الگوی سایبرنتیک

این پژوهش با اتکا به این مفروضه اصلی، ضرورت ارتقا جایگاه الگوی سایبرنتیک در اداره دانشگاهها، و برای بررسی کارکرد سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد صورت پذیرفته است برای این منظور دیدگاههای کلیه مدیران دانشگاه فردوسی مشهد (139=N)، با استفاده از پرسشنامه ای که بر اساس نظریه سایبرنتیک تدوین شده است، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. مولفه های مورد بررسی در الگوی سایبرنتیک عبارتند ار: نظارت و کنترل، پیوندها، تعاملات، تصمیم گیری، سلسله مراتب و رهبری. نتایج حاکی از آن است که میانگین دیدگاههای مدیرا ن دانشگاه فردوسی درباره وضعیت الگوی سایبرنتیک بطور معنی داری از میانگین نظری درجه های مورد وصف در ابزار گردآوری داده ها بیشتر است و بین نمرات مربوط به این مولفه های اصلی این الگو نیز در این دانشگاه رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد. بعلاوه، نظر به اینکه بین دیدگاههای مدیران دانشگاه فردوسی درباره میزان استفاده از این الگو تفاوت معنی داری مشاهده نشده است، می توان نتیجه گرفت که بین این مدیران درباره وضعیت مورد وصف، اتفاق نظر وجود دارد. در مجموع نتایج نشان می دهند که جایگاه الگوی سایبرنتیک در مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد، در سه مولفه تصمیم گیری، نظارت و کنترل و رهبری، از وضعیت نسبتا مطلوبی برخوردار است. در مولفه نظارت و کنترل که شامل دو نوع ساختاری و اجتماعی می شود، نظارت و کنترل ساختاری دارای وضعیت نسبتا مطلوبی است ولی نظارت و کنترل اجتماعی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. با این وصف و بطور خاص، سه مولفه پیوندها، سلسله مراتب و تعاملات در این دانشگاه، ضعیف بوده و دانشگاه بایستی برای تقویت و بهبود این مولفه ها، تدابیری اندیشیده و تلاش ویژه ای مبذول دارد.

هدف از پژوهش حاضر تبیین دو سیاست از سیاست های هشت گانة نهاد کتابخانه های عمومی در الگوی سایبرنتیک است. ابتدا مؤلفه های مختلف الگوی سایبرنتیک با تحلیل و بررسی پژوهش های مرتبط شناسایی شد، سپس با توجه به اهداف و وظایف نهاد کتابخانه های عمومی کشور به منزلة یک سازمان آموزشی و دو محور کلیدی سیاست های هشت گانة آن، امکان به کارگیری الگوی مدیریت سایبرنتیک در این نهاد بررسی شد. این دو محور کلیدی کتابخانه محوری و کتابدارمحوری است که در این پژوهش به تطبیق آن ها با مؤلفه های الگوی مدیریت سایبرنتیک پرداخته می شود. روش پژوهش تحلیل مفهومی بود. نتایج پژوهش نشان داد که این دو محور هم پوشانی زیادی با بسیاری از مؤلفه های الگوی سایبرنتیک دارد. در پایان پژوهش نیز، براساس نتایج تطبیق صورت گرفته، پیشنهادهایی ارائه شده است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه مؤلفه های (کنترل و پیوند سست و سخت) الگوی سایبرنتیک با خلاقیت سازمانی در اداره کل تربیت بدنی استان اصفهان بود. این پژوهش، از نوع کاربردی و به روش همبستگی بود و جامعه آماری شامل 221 نفر از کارکنان اداره کل تربیت بدنی استان اصفهان در سال تحصیلی 1390 بود که از این تعداد، 132 نفر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی و به روش متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه الگوی سایبرنتیک که ضریب پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ محاسبه و مقدار آن 88/0 و پرسشنامه خلاقیت سازمانی که ضریب پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ محاسبه و مقدار آن 90/0 بود. تجزیه و تحلیل داده ها براساس آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) انجام شد. سطح معناداری داری در این تحقیق 05/0≥ p در نظر گرفته شد. یافته های پژوهش نشان داد؛ دراداره کل تربیت بدنی استان اصفهان بین دو مؤلفه کنترل و پیوندهای سست و سخت الگوی سایبرنتیک با خلاقیت رابطه معناداری وجود دارد. و با به کارگیری مؤلفه کنترل، پیوندهای سست و سخت در سازمان خلاقیت افراد سازمان نیز بیشتر می شود و کارکنان در اهداف سازمان مشارکت می کنند وانگیزه کارکنان برای اجرای فعالیت در سازمان بیشتر می شود.

