جریان نقدینگی در شرکتهای کوچک
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
جریان نقدی در یک شرکت همانند جریان آب از یک سیستم گرمایشی است. نقدینگی/ آب کم، مشکلاتی را به دنبال دارد. بدون جریان نقدی کافی، ممکن است یک شرکت در کوتاه مدت سودآور باشد اما نهایتاً از هم خواهد پاشید. تصویر زیر نمایانگر وضعیت جریان نقدی یک شرکت است. این جریان زمانی آغاز میشود که (1) مالکان یا سهامداران پولی را سرمایهگذاری میکنند که به منابع مالی شرکت افزوده میشود (2).
{تصویر صفحه 528}
ممکن است این سرمایهگذاری به صورت یکجا و یک مرتبهای نباشد. ممکن است این سرمایه به دلایل مثبت (مانند توسعه کسب و کار) یا دلایل منفی (کمبود منابع نقدی) به شرکت تزریق شود. ممکن است وامدهندگان (3) در هر زمانی، سرمایه خود را به منابع مالی شرکت سرازیر کنند. ممکن است این وامدهندگان، بانکداران یا در برخی موارد اعضای خانواده یا دوستان مالکان شرکت باشند.
فرض کنید که برای شروع، شرکتی خدمات و کالاهایش (4) را به صورت اعتباری از عرضهکنندگانی (5) تهیه میکند که سریعاً به اعتباردهندگان شرکت تبدیل میشوند. این شرکت باید به اموال و داراییهای ثابت (6) مانند مستغلات، تجهیزات اداری و کامیونها یا خودروهای تحویل اجناس دست یابد. اگر این اموال واقعاً ثابت باشند، خرید آنها باعث میشود که بخشی از سرمایه نقدی شرکت صرف شود. همچنین بخشی از این سرمایه صرف پرداخت حقوق و دستمزدها (7) و دیگر هزینهها (8) مانند نرمافزارهای رایانهای یا نوشتافزار میشود.
اگر شرکت جدید، تولیدی باشد باید مواد خام (9) بخرد. یکی دیگر از عوامل صرف منابع نقدی شرکت پرداخت به موقع مواد خام خریداری شده برای کسب و حفظ اعتبار شرکت است. هزینه دستمزد و دیگر هزینهها (مانند ابزار) همراه با مواد خام (7)، (8) و (9) باید سهامی ارزشمند را خلق کنند (10). اگر شرکت محصولی را تولید نمیکند، ممکن است دست به خرید سهام برای فروش دوباره آنها بزند. وقتی این سهام به مشتریانی فروخته شوند که اعتبار دارند و بدهیهایشان به سرعت قبال دریافت است (11)، ارزش آنها دوباره به منبع مالی شرکت افزوده میشود. آنها قیمت کالاها و خدماتی که از شرکت خریدهاند را بدهکار هستند و وقتی بدهی خود را بپردازند، پولشان به منابع مالی (2) شرکت بازگردانده میشود.
برخی پرداختها باعث کاهش حجم منابع مالی شرکت میشوند مانند مبالغی که به عنوان مالیات (12) پرداخت میشوند، مبالغی که به عنوان بهره به اعتباردهندگان (13) یا وامدهندگان پرداخت میشوند (14) و پرداخت سود سهام یا دیگر مزایا به مالکان یا سرمایهگذاران اصلی (15). این چرخه هرگز متوقف نمیشود. اگر این چرخه متوقف شود، کل فرآیند کسب و کار شرکت از حرکت باز خواهد ایستاد. بدون تزریق نقدینگی، داد و ستد متوقف شده و شرکت کسب و کارش را از دست خواهد داد.
مزایا
کنترل جریان نقدی، مزایای مهمی به شرح زیر برای شما به دنبال دارد:
• شما میدانید که مسیر جریان نقدی شما چیست.
• شما میتوانید تنگناهای مالی را شناسایی و تاثیر آنها را کاهش دهید.
