تحلیل محتوای سیاسی نشریه طنز باباشمل (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

نشریه باباشمل، از جمله نشریات برجسته طنز دهه بیست شمسی است که توسط مهندس رضا گنجه ای در خلال سال های 1322 تا 1326 در تهران منتشر می شد. نشریه باباشمل که در برهه ای پرالتهاب از تاریخ معاصر ایران به فعالیت می پرداخت، با همکاری گروهی از نویسندگان و شاعرانی که هر یک بعدها، به شهرت فراوانی در عرصه ادبی کشور رسیدند، تقریباً به تمامی رخدادهای و اتفاقات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه ایران، با نگاهی طنزآمیز پرداخته است و منویات و خواسته-های مخاطبان خود را که عموماً از میان توده های مردم بودند، به گوش مسئولان می رساند. عمده ترین مطالب انتقادی و طنزآمیز این نشریه، حول مسائل سیاسی می چرخد. به جرأت می توان گفت که حتی کم اهمیت ترین مسائل و رویدادهای سیاسی کشور نیز از گزند تیغ تیز انتقاد نویسندگان و شاعران این نشریه، در امان نمانده است. مهم ترین محتوای سیاسی نشریه را مسائلی همچون تهدیدات کشورهای خارجی و ترس حکومت وقت از آنها، انتقاد از عملکرد وزیران و دولتمردان، انتقاد از ناکارآمدی مجلس شورای ملی و نمایندگان مجلس، خرید و فروش رأی مجلس، انتقاد از نقش مخرّب مستشاران خارجی، وضعیت به ریخته و نابسامان ادارات دولتی و... تشکیل می دهد. این مقاله با تأکید بر محتویات نشریه باباشمل، به روش تحلیل محتوای تلفیقی، می کوشد گفتمان حاکم بر این نشریه را بازگو کند.