سنجش دینداری در مسلمانان: مرور و نقد «تهیه و ساخت آزمون جهت گیری مذهبی با تکیه بر اسلام» (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
قدمت روان شناسی تجربی دین تقریباً به قدمت خود روان شناسی تجربی است. از زمان تأسیس روان شناسی علاقه پژوهشی به دین و دینداری در متن یا حاشیه جریان اصلی روان شناسی بوده است. این توجه و علاقه موجب پژوهش های فراوان، ساختن آزمون های روان شناختی گوناگون، نگارش کتاب های علمی، و تدریس دوره های تخصصی روان شناسی دین در دانشگاه های سراسر دنیا شد. در این مقاله، با روش مرور و نقد کتاب، یکی از کتاب های مربوط به روان شناسی دینداری، با نام تهیه و ساخت آزمون جهت گیری مذهبی با تکیه بر اسلام، تألیف مسعود آذربایجانی، پس از دو دهه از انتشار آن معرفی و ارزیابی نقادانه می شود. بررسی نویسنده مقاله پیش رو نشان می دهد که این کتاب مشتمل بر معرفی ابزاری پایاست که جهت گیری دینی یا انواع دینداری را نمی سنجد، نامرتبط با خودشناسی است، و ابعاد دینداری در آن مشخص نیست. مقیاس معرفی شده در کتاب، مقیاسی پایا و روا در زمینه سنجش دینداری عمومی یا درست آیینیِ اسلامی است. در پایان مقاله، مفهوم «جهت گیری دینی» و مقیاس های سنجش آن مرور شد.Measuring religiosity among Muslims: Review of the book “Developing Religious Orientation Scale based on Islam”
Empirical psychology of religion date back almost to the establishment of empirical psychology itself. Since the establishment of psychology there has been research interest in religion and religiosity in mainstream psychology or margins of psychology. This interest produced numerous researches, various psychological tests, writing scientific books, and teaching psychology of religion courses in universities around the world. In this paper, using book review method, we critically look into a book in the field of psychology of religion by Masoud Azarbayjani, after two decades from its publication: “Developing Religious Orientation Scale based on Islam”. In this book, a valid scale has been introduced which does not measure religious orientation or forms of religiosity, has nothing to do with self-awareness, and it does not illustrate domains of religiosity. The scale introduced in the book is a valid and reliable scale of general of Muslims or Islamic orthodoxy. The concept of “religious orientation” and its scales have been discussed.
تبلیغات
