یادگیری قیاسی

پژوهش حاضر به مقایسه تأثیر یادگیری آشکار، قیاسی و اکتشافی بر اکتساب، یادداری و انتقال مهارت تاپ اسپین تنیس روی میز می پردازد. 36 دانش آموز دبیرستانی به طور تصادفی در سه گروه آزمایشی یادگیری آشکار، قیاسی و اکتشافی قرار گرفتند. پس از اجرای 300 کوشش تکلیف مهارت تاپ اسپین در مرحله اکتساب، مرحله آزمون به ترتیب شامل آزمون یادداری1، انتقال تحت تکلیف ثانویه شناختی و یادداری2 اجرا شد. پس از پایان مرحله آزمون، شرکت کنندگان پروتکل راهبردی اخباری را پر کردند. تحلیل داده-های مرحله ی اکتساب و آزمون (یادداری فوری1، انتقال1، یادداری فوری2) با روش تحلیل واریانس مختلط (3×3) صورت گرفت. برای مقایسه عملکرد هرگروه در دو مرحله آزمون، از آزمون t وابسته و نیز مقایسه بین گروه ها در مراحل آزمون از آزمون تحلیل واریانس یک سویه استفاده شد. نتایج تفاوت معنی داری بین گروه ها در پیش آزمون، سه جلسه اکتساب، آزمون یادداری فوری 1و2 و اجرای تکلیف ثانویه شناختی نشان نداد. در آزمون انتقال تحت تکلیف ثانویه، گروه یادگیری قیاسی عملکرد بهتری نسبت به گروه آشکار نشان دادند (001/0=P).، همچنین بر خلاف دو گروه دیگر، گروه آشکار در آزمون انتقال نسبت به آزمون یادداری فوری1 افت عملکرد داشت (007/0=P). شمار قواعد کلامی گزارش شده در پروتکل کلامی-راهبردی در گروه قیاسی کمتر از دو گروه دیگر بود (009/0=P) درحالی که بین دو گروه آشکار و اکتشافی تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج حاکی از اثربخشی قیاس دامنه کوه جهت فراخوانی پردازش پنهان و بهره مندی از مزایای یادگیری پنهان مانند مقاومت در برابر افت عملکرد تحت فشار تکلیف ثانویه است.

هدف پژوهش حاضر، مقایسة عملکرد گروه های یادگیری قیاسی (پنهان) آشکار و اکتشافی در یادداری و انتقال مهارت تاپ اسپین تنیس روی میز تخت فشار روانشناختی بود. به این منظور 36 دانش آموز دبیرستانی داوطلب به طور تصادفی در سه گروه آزمایشی یادگیری آشکار، قیاسی و اکتشافی قرار گرفتند. پس از اجرای 300 کوشش در مرحلة اکتساب، آزمون یادداری فوری و انتقال تحت فشار روانشناختی اجرا شد. قبل از مرحلة اکتساب پرسشنامة بازپردازش خودآگاه، پس از پایان مرحلة آزمون پروتکل راهبردی اخباری و پرسشنامة اضطراب حالتی رقابتی در دو مرحله توسط هر یک از شرکت کنندگان تکمیل شد. نتایج تفاوت معنی داری را بین گروه ها در آزمون یادداری فوری نشان نداد. در آزمون انتقال عملکرد قیاسی بالاتر از دو گروه آشکار و اکتشافی بود. به علاوه بر خلاف گروه قیاسی، این دو گروه در مقایسه با آزمون یادداری فوری افت عملکرد را در آزمون انتقال تجربه کردند و بین نمرة پرسشنامة بازپردازش خودآگاه آنها با شمار قواعد کلامی و عملکردشان تحت فشار همبستگی معنی دار (و به ترتیب مثبت و منفی) وجود داشت. به نظر می رسد که پردازش قالب در یادگیری اکتشافی، پردازش آشکار است و نیز در دامنه ای از زمان یادگیری پنهان و آشکار به لحاظ کمی مشابه ولی به لحاظ کیفی یادگیری متفاوتی را ایجاد می کنند. بنابراین به کار بردن یادگیری قیاسی اجراکنندگان را از مزایای مقاوت در برابر افت عملکرد تحت فشار روانشناختی بهره مند می سازد.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثر یادگیری قیاسی، آشکار و ترکیبی بر اکتساب، یادداری و انتقال مهارت پرتاب آزاد بسکتبال بود. بدین منظور، 48 دانش آموز دختر 17 15 سال به صورت تصادفی انتخاب شدند و بر اساس نمرات آزمون بارفیکس اصلاح شده به چهار گروه همگن 12 نفره تقسیم گردیدند و به شکل تصادفی، تحت شرایط تمرینی مختلف (قیاسی، آشکار، آشکار قیاسی و قیاسی آشکار) قرار گرفتند. شرکت کنندگان پس از دو جلسه آشنایی با مهارت های پایه رشته بسکتبال و پیش آزمون، چهار روز به تمرین پرتاب آزاد بسکتبال پرداختند. علاوه براین، به آزمودنی های گروه آشکار برگه ای حاوی هشت دستورالعمل ارائه گشت و به گروه قیاسی، دستورالعمل قیاسی چوب عصا داده شد. دو گروه دیگر (گروه قیاسی آشکار و آشکار قیاسی) نیز به صورت ترکیبی به تمرین مهارت مورد نظر پرداختند. پس از مرحله اکتساب، آزمون اکتساب انجام شد و یک هفته بعد، آزمون یادداری، انتقال و پروتکل کلامی به عمل آمد. همچنین، به منظور تحلیل دقت پرتاب در مراحل اکتساب از تحلیل واریانس مختلط (4*4) (گروه*روز) استفاده شد ، در مراحل آزمون، تحلیل واریانس مختلط (4*4) (گروه* آزمون) به کار رفت و برای تعیین محل معناداری بین گروه ها، آزمون تعقیبی توکی در سطح معناداری 0.05≥P مورداستفاده قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که در مراحل مختلف یادگیری، بین گروه قیاسی با گروه آشکار و گروه های ترکیبی و نیز بین گروه قیاسی آشکار و آشکار قیاسی تفاوت معناداری وجود دارد (0.05≥P)؛ بنابراین، می توان نتیجه گرفت که استفاده از قیاس چوب عصا و روش تمرینی قیاسی آشکار به یادگیری بهتر پرتاب آزاد بسکتبال منجر می شود.