• وابستگی خود به بانکها را کاهش میدهید و با پیشبینی و مدیریت نیازهای مالی خود، در پرداخت بهره صرفه جویی مینمایید.
• کسب و کارتان را تحت کنترل خود دارید و میتوانید تصمیماتی آگاهانه اتخاذ نمایید.
فهرست راهنمای عملی
1. تنگناهای مالی را شناسایی نمایید
بررسی ارقام تصویر فوق نمایانگر تنگناهای مهم مالی است:
• اموال ثابت (6)
• مواد خام (9)
• سهام قابل فروش (10)
• دریافتها (11)
به طور عملی این تنگناها را بررسی نمایید.
2. سرمایهگذاری خود در خصوص داراییها و اموال ثابت را دوباره ارزیابی کنید
• آیا سوق دادن جریان نقدی به سوی اموال ثابت الزامی بوده است؟
• آیا جریان به سمت اموالی سوق داده شده که بلا استفاده هستند و باید آنها را دور ریخت؟
• آیا میتوان کرایه برخی اقلام را جایگزین خرید آنها کرد؟
• آیا این جریان به سمت کالاهای گران قیمتی بوده که میتوان کالاهای ارزانتر را جایگزین آنها کرد؟
• آیا پول سرمایهگذاری شده در خصوص داراییهای ثابت، با هدف سودآوری شکل گرفته یا دستیابی به پرستیژ؟
3. سرمایهگذاری خود در خصوص مواد خام را دوباره ارزیابی نمایید
آیا سرمایهگذاری شما در زمینه مواد خام به گونهای است که از امتیازات ویژه ارایه شده توسط عرضهکنندگان بهره ببرید؟
آیا مطمئن هستید که مزایای به دست آمده بیشتر از هزینههای خرید مواد خام هستند؟
این موارد را در نظر داشته باشید:
• هزینه استقراض پول برای تامین موجودی مواد خام؛
• عدم استفاده از این سرمایه در دیگر حوزهها؛
• هزینه انبار کردن محصولات؛
• خطر نابودی محصولات.
سرمایه گذاری خود در زمینه محصولات نهایی و تمام شده را نیز به همین شکل دوباره مورد ارزیابی قرار دهید.
4. سیستم کنترل موجودی انبار خود را دوباره ارزیابی نمایید
یک سیستم مناسب کنترل موجودی انبار الزاماً نیازمند ثبت همه اقلام نیست. شما باید نیازهای اساسی خود را ثبت نمایید. هزینه سیستم نسبت به هزینهها و خطرات مالی را در نظر بگیرید تا بتوانید مشکلاتتان را حل کنید.
برای مصون ماندن از سرقت، کهنگی، فساد و از رده خارج شدن یا موجودی بیش از حد یک محصول خاص که میتواند به ضرر کسب و کارتان باشد، باید از سیستمهای مناسب کنترل استفاده نمایید. نیازهای اصلی یک سیستم کنترل عبارتند از:
• پیشبینی آنچه که انتظار دارید بفروشید و زمان فروش آن؛
• اطلاع از موجودی فعلی خود از طریق گزارش منظم ورودی اقلام به انبار؛
• ثبت اقلام دریافتی و ارسال که باید منطبق با موجودی فعلی شما باشد (البته نیازی نیست که انطباق برای تمامی محصولات رعایت شود و باید اقلام را به صورت انتخاب بررسی کنید)؛
• ارزیابی میزان و حجم سفارشات؛
• اطلاع از سطح قیمتها و تخفیفهای ارایه شده توسط عرضهکنندگان همراه با زمان تحویل؛
حداقل سالی یکبار موجودی خود را به طور کامل بررسی نمایید. آیا از یک سیستم دایمی استفاده میکنید یا این که به طور مقطعی و توسط کارکنانتان این کار را انجام میدهید؟
5. میزان اعتبارتان را بسنجید
میزان و طول مدت اعتبارات دریافتی و سود آن، ارتباط مستقیم با جریان نقدی شما دارند. برخی از مالکان شرکتها معتقدند که سود این اعتبارات حتی از سودی که آنها در اختیار مشتریانشان قرار میدهند، مهمتر است. مطمئن شوید که سیاست اعتباری شما:
• هزینه افزایش اعتبارات را میپوشاند؛
• انگیزهای قوی را در مشتریان ایجاد میکند تا بدهیشان را سریعاً بپردازند.
