تمایل روسیه به عضویت در سازمان کنفرانس اسلامی
چکیده
متن
رجب صفروف، مدیر موسسه تحقیقاتی ایران معاصر در روسیه در گفتگوی اختصاصی با بخش سیاسی «ایراس» درباره علت تمایل روسیه برای پیوستن به سازمان کنفرانس اسلامی با توجه به سفر اخیر اکمل الدین احسان اوغلو دبیرکل این سازمان به مسکو و دورنمای روابط روسیه و جهان اسلام در صورت پیوستن به سازمان کنفرانس اسلامی به اظهار نظر پرداخت.
صفروف در این باره اظهار داشت: روسیه سال 2005 در نشست وزیران امور خارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در صنعا پایتخت یمن به عنوان عضو ناظر این سازمان پذیرفته شد که در نشست صنعا، سرگئی لاوروف وزیر امورخارجه روسیه شرکت کرده بود و بر علاقه مندی کشورش به گسترش روابط با کشورهای اسلامی تاکید کرده بود. صفروف خاطر نشان کرد: تمایل روسیه برای پیوستن به سازمان کنفرانس اسلامی ناشی از تغییر سیاست روسیه در قبال کشورهای اسلامی است، زیرا این کشور با داشتن حدود 25 میلیون مسلمان اگر به عضویت این سازمان درآید، این سازمان می تواند از نظر کارامدی و تاثیرگذاری حتی تا سطح سازمان های مهمی مانند اتحادیه اروپا ارتقا یابد.
به گفته وی، روسیه با داشتن امکانات و توانمندی های فراوان با عضویت در سازمان کنفرانس اسلامی می تواند روابط بهتر و گسترده تری با جهان اسلام برقرار کند. صفروف به نارضایتی غرب به ویژه آمریکا از پیوستن روسیه به سازمان کنفرانس اسلامی اشـاره کرد و در این باره اظهار داشت: کشورهای غربی به ویژه آمریکا احساس می کنند که اگر روسیه به این سازمـان بپیونـدد، آنگاه ایـن سازمان با وجود چنین کشوری می تواند حرف اول را در سطح بین المللی بزند و وزن و جایگاه آن نیز ارتقا پیدا کند. تحلیلگر روسی در ادامه گفتگو با ایراس به سفر اخیر اکمل الدین احسان اوغلو دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی به روسیه اشاره کرد و گفت: هدف آقای اوغلو از این سفر دیدار و گفتگو با مقامات عالی رتبه روسیه و بررسی مسائل مهم منطقه ای و بین المللی، روابط دوجانبه میان مسکو و این سازمان، اجلاس آتی وزیران امورخارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در باکو، نشست آتی سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای (15 ژوئن) و نیز موضوع هسته ای ایران و نقش روسیه در حل صلح آمیز این مسئله اعلام شده بود.
به گفته وی، اوغلو به روسیه آمد تا نظرات و دیدگاههای مقامات کرملین را درباره مسائلی مانند دستورکار نشست آتی وزیران خارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در باکو جویا شود. صفروف افزود: آنچه برای احسان اوغلو مهم بود، بررسی موضوع هسته ای ایران با مقامات روسیه بود، زیرا روسیه از جمله کشورهایی است که به سبب داشتن روابط حسنه و همکاری در زمینه هسته ای در حل موضوع هسته ای تهران به شیوه های صلح آمیز و دیپلماتیک تأثیر گذار است. این تحلیلگر روسی خاطر نشان کرد: مذاکرات اوغلو با مقامات روسی حائز اهمیت بود و سرگئی لاوروف وزیر امورخارجه روسیه این گفتگوها را مهم توصیف کرد.
به گفته صفروف، احسان اوغلو در ادامه با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه دیدار و درباره مسائل مهم منطقه ای و بین المللی از جمله مسئله همکاری روسیه و سازمان کنفرانس اسلامی و موضوع هسته ای ایران بحث و تبادل نظر کرد. دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی سفر رسمی خود را به روسیه از یکشنبه 14 خرداد (4 ژوئن) آغاز کرد و دیدارهای رسمی وی در این کشور چهارشنبه 17 خرداد(7 ژوئن) به پایان رسید.
