بررسی تطبیقی شأن نزول آیه شراء در تفاسیر شیعه و سنی
آرشیو
چکیده
شأن نزول آیات، نقشی کلیدی در فهم عمیق و دقیق آیات قرآن کریم ایفا می کند. از این رو، بررسی دقیق آن از وظایف اصلی مفسران در تبیین و تفسیر صحیح آیات به شمار می رود. آیه 207 سوره مبارکه بقره، معروف به «آیه شراء»، یکی از آیاتی است که متکلمان و مفسران شیعه برای اثبات فضیلت و مقام امامت امام علیA به آن استناد می کنند. بدون شک، آگاهی از مفاد و جزئیات شان نزول این آیه، می تواند در درستی یا نادرستی این استناد، نقشی راهگشا داشته باشد. لذا، این مقاله با رویکردی توصیفی - تحلیلی، به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که: دیدگاه مفسران فریقین (شیعه و سنی) در مورد شان نزول آیه شراء چیست؟ بر اساس یافته های این پژوهش، اکثریت قریب به اتفاق مفسران شیعه، نزول آیه فداکاری را به فداکاری و جانفشانی امام علیA در «لیلهالمبیت» نسبت می دهند. در مقابل، اکثر مفسران اهل سنت از طرح این شأن نزول خودداری می کنند و یا نام امام علیA را در کنار دیگر صحابه ذکر می کنند. تنها حاکم حسکانی، محدث حنفی قرن پنجم، با نظر مفسران شیعه موافق است و نزول این آیه را مختص به امام علیA می داند. به نظر می رسد فضای سیاسی حاکم بر جامعه اسلامی، به ویژه در قرون اولیه، که آکنده از کینه ها و خصومت ها نسبت به امیرالمؤمنینA بود، عامل اصلی انکار شأن نزول مورد نظر توسط اکثر مفسران اهل سنت باشد.A Comparative Study of the Circumstances of Revelation of the Shara’ Verse in the Holy Quran in Shiite and Sunnite Interpretations
The circumstances of revelation in verses of the Holy Quran play a key role in the deep and accurate understanding of the verses. Therefore, its detailed examination is one of the main tasks of exegetists in explaining and interpreting the verses correctly. Verse 207 of Surah Al-Baqarah, known as the “Shara’ Verse” or the Verse of Sacrifice, is one of the verses that Shiite theologians and exegetists cite to prove the virtue and status of Imam Ali (AS)’s Imamate. Undoubtedly, knowing the contents and details of the revelation of this verse can play a role in the correctness or incorrectness of this reference. Therefore, this article, with a descriptive-analytical approach, seeks to answer the question: What is the opinion of the exegetists of the Fariqain (Shia and Sunni) regarding the revelation of the verse of the Quran? Based on the findings of this research, the vast majority of Shiite exegetists attribute the revelation of the Verse of Sacrifice to Imam Ali (AS)’s sacrifice in “Laylat al-Mabit”. On the other hand, most of the Sunni exegetists refrain from mentioning the circumstances of the revelation of this verse or mentioning the name of Imam Ali (AS) along with other Companions. Only Hakim Haskani, the Hanafi Muhaddith of the fifth century, agrees with the opinion of the Shiite exegetists and considers the revelation of this verse to be specific to Imam Ali (AS). It seems that the political atmosphere ruling the Islamic society, especially in the early centuries, which was full of grudges and hostility towards Amir al-Mu’minin Ali (AS), is the main reason for the denial of the circumstances of revelation of this verse by most Sunni exegetists.
تبلیغات
