نقش ستون در معماری هخامنشی و تطبیق آن با معماری مصر و یونان

چکیده

کوروش کبیر مؤسس سلسله هخامنشیان در مدت سی سال پادشاهی، پس از شکست پادشاهی ماد، لیدی و فتح آسیای صغیر، حکومت خود را تا بابل، یونان و مصر گسترش داد و توانست اقوام آن ها را تحت حکومت خود درآورد و رؤسایی را که ساتراپ نامیده می شدند، بر آن ها بگمارد. این گستردگی قلمرو، باعث ایجاد آشنایی اقوام و ملل با ایرانیان به خصوص هنرمندان و صنعت گران با یکدیگر گردید و باعث تأثیر پذیری در آثار همدیگر شد. در این مقاله، سعی می شود به نقش ستون و اهمیت آن در معماری هخامنشیان و چگونگی تأثیرپذیری از معماری دیگر ملل (یونان و مصر) پرداخته شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که هنر معماری هخامنشی، هنری متشکل از چندین هنر ملل دیگر از جمله یونان، مصر، آسیای صغیر و بین النهرین است که هخامنشیان با ترکیب این هنرها با یکدیگر هنری جدید به وجود آوردند. همچنین باید یادآور شد که معماری ایرانی نیز تأثیراتی بر این ملل ها و دیگر ملل داشته است. استفاده از تالار ستون دار با این شیوه که به یونان و آسیای صغیر نسبت داده می شود، کاملاً ایرانی است، زیرا که این شیوه ساختمان سازی، در یونان در قرون 5 و یا 6 پ.م وجود دارد؛ در صورتی که در ایران، این نوع کار، متعلق به قرن 9پ.م می باشد. درسایت های نوشیجان، باباجان و گودین تپه که پیش از هخامنشیان ساخته شده اند نیز این تالارها دیده شده است. در آسیای صغیر، آپادانای آلتین تپه اورارتویی یک آپادانای هخامنشی است و تاریخ آن، از تاریخ کل بنا جدیدتر می باشد و نشان می دهد که این تالار در دوره هخامنشی ساخته شده است.