تحلیل زایش «رئالیسم عرفانی» در سینما و ادبیات ایران تحلیل تلفیقِ معرفت قدسی، محبت و واقعیت در فیلم «خورشید» مجید مجیدی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
درعرصه ادبیات و سینمای ایران معاصر -کمابیش همانند جریان های هنری جهانی- عموماً ژانرها و رویکردهای هنری با حفظ وجوه تمایز خود زیست می کنند.بویژه فاصله میان رویکردهای عینیت گرایانه(objective) رئالیستی و رهیافت های ذهنیت گرایانه (subjective) عرفانی، باید ملموس تر باشدچرا که درنگاه اول، پیوند این دو متناقض به نظر می رسد،اما در اخیرا شاهد رخدادهایی هستیم که مرز ژانرهای ادبی و هنری کمرنگ می شودوبرخی متن های ادبی یافیلم ها به سوی بیناژانری حرکت کرده اند.درجریان های فکری بین الاذهانی جامعه مدرن،شکل گیری بیناژانری افزونتر ازادب و هنر کلاسیک و زمان تسلط رمانتیسم صورت گرفته است ودرمتن ادبی و هنری،مفاهیم یا درونمایه ها ومضامین ژانرهای مختلف رقیب،گاه باهم درآمیخته وآشتی کرده اند.درقلمرو فرهنگ،هنر وادب ایران، چنین آثاری ممکن است روابط بینامتنی استوار بامیراث های غنی ایرانی - اسلامی در عالم هنر و ادبیات پیدا کنند و در تراز سرآمدی جای بگیرند. فیلم خورشید مجیدمجیدی با تحولی بارز نسبت به دیگرآثار،واجدچنین ویژگی هایی شده است.مجیدی موفق شدقدسیت وشاخصه های عالم غیب رادر مؤلفه های ژانر رئالیستی فیلم خود؛بازبتاباند و ممزوج سازد در فضا و درونمایه ای عرفانی بنشاند و با این ترکیب نغز، فیلمی بیناژانری ونوآورانه عرضه کند.مسئله این پژوهش،کاویدن وجوه ظهور این بیناژانریت متمایزوبدیع است که به نظر می رسد بانظریه ها و مبانی تحولات متن پژوهانه دهه های اخیر سازگار باشد.روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است و برمبنای نمادشناسی و باترکیبی از تحلیل گفتمان، نقدژانرونظریه های متن شناختی وبینامتنی،چهارچوب نظری آن شکل گرفته است.چشم انداز نتیجه تحقیق،نشانگرظهور شاخصههای بیناژانری رئالیستی – عرفانی درفیلم خورشیدمجیدمجیدی است و اودر این فیلم توفیق یافت تا واقعیت را با معرفت قدسی و عرفان و محبت باهم در بیامیزدواز حیث درونمایه،نوآوری و ژرف نگری ویژه ای رادر این فیلم به منصّه ظهور برساند.Analysis of the generation of "mystical realism" in Iranian cinema and literature Analysis of the integration of sacred knowledge, love, and reality in the movie "Khorshid" by Majid Majidi
In the field of contemporary Iranian literature and cinema - more or less like the world art currents - genres generally live with their distinctive aspects. Especially the gap between realist and mystical approaches is quite tangible, but in recent decades we have seen events that break the boundaries of genres and some literary texts or films have moved to the inter-genre, which is one of the results of the intersubjective currents of thought in modern society, and in literary and artistic texts, competing concepts or themes are sometimes intertwined and reconciled. Naturally, such works find strong intertextual relations with the rich Iranian-Islamic heritage in the world of art and literature are at the forefront. Obviously, Majidi's film Khorshid has achieved such a feature with a significant change. Majidi succeeded in incorporating seemingly inconsistent genres of realism in mystical works, and with this combination of narcissism, he presented a film in the inter-genre, anti-traditional, unfamiliar, and innovative atmosphere. The purpose of this research is to explore the aspects of the emergence of this innovative inter-genre, which seems to be consistent with the foundations of the textual developments of recent decades. The research method is descriptive-analytical and its theoretical framework has been formed based on genre critique and genre studies. In summary, the perspective of the research results show the emergence of realist-mystical inter-genre features in Majid Majidi's film Khorshid Majidi, and he has succeeded in combining reality with holiness and love and representing his artistry and holism in this film.
تبلیغات
