بررسی ابعاد پنهان برنامه های درسی در رشته های مهندسی (مطالعه موردی: دانشکده مهندسی دانشگاه کاشان)
چکیده
دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، همانند سایر نهادهای آموزشی و تربیتی، به موازات اهداف و کارکردهای رسمی و صریح خود دارای آثار و کارکردهای ضمنی نیز هستند که تأثیراتی چشمگیر بر یادگیری و رشد شخصیتی و رفتاری یادگیرندگان دارد. از این تأثیرات و کارکردها با عنوان برنامه درسی پنهان نام برده می شود. هدف این تحقیق بررسی و تبیین جایگاه عناصر و مؤلفه های برنامه های درسی پنهان در دانشکده مهندسی دانشگاه کاشان بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مهندسی مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 92-1391 در دانشگاه کاشان بود (1622=N) که با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه، تعداد 99 نفر از آنها به عنوان گروه نمونه انتخاب و بررسی شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که برنامه درسی پنهان در قالب شش مؤلفه بررسی شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 80/0 برآورد شد. یافته های به دست آمده از پژوهش نشان داد که از میان متغیرهای برنامه درسی پنهان مؤلفه های روشهای تدریس، شیوه های ارزشیابی، قوانین و مقررات و تعاملات استادان و دانشجویان عواملی هستند که از نظر دانشجویان مهندسی کارکردی مؤثر در محیطهای آموزشی آنها دارد و طبعاً عملکرد تحصیلی و نوع نگرش آنها را تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین، نتایج پژوهش بیانگر آن بود که میان دیدگاههای دانشجویان بر حسب جنسیت و رشته تحصیلی در خصوص نقش و جایگاه مؤلفه های برنامه درسی پنهان تفاوت معنادار آماری وجود دارد. از این منظر، لازم است که در طراحی و اجرای برنامه های آموزشی رشته های مهندسی ملاحظات مرتبط با برنامه درسی پنهان مورد توجه جدی قرار بگیرد.A survey on the position of hidden dimension of curriculum in engineering education (case study, Engineering Faculty of Kashan University)
In addition to explicit and pre-intended goals educational systems such as universities and higher education institutions have implicit functions which influence the learning and personality and psychological development of their learners. These functions and effects are referred to as hidden curriculum. The purpose of the present research is to examine and explain different and varied effects of hidden curriculum among engineering students of Kashan University. The target population of this research was all of the engineering students in Kashan University (N=1622) 99 of whom were selected. The data was collected using a researcher – made questionnaire. The estimated Cronbachs Alpha was 0.80. Findings indicated that four variables of the hidden curriculum, namely teaching methods, evaluation procedures, rules and regulations and interaction of faculties and students have highest mean. Also, there was significant difference among students in terms of sex and academic fields. Consequently engineering instructions of students must consider all of the implicit and unexpected outcomes.