صفروف در ادامه گفتگو با «ایراس» خاطر نشان کرد: روسیه علاقه مند است تا همکاری خود را با کشورهای اسلامی توسعه دهد و همکاری بیشتری با سازمان کنفرانس اسلامی داشته باشد. وی تصریح کرد: دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، نقش روسیه را در حل برنامه هسته ای ایران ارزشمند قلمداد کرده است. به گفته وی، پوتین در دیدار با اوغلو تاکید کرده است که سازمان کنفرانس اسلامی می تواند در حل موضوع هسته ای ایران تأثیر گذار باشد. مدیر موسسه تحقیقات ایران معاصر در روسیه درباره علت تمایل مسکو برای پیوستن به سازمان کنفرانس اسلامی و مسئله عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و دیدگاه روسیه در این باره گفت: بنده بارها پیشنهاد داده ام که روسیه نه تنها نباید مانع عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای نشود، بلکه باید از حضور تهران دراین سازمان استقبال و حمایت کند. وی افزود: دعوت سازمان همکاری شانگهای از رئیس جمهوری ایران برای شرکت در نشست آتی سران در 15 ژوئن سبب نارضایتی غرب به ویژه آمریکا شد.
به گفته صفروف، غربی ها احساس کردند که اگر سازمان همکاری شانگهای با عضویت ایران موافقت کند، ایران می تواند از امکانات و توانمندی های این سازمان بهره به ویژه در رابطه با برنامه هسته ای خود بهره بگیرد، زیرا بر اساس مفاد این سازمان اعضای اصلی در همه زمینه مورد حمایت قرار خواهند گرفت. صفروف خاطر نشان کرد که برای جلوگیری از عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای، آمریکا و دیگر کشورهای غربی فشارهای زیادی رابر روسیه، چین و قزاقستان وارد کردند. وی با اشاره به اینکه روسیه تمایلی به رویارویی و تقابل با آمریکا ندارد، درعین حال تصریح کرد که روسیه در موضوع هسته ای ایران بر ضرورت حل دیپلماتیک و صلح آمیز آن تاکید دارد و گزینه تهدید نظامی وتحریم را رد کرده است.
صفروف در پاسخ به این سوال موسسه ایراس که عضویت روسیه در سازمان کنفرانس اسلامی چه منافعی ممکن است برای مسکو داشته باشد، اظهار داشت: اول اینکه، عضویت دائمی روسیه در سازمان کنفرانس اسلامی به سبب امکانات وجایگاه بین المللی روسیه می تواند این سازمان را به یک سازمان مهم در سطح جهانی تبدیل کند، دوم اینکه حقوق ومنافع جمعیت قابل توجه مسلمانان روسیه (حدود 25 میلیون نفر) بهتر حفظ خواهد شد، زیرا روسیه بزرگترین جمعیت مسلمان را در خود دارا است، سوم اینکه عضویت روسیه دراین سازمان سبب می شود تا سازمان مذکور سیاستهای جدیدی را در سطح منطقه ای و بین المللی پایه ریزی و دنبال کند و تاثیرگذارتر و کارامدتر از قبل شود.
وی تأکید کرد: عضویت روسیه در سازمان کنفرانس اسلامی، سبب می شود تا سازمان ملل و اتحادیه اروپا، نظرات و دیدگاه های این سازمان را در نظر بگیرند و وزن و اعتبار و جایگاه این سازمان نیز در صحنه بین المللی تقویت خواهد شد، به عبارت دیگر روسیه لوکوموتیو سازمان کنفرانس اسلامی خواهد بود و نقش دنیای اسلام را در سطح بالاتری خواهد رساند. صفروف با بیان اینکه سازمان کنفرانس اسلامی با توجه به داشتن جمعیت و امکانات عظیم مادی و انسانی با پیوستن روسیه قدرتمندتر از قبل خواهد شد و این عضویت بیش از همه به نفع مسکو است، اگرچه به نفع کشورهای اسلامی نیز خواهد بود و دنیای تک قطبی را خواهد شکست و روسیه می تواند از طریق این سازمان به ایفای نقش فعال تر و موثرتری در سطح منطقه ای و بین المللی بپردازد
□