اهمیت و جایگاه حریم خصوصی افراد در فقه امامیّه

چکیده

حریم خصوصی افراد و حقوق مرتبط با آن از جمله مفاهیم و اصطلاحاتی است که در عصر حاضرمورد توجه ویژه حکومت ها ونظام های سیاسی قرارگرفته واز دیرباز درفقه امامیه مورد بحث و دقت نظر واقع شده است ودرجاهای مختلف بر لزوم رعایت آن درابعاد فردی واجتماعی تاکید نموده است.همچنانکه قرآن کریم در مورد حرمت سوءظن می فرماید: «یا ایها الذین امنوا اجتنبوا کثیراً من الظن ان بعض الظن اثم و لاتجسسوا و لایغتب بعضکم بعضاً» بر این اساس بسیاری از احادیث وروایات از سوءظن و خواطر قلبی ناپسند نسبت به دیگران و اطلاع بر اسرار نهی داشته وافرادرا به رعایت حریم خصوصی واداشته است.بنابراین بسیاری از موارد دفاع از حریم خصوصی اشخاص مانند ممنوعیت تجسس و تفتیش، سوء ظن، استراق سمع، غیبت و قذف و نیز ورود بدون اجازه به منازل دیگران در منابع فقهی مطرح شده است. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای از کتب مهمی همچون جواهر الکلام (نجفی)، جامع المدارک (خوانساری)، وسائل الشیعه، تحریر الوسیله امام خمینی (ره) فیش برداری شده است. بنابراین در یک جامعه افراد از طریق رعایت حریم خصوصی می توانند حد و مرز ارتباطات خود را با دنیای بیرون تعیین کرده و از کنترل اطلاعات خود توسط دیگران (دولت، سازمان و شرکت ها و اشخاص حقیقی) جلوگیری کنند.بنابراین ما دراین مقاله درصدد هستیم یکی از مهم ترین مسائل یعنی حریم خصوصی افراد را در فقه مورد بررسی قرار داده و راهکارهای مقابله با افراد وگروه ها رادر شکستن حدومرزحریم خصوصی بیان نماییم.