تحلیل تطبیقی عنصر بکرزایی در دو رمان اتوپیایی زنستان و نفرین خاکستری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ادبیات تطبیقی از مهم ترین حوزه های مطالعات علوم انسانی، از دیرباز مورد توجه پژوهشگران بوده است؛ اما اهمیت آن زمانی که در زمینه های ادبیات زنان مورد استفاده قرار می گیرد، دوچندان می شود. رمان کلاسیک زنستان اثر شارلوت پرکینز گیلمن نخستین اثر پیشگام فمینیستی آمریکایی به شمار می رود. در مقابل رمان ایرانی نفرین خاکستری اثر محب علی نیز شباهتی مضمونی با رمان پرکینز گیلمن دارد. نویسندگان هر دو رمان، سرزمینی آرمانی را از جامعه زنان ترسیم کرده اند؛ درواقع آرمان شهری که ساکنان آن فقط زنان هستند و از طریق بکرزایی، مادربودن برای آنان تحقق پیدا می کند. همین شباهت و تناظر محتوایی و مضمونی از علل انتخاب این دو رمان در حیطه آثار زنان توسط پژوهشگران این جستار بوده است. پژوهشگران با روش تحلیل محتوای کیفی و در چهارچوب مکتب فمینیسم به بررسی و تحلیل آثار انتخابی در حیطه بازنمایی مفهوم بکرزایی از طریق ترسیم آرمان شهر اتوپیایی می پردازند. خوانش تطبیقی دو روایت بر بنیاد مفهوم بکرزایی در دو رمان اتوپیایی زنستان و نفرین خاکستری با استفاده از سه مؤلفه «مردستیزی در ابتدای رمان در تفکر اتوپیایی»، «بکرزایی لازمه تفکر اتوپیایی» و «گذار از تفکر اتوپیایی و عدول از بکرزایی» به استخراج مشابهت ها و موتیف هایی که چگونگی کاربست بکرزایی در دو اثر آمریکایی و ایرانی را نشان می دهد، می پردازد. با وجود مؤلفه های مشترک محتوایی و مضمونی، شرایط مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... میان دو ملت باعث ایجاد تفاوت در نوع نگاه پرکینز گیلمن و محب علی به عنصر بکرزایی در قالب رمان اتوپیایی می شود؛ همان طور که در نگاه عمقی پرکینز گیلمن و نگاه گذرای محب علی در طول رمان قابل مشاهده است.Parthenogenesis in Utopian Novels: A Comparative Study of Charlotte Perkins Gilman's Herland and Mahsa Mohebali's The Gray Curse
Comparative literature is considered as one of the most important fields of research in humanities, and studies on feminism and women writers from different nationalities can offer important contributions to the field. The classic novel Herland by Charlotte Perkins Gilman is considered a pioneering American feminist work. From a comparative perspective, the Iranian novel, The Gray Curse by Mahsa Mohebali has a thematic similarity with Perkins Gilman’s novel. Both authors have portrayed a feminist utopia whose inhabitants are only women, and for whom, motherhood is fulfilled only through parthenogenesis. This similarity as well as the content and thematic correspondence are among the reasons for selecting these novels for the present study. The researchers use qualitative content analysis method within the framework of feminism to analyze these novels’ representations of the concept of Parthenogenesis through their description of a utopia. To do a comparative study of the similarities and motifs in the two narratives with a focus on the concept of parthenogenesis, the paper draws on three elements: misandry in utopian thinking at the beginning of the novels, parthenogenesis as a necessary concept in utopian thinking, and finally, moving away from the utopian thinking and a refusal of the parthenogenesis. Despite the commonality of the content and thematic elements, distinctions in political, social and cultural contexts between the two nations create a difference in Gilman's and Mohib Ali's views on the concept of parthenogenesis throughout the novel, with the former's offering more in-depth and the latter's fleeting views on the concept.