تخمین فعالیت گسل سوران در خاور ایرانشهر با بررسی های مورفوتکتونیکی و لرزه زمین ساختی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
منطقه سوران به لحاظ زمینساختی، در زون زمیندرز سیستان واقع گردیده و گسلهای آن، به عنوان بخشی از گسلهای فعال منطقه در جنوب خاوری ایران می باشد. گسل سوران واقع در جنوب باختری گسل سراوان، یک گسل احتمالی و همراستا با آن می باشد که در محدوده مرزی استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته است. شاخصهای ریخت زمینساختی نظیر: شاخص عدم تقارن حوضه زهکشی، شاخص BS، انتگرال فرازنما و آبراهه های جوان، نشان از فعالیت نوزمین ساختی بالای منطقه دارند. گسل های اصلی منطقه شامل گسل های فعال کواترنری و گسل های غیر کواترنری است که اکثراً از نوع فرعی و غیر فعال می باشند. گسل های قدیمی موجود در منطقه که در بعضی نقاط به گسل های فعال کواترنری مرتبط شوند نیز احتمال فعالیت دارند. با توجه به نمودار گل سرخی رسم شده، روند غالب گسل ها و شکستگی های کواترنر و غیرکواترنر منطقه در راستای 100N می باشد. با توجه به نقشه هم شدت شکستگی رسم شده در GIS و با نظر به این که در مناطقی که طول گسل و شدت شکستگی در حوالی آن بیشتر باشد، مقدار فعالیت مجدد روی آن افزایش می یابد، مکان هایی که احتمال فعالیت مجدد گسل ها وجود دارد شناسایی شدند. با توجه به فرمول لرزه خیزی به دست آمده از داده های لرزه ای منطقه و میزانb-value بالا، پوسته قادر به تحمل تجمع تنش بوده لذا تنش با فاصله زمانی زیاد ولی با قدرت بیشتری از گسل های منطقه تخلیه می شود. محاسبه شتاب ثقل های وارده ناشی از گسل های فعال کواترنری به این منطقه نشان می دهد گسل سوران به طول تقریبی 52 کیلومتر، در صورت فعالیت با حداقل 40 درصد از طول خود در فاصله 3.5 کیلومتری از مرکز محدوده، بیشترین شتاب افقی را به شهر سوران وارد خواهد کرد.Estimation of Suran Fault Activity in the East of Iranshahr with Morphotectonic and Seismotectonic Evidence
The Suran region is located in the Nehbandan-Khash tectonic zone and its faults are part of the Makran active fault in southeastern Iran. The Suran fault, southwest of the Saravan fault, is inferred and parallel to the Saravan fault, which is located on the border of Baluchestan. Geomorphologic evidence such as drainage basin asymmetry, BS index, hypsometric integrals, and drainage patterns indicate high neo-tectonic activity in the region. The main faults of the region include active Quaternary faults and non-Quaternary faults, which are mostly of secondary and inactive type. Old faults in the area, which in some places are related to active Quaternary faults, are likely to be active. According to the rose diagram, the predominant trend of Quaternary and non-Quaternary faults and fractures in the region is in the direction of N100. According to the fracture intensity map drawn in GIS, and considering that in areas where the length of the fault and fracture is greater, the amount of reactivation on it increases, the places where the faults can reactivate were identified. Due to the seismicity formula obtained from the seismic data of the region and the high b-value, the crust can withstand the accumulation of stress, so the stress will be discharged at long intervals, but with more strain from the faults in the region. Therefore, a large earthquake will not occur in the area soon. Calculation of the acceleration of gravity due to active Quaternary faults to this region shows that the Suran fault with an approximate length of 52 km, if active with at least 40% of its length at a distance of 3.5 km from the center of the area, will cause the maximum horizontal acceleration the city of Suran