مقدمه: امروزه رهبری دانشگاه ها برای سازش و یا کنارآمدن با پدیده های پیچیده و ناشناخته به الگویی جدیدتری نیاز دارند تا بتوانند در سایه آن، سازمان ها را به طریق مقتضی هدایت نمایند. هدف این پژوهش بررسی میزان کاربست مؤلفه های الگوی سایبرنتیک در مدیریت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی بود که جامعه آماری آن را کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 1389– 1388 تشکیل می دادند که از میان انها 207 نفر عضو هیأت علمی با بهره گیری از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده های مورد نیاز هفت سؤال با در نظر گرفتن مؤلفه های الگوی سایبرنتیک (نظارت و کنترل، پیوندهای سست و سخت، تعاملات، تصمیم گیری، سلسله مراتب، رهبری، توازن در مدیریت) از پرسشنامه محقق ساخته الگوی سایبرنتیک که روایی و پایایی آن به تأیید رسید، استفاده شد. تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون t تک متغیره) انجام شد. یافته ها: از آنجایی که میانیگن هر هفت مؤلفه مذکور از سطح متوسط (3) بالاتر می باشد، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در میزان استفاده از الگوی سایبرنتیک در سازماندهی فعالیت های خود، از جایگاه مناسبی برخوردار است. همچنین نتایج حاکی از آن است که دانشگاه مذکور، گرایش به این الگو دارد و بیشترین گرایش در پیوند با مؤلفه سلسله مراتب با میانگین 3.66 بوده است. بحث: از آنجا که مدیران دانشگاه طبق نقشه ای معین منطبق بر الگوی سایبرنتیک، به سازماندهی فعالیت های دانشگاه مبادرت نکرده اند چنین استنباط می شود که در صورت تدوین الگویی برای مدیریت دانشگاه در چارچوب مفهومی سایبرنتیک، می توان انتظار داشت که مدیران دانشگاه برای توسعه کاربرد الگوی سایبرنتیک در فضای سازمانی خود آمادگی بیشتری داشته باشند.

هدف پژوهش، واکاوی سبک رهبری دانشگاههای شهر تهران بر اساس الگوی دانشگاهی سایبرنیتک بود. پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی؛ رویکرد، کمی و به روش توصیفی پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل4447نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاههای جامع شهر تهران بود که با استفاده از نمونه گیری طبقه ای نسبتی، تعداد354نمونه تعیین شد. گردآوری داده-های پژوهش از طریق پرسشنامه محقق ساخته با الهام از پرسشنامه استانداردBirnBaum(1988) و بر اساس دیدگاه متخصصان این حوزه تدوین شد. پرسشنامه مذکور بر مبنای 6مؤلفه اساسی براساس طیف پنج درجه ای لیکرت تنظیم و توزیع گردید. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه توسط چند تن از متخصصان و اعضای هیئت علمی این حوزه، ارزیابی و پس از اعمال اصلاحات، تأیید شد. پایایی پرسشنامه برمبنای آلفای کرونباخ محاسبه و 83/.به دست آمد. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش، با استفاده از نرم افزار SPSS24 انجام شد. یافتهها نشان داد، وضعیت دانشگاههای جامع دولتی شهر تهران به لحاظ میزان همسویی با مؤلفه های الگوی سایبرنتیک در مؤلفه های کنترل، رهبری، سلسله مراتب و تصمیم گیری در وضعیت مناسبی قرار داشتند. بر اساس نتایج پژوهش، مؤلفه کنترل، بالاترین میزان همسویی با الگوی سایبرنتیک را دارا بود که نشان از تأکید مدیران دانشگاهی بر تبعیت از دستورالعمل ها و قوانین است. در مؤلفه تعاملات و مؤلفه ی پیوندهای سست و سخت که بر ارتباط دانشگاه ها و نیاز جامعه تأکید دارد، از وضعیت مناسبی برخوردار نبود. لذا ایجاد بستر مناسب و عدم ایستادگی مدیران دانشگاهی در برابر تغییرات، رکن اساسی بهبود وضعیت موجود است. ازاین رو، شایسته است دانشگاههای موردمطالعه در زمینه پیوندها و تعاملات تلاش بیشتری انجام دهند و برای بهبود مؤلفه های مذکور، برنامه ریزی کنند.