پیش نگری تغییر در تاریخ آخرین سرمازدگی بهاره و تعداد روزهای سرمازدگی در ایستگاه های پسته خیز استان کرمان با استفاده از برونداد مدل های اقلیمی 6CMIP (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در این مطالعه از خروجی مدل های اقلیمی CMIP6 برای پیش نگری تغییر در تاریخ آخرین سرمازدگی بهاره و تعداد روزهای سرمازدگی در طول فصل رشد پسته استفاده شد. به این منظور ابتدا 5 مدل اقلیمی شامل BCC-CSM2-MR، CNRM-CM6-1، CMCC-CM2-SR5،GFDL-ESM4 و MRI-ESM2-0 انتخاب شده و داده های دمای حداقل این مدل ها با مقادیر مشاهداتی در 6 ایستگاه انار، کرمان، رفسنجان، شهربابک، سیرجان و زرند در مناطق پسته خیز کرمان و برای دوره پایه (1990-2014) مقایسه گردید. معیارهای خطاسنجی نشان داد که از بین مدل های اقلیمی مدل CNRM-CM6-1 در ایستگاه های انار (r=0.74، ME=-0.89)، کرمان (r=0.73، ME=-1.19)، رفسنجان (r=0.81، ME=-1.88)، سیرجان (r=0.75، ME=-0.43) و زرند (r=0.74، ME=-2.71) و مدل GFDL-ESM4 در ایستگاه شهربابک (r=0.75، ME=1.42) بهتر از بقیه مدل ها دمای حداقل را تخمین می زنند. پس از تعیین بهترین مدل برای هر ایستگاه، از خروجی آن برای تعیین تعداد روزهای سرمازدگی و آخرین سرمازدگی بهاره (بر مبنای آستانه 4 درجه) در دوره پایه و آینده (نزدیک (2026-2050)، میانی (2051-2075) و دور (2076-2100)) و برای 4 سناریوی SSP1-2.6، SSP2-4.5، SSP3-7.0 و SSP5-8.5 و ارزیابی تغییرات رخ داده استفاده شد. نتایج نشان داد که آخرین سرمازدگی بهاره در دوره های آینده نسبت به دوره پایه زودتر اتفاق خواهد افتاد و تعداد روزهای سرمازدگی نیز کاهش خواهد یافت. بر اساس آزمون مقایسه میانگین، تغییر در تاریخ وقوع آخرین سرمازدگی بهاره در تمام ایستگاه ها در دوره های آینده میانی و دور و در سناریوهای SSP3-7.0 و SSP5-8.5 از نظر آماری معنی دار است (P_value<0.05). تغییر در تعداد روزهای سرمازدگی نیز در تمام ایستگاه ها و تمام سناریوها معنی دار است. بر این اساس باید اثرات این تغییرات بر مراحل فنولوژی پسته را در ارائه برنامه های مدیریتی مورد توجه قرار داد.Projection of the change in the last spring frost and the number of frost days for the pistachio in Kerman province using the CMIP6 climate models
In this study, the CMIP6 climate models were used to predict the change in the date of the last spring chilling and the number of chilling days during the pistachio growing season. For this purpose, 5 climate models including BCC-CSM2-MR, CNRM-CM6-1, CMCC-CM2-SR5, GFDL-ESM4 and MRI-ESM2-0 were selected and the minimum temperature of these models was compared to observed values in 6 stations of Anar, Kerman, Rafsanjan, Shahrbabak, Sirjan and Zarand in the pistachio growing areas of Kerman for the base period (1990-2014). The evaluation criteria showed that among the climate models, CNRM-CM6-1 in Anar (r=0.74, ME=-0.89), Kerman (r=0.73, ME=-1.19), Rafsanjan (r=0.81, ME=- 1.88), Sirjan (r=0.75, ME=-0.43) and Zarand (r=0.74, ME=-2.71) and the GFDL-ESM4 in Shahrbabak (r=0.75, ME=1.42) performed better than the others. After determining the best model for each station, the minimum temperature was used to determine the number of chilling days and the last spring chilling (based on the 4°C threshold) in the base and future periods (near (2050-2026), middle (2075-2051), and far (2100-2076)) and for 4 scenarios SSP1-2.6, SSP2-4.5, SSP3-7.0 and SSP5-8.5 and to evaluate the changes. The results showed that the last spring chilling will occur earlier in future than the base period and the number of chilling days will also decrease. Based on the compare means test, the change in the last spring chilling at all stations in the middle and far future and for the SSP3-7.0 and SSP5-8.5 scenarios is statistically significant (P_value<0.05). The change in the number of chilling days is also significant in all stations and all scenarios. Based on the results, the effects of these changes on pistachio phenological stages should be taken into consideration in providing management plans.
تبلیغات
