کاربست انگاره جهان های متن در اشعار شیرکو بیکس: رویکرد شعرشناسی شناختی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
شعرشناسی شناختی به عنوان یکی از شاخه های مطرح شده در علوم شناختی، به خواننده امکان می دهد تا با کمک ابزارها و عناصر سازنده متن به تحلیل آن بپردازد. از این رو، هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی عناصر سازنده شعر، گزیده ای از اشعار شیرکو بیکس با عنوان «معروف آقایی شعری موزون و بارانی جوان مرگ شده» از مجموعه «چراکانی سه ر هه له مووت»(چراغ هایی بر فراز قله) می باشد که با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس انگاره جهان های متن ورث (1999) انجام گرفته است. لایه های مختلف شعر شیرکو بیکس که با عزیمت از جهان متن اصلی به جهان های زیرشمول و سپس بازگشت به جهان متن اصلی همراه بود، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که مهم ترین ویژگی اشعار وی، استفاده از اسامی خاص، استعاره های مفهومی و نیز کاربرد قید به عنوان مهم ترین عناصر جهان ساز در ساخت جهان های زیرشمول و جهان متن می باشد. همچنین، استفاده از فرایندهای ذهنی در ساخت جهان های زیرشمول و استفاده از فرایندهای رابطه ای و مادی در ساخت جهان متن از مهم ترین گزاره های نقش گستر به شمار می روند. یافته ها حاکی از آن است که در گزیده بررسی شده، علت گرایش به خواندن این اشعار در بسامد بالای جهان های زیرشمول آرزو و یکی شدن جهان گفتمان و جهان متن در یکدیگر و از میان برداشته شدن لایه میان آن دو است.Application of the Text World Theory in Shirko Bikas Poems: Cognitive Poetics poems
Cognitive poetics, as one of the main branches of cognitive sciences, allows the reader to analyze a text with the help of tools and text builder elements. The present study aims at identifying the builder elements of poetry, an excerpt from the poems of Shirko Bikas entitled “Ma’rouf Aghaee, a rhythmic poem and a dead rain" from the collection of “lights above the peak” to study and analyze it by descriptive-analytic method and based on Text Worlds Theory proposed by Paul Werth in 1999. The results were obtained by identifying the different layers of Shirko Bikas poem, which was accompanied by a departure from the world of the original text to the sub-worlds and then a return to the world of the original text. The results showed that the most important feature of his poems is the use of special names, conceptual metaphors and also the use of adverbs as the most important world building elements in the building of the sub-worlds and the text world. The findings showed that the use of mental processes in the building of sub-worlds and the use of relational and material processes in the building of the text world are the most important function advancing propositions. And also, the findings indicated that in the selected excerpt, the reason for the tendency to read these poems is in the high frequency of the want-worlds and the collapse of the layer of the discourse world and the text world.