6. سیاست اعتباری خود را بسنجید
سیاست.
• آیا در شرکت شما نهایتاً یک نفر مسئول نظارت بر اعتبارات و تضمین گردآوری دیون مالی است؟ اختیارات این فرد نباید بر روابط کارکنان فروش با مشتریان تاثیر منفی بگذارد و در عین حال نباید باعث کاهش مسئولیتپذیری دیگر افراد در قبال فروش محصولات منطبق با شرایط اعتباری شرکت شود.
• آیا سیاستی روشن در مورد حداکثر اعتبارات خود دارید؟ آیا آن را مکتوب کردهاید؟ آیا این موضوع برای همه کارکنانتان شفاف است؟
• آیا میدانید چگونه سیاستهای اعتباری خویش را ارزیابی کنید و محدودیتهای مد نظر خود را در قبال مبالغی که باید از مشتریان دریافت شوند، اعمال کنید؟
بدهیهای بد.
• آیا میدانید که با در نظر گرفتن 5/1 درصد نرخ سود خالص فروش، 1500 دلار بدهی بد، سود خالص 100 هزار دلار فروش را خنثی میکند و تمامی تلاشی که شما برای فروش انجام دادهاید را از میان میبرد؟
• آیا میدانید که برای جلوگیری از این خسارت 1500 دلاری باید چه قدر تلاش نمایید و این در حالی است که هزینه چنین تلاشی مخفی است و هرگز به چشم نمیآید؟
اعطا یا تمدید اعتبارات
• آیا قبل از برآورده کردن نخستین سفارش، شرایط مالی مشتریانتان را به دقت ارزیابی مینمایید؟
• آیا شرایط مالی مشتریان فعلی که به تازگی حجم خریدهایشان افزایش یافته را دوباره ارزیابی میکنید؟
• آیا شرایط خرید و فروش را از طریق تلفن بررسی میکنید؟ معمولاً عرضهکنندگان نکاتی را از طریق تلفن به شما گوشزد میکنند که هرگز به صورت مکتوب آنها را بیان نمیکنند.
کنترل و جمعآوری اعتبارات
• فاکتورهایتان چه مدت پس از تحویل اجناس پرداخت میشوند؟ آیا میتوان این روند را تسریع کرد؟
• آیا اظهارنامههای مالی خود را در آخرین روز ماه تتظیم میکنید؟ آیا میتوان این روند را تسریع کرد؟
• آیا شرایط فروش به روشنی در فهرست قیمتها، فاکتورها و اظهارنامهها ذکر شدهاند؟
• میانگین مدت اعتبار پرداختی شما چه قدر است یا مشتریان خواهان چه مدتی هستند؟ معمولاً شما چه مدتی را مجاز میدانید؟
• آیا یک جدول زمانی برای جمعآوری اعتبارات پرداختی خود دارید؟ آیا آن را رعایت میکنید؟
• آیا به شکلی مؤدبانه بر گردآوری اعتبارات خود تاکید مینمایید؟
• آیا کارکنانتان از این رویکرد مطلع هستند که «تا پرداختی صورت نگیرد، کالایی فروخته نخواهد شد؟»
برای اطلاعات بیشتر
کتاب
تامین سرمایه یک شرکت کوچک، تری دیکی و مانبر برولی، 1994
پندها
«در جهان کسب و کار، هر کسی بابت دو چیز اعتبار دارد: پول نقد و تجربه. اول تجربه را به دست آورید؛ پول نقد بعداً خودش خواهد آمد.» هارولد گنین
«کسب و کاری کوچک را آغاز کنید. اگر بتوانید با تنها چند هزار پوند سرمایه موفق شوید، میتوانید با مبالغ بیشتر هم به موفقیت برسید.» روبن سینگ
{تصویر صفحه 528}
ممکن است این سرمایهگذاری به صورت یکجا و یک مرتبهای نباشد. ممکن است این سرمایه به دلایل مثبت (مانند توسعه کسب و کار) یا دلایل منفی (کمبود منابع نقدی) به شرکت تزریق شود. ممکن است وامدهندگان (3) در هر زمانی، سرمایه خود را به منابع مالی شرکت سرازیر کنند. ممکن است این وامدهندگان، بانکداران یا در برخی موارد اعضای خانواده یا دوستان مالکان شرکت باشند.
