چکیده

علیرغم آنکه بزرگ ترین ناقلان حدیث شیعه، به تصریح خودشان درصدد گردآوری روایات صحیح بودند، اما بسیاری از همین روایات، با تکیه بر سندی که به دست ما رسیده است، معتبر نیستند. ازاین رو دانشوران شیعه همواره کوشیده اند تا برای اثبات اعتبار و حجیت احادیثی که ضعیف خوانده می شوند، راهی بیابند. «نظریه تعویض سند»، از مهم ترین راهکارهایی است که تاکنون برای حل این آسیب، ارائه شده است. با تکیه بر این روش، مشکل اعتبار سند بسیاری از روایات برطرف می شود، و می توان صحت روایات فراوانی را اثبات، و فرایند استنباط احکام فقهی را هموار نمود. با توجه به اهمیت موضوع، نوشتار حاضر که به شیوه توسعه ای و کاربردی تنظیم شده است، اثبات نظریه یاد شده را با تکیه بر جمله «أخبرنا بجمیع کتبه و روایاته» بررسی و ثابت می کند.

أخبرَنا، الأحادیث، الأسانید، تعویض السّند.

کان المحدّثون العظماء، مثل مؤلّفی الکتب الأربعه، یحاولون کما صرّحوا به- جمع الأحادیث الصّحیحه. وذلک بالرّغم من عدم صحه العدید من أحادیث الکتب الأربعه عندنا حسب السّند المذکور. لذلک، حاول علماء الشّیعه دائماً الحصول علی طریقه لإثبات صحّه وحجّیّه الأحادیث الّتی تعتبر ضعیفه. یُعرَف أحد أهمّ الحلول لهذه المشکله ب «نظریّه تعویض السّند». باستخدام تعویض السّند، یتمّ حل مشکله اعتبار وصحه سند العدید من الأحادیث، وستکون عملیّه الاستنباط فی الفقه سَلِسه. نظراً لأهمّیّه هذا الموضوع، فإنّ هذا المقال یفحص إثبات النّظریّه المذکوره اتّکالاً على عباره «أَخبرَنا بجمیع کتبه وروایاته». ویؤدّی فحص دلاله هذه العباره وإثباتُها على نطاق واسع إلى تصحیح العدید من الأحادیث، ممّا یفتح الطّریق لحلّ العدید من المسائل. طریقه هذا البحث تنمویّه وتطبیقیّه.

تبلیغات