آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۲

چکیده

سابقه و هدف: مشکلات موجود در زندگی شهری مانند کم رنگ شدن نقش محیط به عنوان محلی برای حضور شهروندان و فعالیت بدنی آنها، افزایش وسایل نقلیه و در نتیجه کم تحرکی و افزایش بیماری های غیرواگیر، نگرانی جامعه جهانی را درباره سلامت عمومی در پی داشته است. هدف پژوهش، ارزیابی ذهنی و عینی معیارهای تأثیرگذار محیطی بر سلامت عمومی ساکنان در سه بعد جسمی، روانی و اجتماعی، در محله آغه زمان شهر سنندج است.مواد و روش ها: جمع آوری داده های ذهنی و عینی پژوهش از لحاظ زمانی به صورت متوالی صورت گرفته، در این راستا چهار فاز پژوهش تعریف شده است. فاز اول ارزیابی ذهنی کیفی ساکنان از سلامت روانی و اجتماعی، فاز دوم گردآوری داده های ذهنی کمّی ساکنان از سلامت جسمی، فاز سوم ارزیابی عینی کمّی محیط و فاز چهارم بررسی همبستگی بین متغیرهای پژوهش است. داده های ذهنی با استفاده از پرسش نامه و داده های عینی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به دست آمده است. برای تحلیل رابطه بین معیارهای محیطی محله و فعالیت های بدنی و تعیین رابطه بین متغیرها از تحلیل رگرسیون در نرم افزار SPSS استفاده شده است. داده های عینی از قبیل نوع بلوک بندی و نمونه الگوی فضایی شکلی محله، لایه کاربری اراضی و شبکه معابر و ... از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی محاسبه شد و در شاخص نحو فضا وارد شد تا میزان پیاده مداری محله مشخص شود. در نهایت روابط و تأثیر معیارهای محیطی بر سلامت عمومی با استفاده از تحلیل رگرسیون در نرم افزار  Lisrel مشخص شده است.نتایج و بحث: نتایج نشان داده که دو معیار آسایش و آرامش محیط با امتیاز 23 و تعاملات اجتماعی و فرهنگ همسایگی با امتیاز 21 به ترتیب بیشترین تأثیر را بر سلامت روانی و اجتماعی دارند. همچنین معیارهای محیطی مانند اختلاط کاربری با آماره 671/5، کیفیت های بصری و زیبایی شناختی با آماره 961/7 و زیرساخت های ویژه پیاده و دوچرخه با آماره 475/8 به ترتیب بیشترین تأثیر را بر فعالیت های بدنی کاری، تفریحی و ورزشی و به تبع آن سلامت جسمی دارند. با توجه به داده های به دست آمده خیابان نمکی با امتیاز 21 بیشترین میزان اتصال و هم پیوندی، عمق و کنترل را با کل محله دارد و بالاترین سطح پیاده مداری را در سطح محله به خود اختصاص داده است.نتیجه گیری: نتایج کلی نشان می دهد که با توجه به تأثیر و ارتباط مستقیم معیارهای محیطی طراحی شهری بر فعالیت های بدنی و از طرف دیگر وجود ارتباط مثبت و معنادار بین فعالیت های بدنی و سلامت عمومی، مشخص شد که سلامت عمومی ساکنان با معیارهای محیطی طراحی شهری ارتباط دارد، لیکن این ارتباط نه به طور مستقیم، بلکه با مداخله فعالیت های بدنی اتفاق می افتد.

Evaluation of environmental criteria affecting citizens' health using geographic information system (case example: Agheh Zaman neighborhood of Sanandaj city)

Introduction: The challenges of urban life, such as the reduction of the environment's role as a space for citizens' presence and physical activity, the increase in vehicle usage, and the resultant inactivity and rise in non-communicable diseases, have raised global concerns about public health. This research aims to evaluate both subjectively and objectively the environmental criteria affecting the general health of residents in three dimensions: physical, psychological, and social, within the Agha Zaman neighborhood of Sanandaj city.Material and Methods: The collection of subjective and objective research data was conducted sequentially. The research was divided into four phases. The first phase involved a subjective qualitative assessment of residents regarding their mental and social health. The second phase involved collecting quantitative subjective data about residents' physical health. The third phase was a quantitative objective assessment of the environment. The fourth phase examined the correlation between the research variables. Subjective data were obtained using a questionnaire, while objective data were gathered using a geographic information system (GIS). Regression analysis in SPSS software was used to analyze the relationship between neighborhood environmental criteria and physical activities, and to determine the relationship between variables. Objective data, such as the type of block arrangement, spatial pattern of the neighborhood, land use layer, and road network, were calculated using GIS and entered into the space syntax index to determine the neighborhood's pedestrianization. Finally, the relationships and effects of environmental criteria on public health were identified using regression analysis in Lisrel software.Results and Discussion: The results showed that environmental comfort and tranquility, with a score of 23, and social interactions and neighborhood culture, with a score of 21, have the greatest impact on mental and social health, respectively. Additionally, environmental criteria such as a mix of uses (score: 5.671), visual and aesthetic qualities (score: 7.961), and special infrastructure for pedestrians and bicycles (score: 8.475) have the most significant impact on physical work, leisure, and sports activities. Consequently, these criteria influence physical health. According to the data, Namaki Street, with a score of 21, has the highest level of connectivity, interconnection, depth, and control within the neighborhood, leading to the highest level of pedestrian circulation.Conclusion: The overall results indicate that due to the direct impact and relationship of urban design environmental criteria on physical activities, and the positive and meaningful relationship between physical activities and general health, it is evident that the general health of residents is related to the environmental criteria of urban design. However, this relationship is mediated by physical activities.

تبلیغات