فرض کنید که برای شروع، شرکتی خدمات و کالاهایش (4) را به صورت اعتباری از عرضهکنندگانی (5) تهیه میکند که سریعاً به اعتباردهندگان شرکت تبدیل میشوند. این شرکت باید به اموال و داراییهای ثابت (6) مانند مستغلات، تجهیزات اداری و کامیونها یا خودروهای تحویل اجناس دست یابد. اگر این اموال واقعاً ثابت باشند، خرید آنها باعث میشود که بخشی از سرمایه نقدی شرکت صرف شود. همچنین بخشی از این سرمایه صرف پرداخت حقوق و دستمزدها (7) و دیگر هزینهها (8) مانند نرمافزارهای رایانهای یا نوشتافزار میشود.
اگر شرکت جدید، تولیدی باشد باید مواد خام (9) بخرد. یکی دیگر از عوامل صرف منابع نقدی شرکت پرداخت به موقع مواد خام خریداری شده برای کسب و حفظ اعتبار شرکت است. هزینه دستمزد و دیگر هزینهها (مانند ابزار) همراه با مواد خام (7)، (8) و (9) باید سهامی ارزشمند را خلق کنند (10). اگر شرکت محصولی را تولید نمیکند، ممکن است دست به خرید سهام برای فروش دوباره آنها بزند. وقتی این سهام به مشتریانی فروخته شوند که اعتبار دارند و بدهیهایشان به سرعت قبال دریافت است (11)، ارزش آنها دوباره به منبع مالی شرکت افزوده میشود. آنها قیمت کالاها و خدماتی که از شرکت خریدهاند را بدهکار هستند و وقتی بدهی خود را بپردازند، پولشان به منابع مالی (2) شرکت بازگردانده میشود.
برخی پرداختها باعث کاهش حجم منابع مالی شرکت میشوند مانند مبالغی که به عنوان مالیات (12) پرداخت میشوند، مبالغی که به عنوان بهره به اعتباردهندگان (13) یا وامدهندگان پرداخت میشوند (14) و پرداخت سود سهام یا دیگر مزایا به مالکان یا سرمایهگذاران اصلی (15). این چرخه هرگز متوقف نمیشود. اگر این چرخه متوقف شود، کل فرآیند کسب و کار شرکت از حرکت باز خواهد ایستاد. بدون تزریق نقدینگی، داد و ستد متوقف شده و شرکت کسب و کارش را از دست خواهد داد.
مزایا
کنترل جریان نقدی، مزایای مهمی به شرح زیر برای شما به دنبال دارد:
• شما میدانید که مسیر جریان نقدی شما چیست.
• شما میتوانید تنگناهای مالی را شناسایی و تاثیر آنها را کاهش دهید.
• وابستگی خود به بانکها را کاهش میدهید و با پیشبینی و مدیریت نیازهای مالی خود، در پرداخت بهره صرفه جویی مینمایید.
• کسب و کارتان را تحت کنترل خود دارید و میتوانید تصمیماتی آگاهانه اتخاذ نمایید.
