آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۷

چکیده

برای هر علمی فارغ از موضوعات و مسائلی که در آن مطرح می شود، اهداف و غایاتی نیز متصور است. علم اقتصاد اسلامی نیز به عنوان یک علم نوپا از این قاعده ی فراگیر مستثنا نیست. برخی از صاحب نظران عرصه ی اقتصاد اسلامی برای آن، غایاتی را به تصویر کشیده اند اما تاکنون تحقیقی در مورد غایت و کارکردهای اقتصاد اسلامی در قرآن با تأکید بر آراء علامه طباطبایی انجام نشده است. لذا در این مقاله با انجام جستجوی اجتهادی و مفهومی در منظومه ی تفسیری المیزان و سایر کتب و آثار ایشان و نیز سایر آثار متفکرین اسلامی، به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که غایت و کارکردهای اقتصاد اسلامی در قرآن و از منظر علامه طباطبایی چیست؟ یافته های تحقیق نشان می دهد؛ اولاً با توجه به نظرات علامه در علوم اعتباری و علوم حقیقی، می توان گفت علم اقتصاد اسلامی به طور کامل بر هیچ یک از دو دسته به طور کامل تطبیق نمی نماید و با این دو رابطه ی عموم و خصوص من وجه دارد. ثانیاً مستند به نظرات علامه می توان غایت های مدنظر علم اقتصاد اسلامی را در سه سطح غایت نهایی، واسطه ای و مقدماتی ترسیم کرد و کارکرد نیز عبارت است از اهداف واسطه ای که ابزاری برای رسیدن به اهداف نهایی به شمار می رود و در سطحی عینی و ملموس تر می باشد که در واقع همان تبیین، توصیف و پیش بینی وضعیت موجود (نظیر نظریه ی استخدام و نظریه ی اصالت جامعه)، وضعیت مطلوب (اقتصاد مبتنی بر عدالت، توزیع عادلانه ثروت، توأم با رشد، امنیت و به دور از فساد، بهره مندی همگان)، آسیب شناسی وضعیت موجود و تحلیل چرایی آن و پیش بینی آینده (سنت های اقتصادی در قرآن) و نیز راه های تغییر از موجود به مطلوب (استفاده از شرع در کنار عقل؛ استفاده توأمان از ظرفیت اخلاق، فقه و حکومت) است.

The goals and functions of Islamic economics in the Qur'an, with emphasis on Allamah Tabatabai's views

For any science, apart from the issues and subjects that arise, there are goals and ultimates. Islamic economics is not excluded from this inclusive principle as a new science. Some of the experts in the field of Islamic economics have shown their goals, but so far no research has been done on the ultimate goals and functions of Islamic economics in the Qur#39;an, with emphasis on the views of Allamah Tabatabai. Therefore, in this article, by searching for ijtihdi and conceptual in the commentary system of Al-Mizan and other books and his works, as well as other works of Islamic thinkers, we seek to answer the question of what is the purpose and functions of Islamic economics in the Qur#39;an and from the perspective of Allāma Tabatabai? Findings of the research show that, firstly, considering the views of Allamah in credit and real sciences, it can be said that Islamic economics does not fully fit into any of the two categories, and it is with these two generality and peculiarity in some respect. Secondly, the documentary on Allameh#39;s views can draw the attention of Islamic economics to the three ultimates of the final, intermediate, and preliminary levels, and the function is the intermediate goals which are the means to achieve the ultimate goals and are at the same level of objectivity and solidity, which is in fact the explanation, description and anticipation of the present situation (such as the theory of employment and the theory of the originality of society), the desirable situation (the economy of justice, the fair distribution of wealth, combined with growth, security and corruption, Beneficence of all), the pathology of the status quo and its analysis, and the prediction of the future (economic traditions in the Quran), as well as the ways of changing from the existing to the desirable (use of shari#39;a with reason, the simultaneous use of ethical capacity, jurisprudence and government).

تبلیغات