بهداشت فردی دانش آموزان

ساختمان دستگاه تناسلى در جنس مذکر و مؤنث متفاوت مى‏باشد.دستگاه تناسلى جنس مذکر، از دو قسمت خارجى و داخلى تشکیل شده است.قسمت خارجى شامل کیسه بیضه و آلت تناسلى بوده، قسمت داخلى شامل غده‏هاى جنسى یا بیضه‏ها، یک رشته مجارى و غده‏هاى ضمیمه مى‏باشد.دستگاه تناسلى جنس مؤنث را نیز دو قسمت مشخص تشکیل مى‏دهد.قسمت خارجى که بیش‏تر عهده‏دار روابط تناسلى است و قسمت داخلى که مسئول رشد نمو جنین و زایمان مى‏باشد.مهبل (واژن)، رحم(زهدان)و تخمدان‏ها از جمله اعضاى تناسلى داخلى جنس مؤنث به شمار مى‏روند.اهم مراقبت‏هاى بهداشتى از دستگاه‏تناسلى، نزد دانش‏آموزان عبارت‏اند از: رعایت نظافت شخصى و تعویض مرتب لباس‏هاى زیر.
استفاده از رژیم غذایى کافى و مناسب.
خوددارى از آب تنى و استحمام در آب‏هایى که احتمال آلوده بودنشان مى‏رود.
مراجعه سریع به پزشک متخصص به محض مشاهده هر گونه ناراحتى در دستگاه تنانسلى.
برخوردارى از خواب و استراحت کافى و عدم غفلت از ورزش و تفریحات سالم.
بلوغ و قاعدگى نزد دانش‏آموزان دختر
قاعدگى عبارت است از خون‏ریزى فیزیولوژیک دوره‏اى رحم که معمولا هر 4 هفته‏یک بار، طى دوران استعداد بارورى زن و در غیاب حاملگى اتفاق مى‏افتد.به عبارت ساده‏تر، وقتى تخمک رها شده از تخمدان نتواند به وسیله اسپرم بارور شود، جدار رحم به علت عدم ایجاد حاملگى و مستقر نشدن تخم متلاشى مى‏شود و به داخل محوطه رحم مى‏ریزد که به صورت خون قاعدگى از سن بلوغ شروع و تا زمان یائسگى ادامه مى‏یابد.این دوران در حدود 35 سال است.
سن بلوغ در اشخاص مختلف متفاوت است و بستگى به سلامت عمومى شخص، تغذیه، نژاد، بهداشت، آب و هوا و وضع اجتماعى دارد.حد متوسط سن بلوغ در جهان سیزده برآورد شده است.
اولین قاعدگى براى دختران جوان، یک واقعه سانحه مانند مى‏باشد که براى رو به رو شدن با آن به کمک‏هاى عاقلانه بزرگ‏ترها احتیاج دارند.بهترین روش آن است که مادر، قبل از بروز این واقعه موضوع را براى وى شرح داده باشد. ولى اغلب ارتباط مادران با دخترانشان در این گونه موارد صمیمانه نیست. دختران جوان به راهنمایان بهداشتى با دیده احترام مى‏نگرند و به تذکرات آنان با دقت فراوان گوش مى‏دهندم.ممکن است از راهنمایان بهداشت درخواست شود که این مسئله را در کلاس درس براى دوشیزگان تشریح نمایند.
تشریح و فهمانیدن قاعدگى به دانش‏آموزان دختر، با زبان بسیار ساده که قابل فهم باشد، اهمیت فراوان دارد.ممکن است به یک دختر جوان گفته شود که بدن شما همان‏طور که در بیرون رشد مى‏کند، در داخل هم در حال رشد است.باید تأکید نمود که قاعدگى یک عمل طبیعى و بهداشتى و جزئى از رشد و تکامل بدن است.بالغ شدن در برابر مزایایى که دارد، مسئولیت‏هاى را نیز به عهده انسان مى‏گذارد که بایستى آن‏ها را قبول کرد.در موقعى که شما قاعدگى را براى دختران جوان و کم سن و سال تشریح مى‏کنید، لازم نیست که جزئیات مطالب به آن‏ها گفته شود، ولى در هر صورت، بایستى مطالبى که به آن‏ها گفته مى‏شود، صحیح بوده، اصطلاحات درستى به کار برده شود.
