge utilizes the judicial office to realize social ideals such as protecting people's rights and social justice. On the other hand, the self-restrained judge tries as much as possible to apply the law with a textual approach and avoids activism. The article provides a theoretical framework for understanding judicial activism. Judicial activism has significant risks and may harm legal values such as the rule of law, separation of powers, and democracy. Despite all this, the article argues that we can talk about legitimate judicial activism under certain conditions. So we must think about the activism's direction and political context. The article shows that it is justified for judges to resist the "lawmaker's war against the rule of law" and actively protect people's rights against the encroachments of the ruling system..
تبلیغات
