نقد و بررسی تصحیح نظم جواهر اثر ضمیری جاجرمی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ایرانیان از دیرباز به برتری و تأثیرگذاری کلام منظوم نسبت به سخن منثور در تعلیم و آموزش پی برده و با به کارگیری وزن و قافیه، آثار فراوانی را در این زمینه خلق کرده اند. «نظم جواهر» یکی از همین آثار است که با هدف تسهیل حفظ معنی لغات قرآن کریم، به همّت «ملاعلی جاجرمی» متخلص به «ضمیری» در سال 1205ه.ق. به رشته نظم کشیده شده است. ضمیری لغات قرآنی را در سی قصیده مطابق با سی جزء قرآن آموزش داده است. وی در سرودن این منظومه از نصاب الصبیان ابونصر فراهی تقلید کرده است. از کتاب نظم جواهر سه نسخه خطی در دست است؛ یکی از این نسخه ها در کتابخانه ملی و دو نسخه دیگر در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری می شود. این اثر در سال 1401ه.ش. بر اساس نسخه موجود در کتابخانه ملی، تصحیح و از طرف انتشارات مرکز ملی تحقیقات حلال چاپ شده است. پژوهش پیش رو به شیوه تحلیلی توصیفی و با استناد به نسخ خطی اثر، به بررسی و نقد این تصحیح اختصاص دارد. بررسی نسخه چاپی و مصحَّح نظم جواهر نشان می دهد که اغلاط و کاستی هایی در این کتاب وجود دارد که ناشی از ضعف نسخه اساس، خطای مصححان محترم در خوانش متن و نادیده گرفتن نسخه های بدل است.A Critical Exploration into the Editing of Jâjarmi's Nazm-e Jawâher
Iranians have long realized the influence and superiority of poetry over prose in teaching and learning; moreover, by using meter and rhyme, they have created many works in this field. Nazm-e Jawâher ("Order of Jems") is one of these prominent works that was created in order to facilitate the memorization of words’ meanings of the Holy Quran by the efforts of Molla Ali Jâjarmi, pen-named Zamiri, in the year 1205 AH. Zamiri teaches Quranic words in thirty odes corresponding to the thirty parts of the Quran. In composing this book of verse, Zamiri imitated Abu Nasr Farâhi's Nisâb al-Sibyân. There are three manuscripts of Nazm-e Jawâher; one of these is kept in the National Library and the others are kept in the Library of the Islamic Parliament. This work was published in 1401 AH based on the manuscript in the National Library; it has been corrected and printed by the publishing division of the National Halal Research Center. The current research is devoted to reviewing and assessing this edition with reference to the available manuscripts based on an analytical-descriptive method. Examining the printed and corrected version of Nazm-e Jawâher shows that there are errors and shortcomings in this book caused by the weakness of the main manuscript, the mistakes of the esteemed editors in interpreting the text, and the overlooking of the other manuscripts.
تبلیغات