فهرست راهنمای عملی
1. تنگناهای مالی را شناسایی نمایید
بررسی ارقام تصویر فوق نمایانگر تنگناهای مهم مالی است:
• اموال ثابت (6)
• مواد خام (9)
• سهام قابل فروش (10)
• دریافتها (11)
به طور عملی این تنگناها را بررسی نمایید.
2. سرمایهگذاری خود در خصوص داراییها و اموال ثابت را دوباره ارزیابی کنید
• آیا سوق دادن جریان نقدی به سوی اموال ثابت الزامی بوده است؟
• آیا جریان به سمت اموالی سوق داده شده که بلا استفاده هستند و باید آنها را دور ریخت؟
• آیا میتوان کرایه برخی اقلام را جایگزین خرید آنها کرد؟
• آیا این جریان به سمت کالاهای گران قیمتی بوده که میتوان کالاهای ارزانتر را جایگزین آنها کرد؟
• آیا پول سرمایهگذاری شده در خصوص داراییهای ثابت، با هدف سودآوری شکل گرفته یا دستیابی به پرستیژ؟
3. سرمایهگذاری خود در خصوص مواد خام را دوباره ارزیابی نمایید
آیا سرمایهگذاری شما در زمینه مواد خام به گونهای است که از امتیازات ویژه ارایه شده توسط عرضهکنندگان بهره ببرید؟
آیا مطمئن هستید که مزایای به دست آمده بیشتر از هزینههای خرید مواد خام هستند؟
این موارد را در نظر داشته باشید:
• هزینه استقراض پول برای تامین موجودی مواد خام؛
• عدم استفاده از این سرمایه در دیگر حوزهها؛
• هزینه انبار کردن محصولات؛
• خطر نابودی محصولات.
سرمایه گذاری خود در زمینه محصولات نهایی و تمام شده را نیز به همین شکل دوباره مورد ارزیابی قرار دهید.
4. سیستم کنترل موجودی انبار خود را دوباره ارزیابی نمایید
یک سیستم مناسب کنترل موجودی انبار الزاماً نیازمند ثبت همه اقلام نیست. شما باید نیازهای اساسی خود را ثبت نمایید. هزینه سیستم نسبت به هزینهها و خطرات مالی را در نظر بگیرید تا بتوانید مشکلاتتان را حل کنید.
برای مصون ماندن از سرقت، کهنگی، فساد و از رده خارج شدن یا موجودی بیش از حد یک محصول خاص که میتواند به ضرر کسب و کارتان باشد، باید از سیستمهای مناسب کنترل استفاده نمایید. نیازهای اصلی یک سیستم کنترل عبارتند از:
• پیشبینی آنچه که انتظار دارید بفروشید و زمان فروش آن؛
• اطلاع از موجودی فعلی خود از طریق گزارش منظم ورودی اقلام به انبار؛
• ثبت اقلام دریافتی و ارسال که باید منطبق با موجودی فعلی شما باشد (البته نیازی نیست که انطباق برای تمامی محصولات رعایت شود و باید اقلام را به صورت انتخاب بررسی کنید)؛
• ارزیابی میزان و حجم سفارشات؛
• اطلاع از سطح قیمتها و تخفیفهای ارایه شده توسط عرضهکنندگان همراه با زمان تحویل؛
حداقل سالی یکبار موجودی خود را به طور کامل بررسی نمایید. آیا از یک سیستم دایمی استفاده میکنید یا این که به طور مقطعی و توسط کارکنانتان این کار را انجام میدهید؟
5. میزان اعتبارتان را بسنجید
میزان و طول مدت اعتبارات دریافتی و سود آن، ارتباط مستقیم با جریان نقدی شما دارند. برخی از مالکان شرکتها معتقدند که سود این اعتبارات حتی از سودی که آنها در اختیار مشتریانشان قرار میدهند، مهمتر است. مطمئن شوید که سیاست اعتباری شما:
• هزینه افزایش اعتبارات را میپوشاند؛
• انگیزهای قوی را در مشتریان ایجاد میکند تا بدهیشان را سریعاً بپردازند.
