قزاقستان در آستانه سیاست و فـنآوری

در «آستانه»، جشن روز شهر برگزار می شود و در آلماتی نشست همکاری و اعتماد سازی در آسیا برگزار می شود. گروه ژورنالیست ها که مجریان رسانه های گروهی روسیه هستند و در میان آنها مفسران نیز دیده می شدند به قزاقستان رفتند. مسیر آستانه ـ آلماتی ـ بایکانور اتفاقی انتخاب نشده است. آستانه آماده جشن روز شهر است که همین روزها برگزار می شود و در آلماتی «نشست همکاری و اعتماد سازی در آسیا برگزار خواهد شد. البته همه سران دولت هایی که در این سازمان عضو هسنتد نیامدند. فقط در دقایق آخر رئیس جمهورچین «هو جین تائو» موافقت کرد که به آلماتی بیاید.
    نشست همکاری و اعتماد سازی در آسیا یک ابتکار کاملا قزاقستانی است. رئیس جمهور نورسلطان نظربایف اکنون چهارده سال است که تشکیل نشست همکاری و اعتماد سازی را در آسیا پیش می برد. وی برای اولین بار این ایده را در سال 1992 در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح کرد. نشست همکاری و اعتماد سازی در آسیا برای دومین بار و باز هم در ماه ژوئن مانند سال 2002 در آلماتی برگزار شد. چهار سال پیش در قزاقستان سران کشورهای روسیه، چین، پاکستان، ترکیه، مغولستان، قرقیزستان، تاجیکستان و افغانستان، نخست وزیر آذربایجان و هند، نماینده رسمی دولتی ایران، مصر، فلسطین و اسرائیل، نمایندگان دولت های ناظر شامل: ایالات متحده آمریکا، اندونزی، مالزی، ژاپن، تایلند، ویتنام، اوکراین و جمهوری کره و همچنین مدیران سازمانهای ناظر شامل: سازمان امنیت و همکاری اروپا، سازمان ملل متـحد و اتحـادیه عـرب جمع شدند. به عقیـده سیاسـت شنـاسان، زمیـنه بـرای برگـزاری دومین نشست همکاری و اعتماد سازی در آسیا موفقیت آمیز انتخاب شده بود. داسیم ساتپایف، مدیر گروه ارزیابی تهدیدها گفت: «همه دنیا در انتظار نقطه جدید مناقشه با حضور ایالات متحده آمریکا، ایران و اسرائیل هستند و این واقعیت که دو دولت آخری عضو نشست همکاری و اعتماد سازی در آسیا هستند، توجه به این سازمان بین المللی را بالا می برد. بنابراین کاملاً واضح است که حکومتهای قزاقستانی و وزارت امور خارجه این کشور همه تلاش خود را در مورد اینکه در این نشست رئیس جمهور ایران محمود احمدی نژاد حضور داشته باشد، کرده است. این مهمترین موضوع جالب دومین نشست بود.»
    مدیر گروه ارزیابی تهدیدها فکر می کند که هدف غیر رسمی نشست همکاری و اعتماد سازی در آسیا مرتبط با آرزوهای حکومت قزاقستان در مورد بالا بردن وجهه خود و بالا بردن موقعیت کشور در چشم جامعه بین المللی، می باشد. بنا به عقیده وی بهتر از همه این کار را می توان تحت قانون خلاقیت جهانی و میانجی گری در حل و فصل مناقشات حاضر و پتانسیلی انجام داد. ولی وافعیت این است که خود فضای نشست همکاری و اعتماد سازی در آسیا خیلی مناسب برای این هدف نیست، همچنانکه از این سازمان درخواست سرعت عمل بیشتری در این مسئله است. بنابراین ساتپایف تصور می کند نشست همکاری و اعتماد سازی در آسیا می تواند حداکثر روی نقش یکی از زمینه ها برای گفتگوی بین دولتی بدون ادعا برای نتایج مشخصی، حساب کند. شب پس از نشست، ملاقات ولادیمیر پوتین و نورسلطان نظربایف انجام شد و در خاتمه روسای جمهوری روسیه و قزاقستان به بایکانور برای تماشای پرتاب راکتهای حامل روسی «پروتون کا» با اولین ارتباطات ماهواره ای تلویزیونی قزاقستانی به نام «کاز ست» رفتند. به لحاظ تاریخی این پرتاب برای قزاقستلن در روز 18 ژوئن ساعت 4 و 44 دقیقه به زمان محلی از 200 میدان فضانوردی برنامه ریزی شد. رئیس جمهور روسی ولادیمیر پوتین بدون در نظر گرفتن اوقات کمی تلخ (به دلیل امضای توافقنامه پیوستن قزاقستان به لوله های نفتی باکو ـ تفلیس ـ جیحان) او همکار قزاقستانی خود را با ماشین خود به بایکانور برد. به غیر از رؤسای جمهور، خانواده رئیس حکومتی قزاقستان هم این پرتاب را تماشا می کردند.
    در کنار نظربایف، داماد وی تیمور کولیبایف، معاون اول رئیس هیئت مدیره کمپانی ملی «سامروک» قرار گرفت. تیمور کولیبایف چندی پیش در ساختار هیئت دولتی در زمره یکی از مهمترین مذاکره کنندگان به مسکو آمد. ژورنالیست های روسی، گروه نمایندگان پارلمان جمهوری قزاقستان و همچنین مدیران شرکت های ملی جمهوری قزاقستان شاهد پرتاب آپارات فضایی «کاز ست» از ایوان کاخ فرهنگ «پروتون» در نود و پنجمین میدان فضانوردی بایکانور بودند. اولین ارتباطات ماهواره ای تلویزیونی قزاقستانی موفقیت آمیز وارد مدار شد. ایگور پانارین دبیر خبرگزاری «راسکسماس» اطلاع داد: «طبق ورود به فرمان هدایت کننده، سیستم ماهواره ای قزاقستانی در رژیمی که به او داده شده کار می کند.» همان گونه که طلعت موسی بایف که در پروتون حضور داشت و مدیر کل «آ. او» «اس. پ بایترک» و فضانورد قزاقستانی می باشد تاکید کرد، اهمیت پرتاب ماهواره «کاز ست» در برنامه سیاسی قزاقستان بسیار زیاد است و به این معنی است که ورود کشور به دولتهای فضانوردی دنیا واقعی است. قابل توجه است که در روز پرواز موسی بایف به فضا دختر وی به دنیا آمد و در روز پرتاب ماهواره نوه اولین فضانورد قزاقستان به دنیا آمد. طلعت موسی بایف گفت: «ولی در این جا نباید متوقف شد» منظور وی از این عبارت در مورد نقشه های فضانوردی آینده قزاقستان بود. برنامه های وسیع تر در این مورد: در بیس راکت روسی «آنگارا» ساخت مجموعه راکت کلاس سنگین «بایترک» برای اینکه در بایکانور سکوی پرتاب جداگانه ای بسلزند، ساخت زیربنا برای هدایت آپارات های فضایی و ایجاد مرکز پرواز در شهر آستانه می باشد.