تحلیل شناختی طرحواره های تصویری در شعر سمیح القاسم با تاکید بر نظریه مارک جانسون (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
معناشناسی شناختی از جمله الگوهای نوین در مطالعه زبان است که به بررسی رابطه میان ذهن، ادراکات حسی بشر و عناصر زبانی می پردازد. در حقیقت این الگو شیوه مفهوم سازی اطلاعات را در ذهن مورد واکاوی قرار می دهد. «طرحواره تصویری» از بنیادی ترین رویکردهای معناشناسی شناختی است که در نتیجه تعامل انسان با جهان پیرامون و بر اساس تجربیات زیستی او به صورت مفاهیم انتزاعی در ذهن شکل می گیرد. ساختار روشن و معنی دار طرحواره ها می تواند پایگاهی برای تشکیل نگاشت های استعاری و درک حوزه های پیچیده عقلی باشد؛ بر این اساس هدف از انجام پژوهش حاضر آن است که بر مبنای روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر نظریه جانسون، ضمن بررسی سه نظام طرحواره ای حجمی، قدرتی و حرکتی، چگونگی بازنمود تجارب زیستی در ذهن شاعر، پیوند جهان بینی او با طرحواره های سه گانه همچنین قابلیت این نظام ها در عینی ساختن امور انتزاعی مورد بررسی قرار گیرد. یافته های پژوهش بیانگر آن است شاعر به منظور برانگیختن روحیه مبارزه طلبی در مخاطبین، مضامین انقلابی مورد نظرش را با استفاده از عناصرحسی ادراکی و تجارب فیزیکی روزمره به شیوه ای ملموس بیان نموده است. او طرح ذهنی حجم را برای تجسم مفهوم «هویت»، طرحواره حرکتی را برای عینیت بخشیدن به مضمون «دست یابی به اهداف و آرمان های اجتماعی» و طرحواره های قدرتی را به عنوان ابزاری برای نشان دادن «پایداری ملت فلسطین» به کار برده است. بر اساس نتایج پژوهش، طرحواره های مذکور شناختی دقیق از ذهنیات، جهان بینی و ابعاد شخصیتی سمیح القاسم به دست می دهند؛ این نظام ها، سراینده را شخصیتی انسان گرا، آرمان خواه و متعهد به اجتماع همچنین فردی با عزت نفس بالا و سرشار از عواطف حماسی نشان می دهند.Cognitive Analysis of Image Schemas In Samih al-Qasim's Poetry Emphasizing Mark Johnson’s Theory
Cognitive semantics is one of the new patterns in the study of language that examines the relationship between the mind, human sensory perceptions, and linguistic elements. This model analyzes the way information is conceptualized in the mind. Image schema is one of the most fundamental approaches of cognitive semantics, which is formed as abstract concepts in the minds as a result of human interaction with the surrounding world and based on biological experiences. The clear and meaningful structure of schema can be a basis for forming metaphorical maps and understanding complex intellectual domains; Therefore, the purpose of the current research is that, based on the cognitive approach and relying on Johnson’s theory, while examining the three schematic containment, path, and force systems, how to represent life experiences in the poet’s mind, the connection of his worldview with the three schemas, as well as the ability of these systems to objectify abstract matters should be analyzed. The finding of the research show that Samih al-Qassim used has tangibly expressed his desired revolutionary themes by using perceptual elements and physical experiences in order to arouse the spirit of struggle in the audience. He has used a containment schema to visualize the concept of identity, a path schema to objectify the theme of achieving social goals and ideals, and a force schema as a tool to show the stability of the Palestinian nation. Based on the results of the research, the mentioned schemas show a detailed understanding of the mentalities and personality dimensions of Samih al-Qassim, these systems show the singer as committed to the community, as well as a person with high self-esteem and epic emotions.