بهمن قبادیان

معلولین و سالمندان بخشی رو به رشد از جمعیت، و در نتیجه بخش قابل توجهی از بازار گردشگری را به خود اختصاص خواهند داد. تحقیقات متعددی به ویژه در دو دهه اخیر اهمیت توجه به معلولین در بخش سفر و گردشگری را از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، روان شناختی و حقوق بشری به اثبات رسانده اند. معیارها، ضوابط و استانداردهای گوناگونی نیز برای بهره مند ساختن معلولین از تجربیات گردشگری، عمدتاً در کشورهای توسعه یافته، تدوین شده و به تصویب رسیده اند. با این حال، گردشگری دسترسی پذیر برای معلولین و سالمندان مقوله ای نسبتاً نادیده انگاشته شده در پژوهش های گردشگری در ایران است. این در حالی است که به نظر می رسد کشور ایران علیرغم عدم وجود آمارهای دقیق و قابل اتکا، درصد بالاتری از معلولین را در مقایسه با میانگین جهانی دارا باشد. مطالعه حاضر که از حیث هدف از نوع مطالعات کاربردی و از منظر روش جزو پژوهش های توصیفی می باشد، با استفاده از رهنمودهای سازمان جهانی جهانگردی و چک لیست های برگرفته از استانداردهای ADA، به ارزیابی و رتبه بندی هتل های 2، 3 و 4 ستاره استان زنجان از حیث دسترسی پذیری این هتل ها برای معلولین حرکتی پرداخته است. نقاط قوت و ضعف این هتل ها شناسایی شده و مشخص گردیده است که هتل های استان زنجان می توانند با اعمال اصلاحات و تغییرات عمدتاً جزئی و کم هزینه، سطح دسترسی پذیری برای معلولین حرکتی را به نحو چشمگیری افزایش دهند.