قاعدگى یک عمل طبیعى بدن است و آن را نباید یک بیمارى یا حالت غیر طبیعى دانست. متأسفانه زندگى امروزى بشر غالبا از مجراى طبیعى خود خارج شده، ناراحتى‏ها و فشارهاى ناشى از آن، این عمل طبیعى را با اختلالاتى مواجه مى‏سازد، به طورى که ناراحتى‏هاى ناسى از قاعدگى، نظیر قاعدگى‏هاى دردناگ روز به روز در حال افزایش است.بنابراین هر دانش‏آموز دخترى باید هوشیار بوده، علایم بیمارى‏هایى را که به مراقبت پزشکى احتیاج دارد، زود تشخیص دهد.مثلا هر گونه تغییر ناگهانى در عادات ماهیانه، مانند طولانى یا کوتاه شدن زیاد فاصله بین دو قاعدگى، زیاد شدن قابل ملاحظه مقدار خون‏ریزى، طول کشیدن خون‏ریزى بیش از هفت روز، نامرتب بودن مکرر زمان قاعدگى، مثلا یک ماه خیلى زودتر و ماه دیگر خیلى دیرتر از موقع معمول، ترک قاعدگى در یک ماه، عفونت، ورم، تومور و هر گونه ناراحتى دیگر در اعضاى تناسلى زنان مستلزم معاینه و تشخیص و معالجه به وسیله پزشک مى‏باشد.
دانش آموزان قاعده بایستى به مقدار کافى استراحت و خواب راشته باشند، غذاهاى‏ساده، مقوى و زود هضم بخورند، هواى تازه استنشاق کنند، خود را از تغییرات هوا به خوبى محافظت نمایند و سعى کنند که یک زندگى آرام، معقول و بدون شتاب داشته باشند.
اختلالات وضعیتى در اندام
چرا برخى از دانش‏آموزان موقع راه رفتن، مطالعه یا ورزش کردن و ده‏ها فعالیت دیگر به سرعت خسته مى‏شوند و قادر به ادامه کار نیستند؟چرا دچار دل‏زدگى، بى‏علاقگى، حرکات بیش از حد غیر طبیعى و مزاحم مى‏شوند؟این عوارض خود به صورت یک دایره معیوب، خسته را خسته‏تر و احتمالا رابطه فرد را با محیط دشوارتر مى‏سازد.علاوه بر موارد مرضى که مى‏توانند این عوارض را ایجاد نمایند، در بسیارى از اوقات اختلالات وضعیتى در اندام دانش‏آموزان مربوط به طرز نشستن، ایستادن و راه رفتن غلط در بین آن‏هاست که عوامل زیر را در این امر مؤثر مى‏دانند:
شرایط نامناسب آموزشگاه از قبیل تهویه و نور غیر کافى و میز و صندلى نامناسب.
شرایط نامطلوب موجود در خانه مانند جمعیت زیاد، کم خوابى و تغذیه نامناسب.
پوشیدن لباس‏هاى نامناسب که روى شانه‏ها فشار آورد، کفش‏هاى ناراحت و پاشنه بلند.
عدم فعالیت‏هاى ورزشى به حد کفایت و توجه نکردن به مسائل بهداشتى.
حمل اشیاى سنگین مانند حمل کیف پر از کتاب که در یک طرف بدن آویخته شود.
در کودکان چاق به علت وزن فوق‏العاده‏اى که بدن آن‏ها باید تحمل نماید، احتمال دارد که موجب ایجاد بد شکلى اندام گردد.
-وجود عیوب بینایى یا شنوایى که سبب مى‏شود کودک سر خود را به یک طرف خم یا کج نماید تا بتواند بهتر ببیند یا بهتر بشنود.
بعضى بیمارى‏ها از قبیل راشى‏تیسم(نرمى استخوان).
بد شکلى‏هاى اندام معمولا در دانش‏آموزان ایجاد درد نمى‏کند و از این جهت غالبا به آن توجهى نمى‏شود، ولى این بى‏توجهى سبب مى‏شود که بعدها موجب ناراحتى‏هاى جسمى گردد و به پدید آمدن ناراحتى‏هاى دیگر مانند ناراحتى‏هاى استخوانى در ستون مهره‏ها، زانو، لگن و پاها کمک کند.
اولیا و مربیان باید طرز صحیح نشستن و ایستادن را به دانش‏آموزان بیاموزند و چنان چه بعضى عضلات به علت سوء تغذیه یا عدم استفاده از آن‏ها یا پاره‏اى از عادات غلط ضعیف مانده‏اند، باید کوشش شود که علت آن برطرف و عضلات ضعیف تقویت شود تا اندام متناسبى تشکیل گردد.
چون دانش‏آموزان در مدرسه مدت بیش‏ترى از وقت خود را در حال نشسته مى‏گذرانند، اذانشستن به طرز صحیح، براى آن‏ها اهمیت زیادى دارد.با فرض این که صندلى متناسب باشد، کودک در موقع نشستن باید کاملا در عقب صندلى قرار گیرد تا بتواند فرو رفتگى طبیعى پشت خود را حفظ کند و تکیه‏گاه کافى براى ران‏ها داشته باشد.البته ورزش مناسب براى نگاهدارى قوام عضلات که در تناسب اندام دخالت دارند و تقویت عضلات ضعیف، لازم و ضرورى است.