نقش متغیرهای جغرافیایی در بحران های ژئوپلیتیکی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بحران پیشامدی است که به صورت ناگهانی و گاهی فزاینده رخ می دهد و به وضعیتی خطرناک و ناپایدار برای فرد، گروه یا جامعه می انجامد. بحران ها سرچشمه ها و انواع مختلف دارند اما بحران ژئوپلیتیکی عبارت است از منازعه و کشمکش کشورها و گروه های متشکل سیاسی - فضایی و بازیگران سیاسی بر سر کنترل و تصرف یک یا چند ارزش و عامل جغرافیایی. هدف اصلی این مقاله عبارت است از تحلیل و بررسی نقش متغیرهای جغرافیایی در بحران-های ژئوپلیتیکی ایران. سؤال اصلی مقاله این است که متغیرهای جغرافیایی به ویژه تغییرات آب و هوایی و خشک سالی چه نقشی بحران های ژئوپلیتیکی ایران دارند؟ فرضیه ای را که برای در صدد اثبات صدق و کذب آن هستیم این است که متغیرهای جغرافیایی به ویژه تغییرات آب و هوایی و خشک سالی ازآنجا که باعث نزاع بر سر منابع کمیاب می شوند در بحران های ژئوپلیتیکی ایران نقش دارند. روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در آن سعی خواهد شد با استفاده از مقالات علمی و پژوهشی و نیز سایر اسناد و مدارک مکتوب و دیجیتال به تحلیل موضوع پژوهش پرداخته شود. نتایج مقاله نشان می دهد که بحران های ژئوپلیتیکی که بعضاً حاصل تلاش برای تسلط بیشتر بر منابع کمیاب جغرافیایی هستند اغلب به دلیل آن که این منابع در بعضی مناطق دچار بحران طبیعی می شوند به وقوع می پیوندد و بنابراین بحرانی جغرافیایی به بحرانی ژئوپلیتیک تبدیل می شود.