حداکثر اکسیژن مصرفی (VO2max)

هدف این تحقیق عبارت است از بررسی روایی برآورد max2VO دانش آموزان سالم از طریق آزمون هشت ضلعی هوازی (AOT). 80 پسر و 102 دختر به صورت لایه ای هدفدار بر اساس ملاک سن انتخاب شدند و در دو آزمون AOT و آزمون معیار به فاصله یک هفته شرکت کردند. آزمودنی ها در قالب هشت گروه سنی 10، 11، 12، 13، 14، 15، 16، و17 سال و در هر گروه حداقل 10 پسر و 10 دختر انتخاب شدند. اطلاعات آزمون معیار از طریق دستگاه تحلیل گازی به طور مستقیم از دویدن روی تردمیل به دست آمد. تحلیل های آماری از طریق رگرسیون چند عاملی انجام شد. میانگین (انحراف معیار±) وزن، قد، ضربان بیشینه، max2VO، و BMI پسران به ترتیب برابر 17±55 کیلوگرم، 15±163سانتی متر، 8±201 ضربان در دقیقه، 6±38 میلی لیتر بر کیلوگرم بر دقیقه، و 84/3±19/20 کیلوگرم بر مترمربع به دست آمد. این اندازه ها در دختران به ترتیب برابر 10±46 کیلوگرم، 9±156 سانتی متر، 9±199 ضربان در دقیقه، 4±34 میلی لیتر بر کیلوگرم بر دقیقه، و 95/2±60/18کیلوگرم بر مترمربع به دست آمد. نتایج نشان داد که در دختران همبستگی سن با max2VO نسبی معنادار نیست، ولی در پسران این رابطه معنادار بود (01/0 .(P ≤با افزایش BMIدر هر دو گروه، در max2VO و ضربان قلب بیشینه تمرین کاهش نسبی مشاهده شد. فرمول های تخمین max2VO از طریق آزمون میدانی AOT و پروتکل آزمایشگاهی روی تردمیل در دختران و پسران تولید شد. در مقایسه با تحقیقات مشابه، فرمول های به دست آمده توجیه علمی داشت و برآوردها از دقت کافی برخوردار است. با توجه به بالا بودن ضریب تعیین فرمول ها (حداقل 45% و حداکثر 65%) و خطای استاندارد برآورد آن ها (حداقل 97/2 و حداکثر 78/3 میلی لیتر در دقیقه) می توان به مقادیر max2VO برآورد شده از طریق فرمول های مختلف برآمده از تحقیق اطمینان نسبی کرد. البته باید در نظر داشت که به طور کلی، ضرایب تعیین فرمول های برآورد max2VO نوجوانان از بزرگسالان کمتر است.

هدف ویژه از این تحقیق اعتبار سنجی آزمون شاتل ران نوع اول و دوم در برابر آزمون استاندارد نوارگردان الستاد است. سنجش آمادگی قلبی - تنفسی همواره علاقه و توجه متخصصان علوم ورزشی را به خود معطوف کرده آنها را ترغیب کرده است که روش های نوینی را جهت تخمین شاخص طلایی حداکثر اکسیژن مصرفی آزمودنی ها ابداع نمایند. از میان این روش ها می توان آزمون دوی رفت و برگشت 20 متر را نام برد که به دلیل اعتبار بالای آن در برآورد VO2max شناساندن و اعتبار سنجی آن در ایران اهمیت خاصی دارد. 17 دانشجوی پسر 24-18 ساله دانشگاه بوعلی سینا همدان با وزن 10.5+66.5 کیلو گرم و BMI 2.5+22.4 مترمربع بر /کیلوگرم داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. آزمودنی ها با 48 ساعت فاصله زمانی سه آزمون را به انجام رساندند و متغیرهای هوازی نسبی ضربان قلب تمرین و درصد ضربان قلب ذخیره و کمیت های سرعت مسافت و زمان اجرای آزمون های سه گانه برآورد گردید. بین برآورد VO2max در آزمون های شاتل ران نوع اول و دوم با تخمین VO2max نوارگردان الستاد به ترتیب همبستگی معنی دار R=0.81 و R=0.90 به دست آمد (P<0.0001) میان ظرفیت هوازی مشتق از عوامل سرعت مسافت و معادل متابولیک استراحت شخص و تخمین ظرفیت هوازی بر مبنای توانی از زمان اجرا [(t)n] همبستگی مثبت و چشمگیری وجود دارد R=0.97 SE=2.3 P=0.0000)) همچنین در این آزمون ارتباط مثبت بین متغیرهای سرعت مسافت زمان اجرا ضربان قلب تمرین و درصد ضربان قلب ذخیره آزمودنی ها مشاهده شد (R=0.63-1 P<0.006) +24.43(الستادy (VO2 max-SH.I) =0.42 (VO2 max- R=0.81 SE=3.6 P<0.0001 1.47 (VO2 max-SH.II)-24.43 =(الستادy(VO2 max- R=0.90 SE=5.04 P<0.0000 یافته های این تحقیق نشان می دهد که هر یک از آزمون های شاتل ران نوع اول و دوم از درجه روایی و اعتبار بالایی در جهت برآورد ارزش نسبی VO2max جوانان برخوردار است .