6. سیاست اعتباری خود را بسنجید
سیاست.
• آیا در شرکت شما نهایتاً یک نفر مسئول نظارت بر اعتبارات و تضمین گردآوری دیون مالی است؟ اختیارات این فرد نباید بر روابط کارکنان فروش با مشتریان تاثیر منفی بگذارد و در عین حال نباید باعث کاهش مسئولیتپذیری دیگر افراد در قبال فروش محصولات منطبق با شرایط اعتباری شرکت شود.
• آیا سیاستی روشن در مورد حداکثر اعتبارات خود دارید؟ آیا آن را مکتوب کردهاید؟ آیا این موضوع برای همه کارکنانتان شفاف است؟
• آیا میدانید چگونه سیاستهای اعتباری خویش را ارزیابی کنید و محدودیتهای مد نظر خود را در قبال مبالغی که باید از مشتریان دریافت شوند، اعمال کنید؟
بدهیهای بد.
• آیا میدانید که با در نظر گرفتن 5/1 درصد نرخ سود خالص فروش، 1500 دلار بدهی بد، سود خالص 100 هزار دلار فروش را خنثی میکند و تمامی تلاشی که شما برای فروش انجام دادهاید را از میان میبرد؟
• آیا میدانید که برای جلوگیری از این خسارت 1500 دلاری باید چه قدر تلاش نمایید و این در حالی است که هزینه چنین تلاشی مخفی است و هرگز به چشم نمیآید؟
اعطا یا تمدید اعتبارات
• آیا قبل از برآورده کردن نخستین سفارش، شرایط مالی مشتریانتان را به دقت ارزیابی مینمایید؟
• آیا شرایط مالی مشتریان فعلی که به تازگی حجم خریدهایشان افزایش یافته را دوباره ارزیابی میکنید؟
• آیا شرایط خرید و فروش را از طریق تلفن بررسی میکنید؟ معمولاً عرضهکنندگان نکاتی را از طریق تلفن به شما گوشزد میکنند که هرگز به صورت مکتوب آنها را بیان نمیکنند.
کنترل و جمعآوری اعتبارات
• فاکتورهایتان چه مدت پس از تحویل اجناس پرداخت میشوند؟ آیا میتوان این روند را تسریع کرد؟
• آیا اظهارنامههای مالی خود را در آخرین روز ماه تتظیم میکنید؟ آیا میتوان این روند را تسریع کرد؟
• آیا شرایط فروش به روشنی در فهرست قیمتها، فاکتورها و اظهارنامهها ذکر شدهاند؟
• میانگین مدت اعتبار پرداختی شما چه قدر است یا مشتریان خواهان چه مدتی هستند؟ معمولاً شما چه مدتی را مجاز میدانید؟
• آیا یک جدول زمانی برای جمعآوری اعتبارات پرداختی خود دارید؟ آیا آن را رعایت میکنید؟
• آیا به شکلی مؤدبانه بر گردآوری اعتبارات خود تاکید مینمایید؟
• آیا کارکنانتان از این رویکرد مطلع هستند که «تا پرداختی صورت نگیرد، کالایی فروخته نخواهد شد؟»
برای اطلاعات بیشتر
کتاب
تامین سرمایه یک شرکت کوچک، تری دیکی و مانبر برولی، 1994
پندها
«در جهان کسب و کار، هر کسی بابت دو چیز اعتبار دارد: پول نقد و تجربه. اول تجربه را به دست آورید؛ پول نقد بعداً خودش خواهد آمد.» هارولد گنین
«کسب و کاری کوچک را آغاز کنید. اگر بتوانید با تنها چند هزار پوند سرمایه موفق شوید، میتوانید با مبالغ بیشتر هم به موفقیت برسید.» روبن سینگ