جستجوی اصولی برای طراحی آرامگاه ها با تکیه بر مطالعات تاریخی، نمونه موردی طراحی آرامگاه سعدی
آرشیو
چکیده
آرامگاه و آرامگاه سازی از دیرباز در فرهنگ ایران زمین مورد توجه بوده است. آرامگاه ها بناهایی شاخص بوده اند که عمدتا نقشی فراتر از کارکرد تدفین داشته و از نظر معناشناختی و کالبدی واجد اهمیت اند. با این حال، هنگام طراحی آرامگاه شخصیت ها و بزرگان تاریخی این پرسش اساسی طرح می شود که در طراحی آرامگاه آنها از چه اصول و الگوهای تاریخی می توان بهره گرفت. سعدی شاعر بزرگ ایران، در ادبیات تعلیمی و غزل سرایی ازجایگاه ویژه ای برخوردار است و مقبره ی او محل زیارت علاقه مندان به شعر و عرفان است. از این رو نیازمند فضای شاعرانه و روحانی در شان اوست. اما مقبره ی کنونی سعدی که در عصر پهلوی طراحی شده، فاقد کالبد، سلسله مراتب فضایی مطلوب و همچنین کارکرد اصلی آرامگاه که همانا پاسخگویی به نیازهای معنوی مخاطبان خود است، می باشد. این مقاله در پی آن است که با مرور مفاهیم نظری مرتبط با شکل گیری آرامگاه ها و مطالعه گونه شناسی آن ها، به تدوین چارچوب نظری جهت جستجو و تدوین الگوهای طراحی آرامگاه مبتنی بر مطالعات تاریخی پرداخته شود. این مقاله در دو بخش اصلی تدوین شده است. در بخش نخست، پس از مرور چارچوب نظری موضوع که در برگیرنده مفهوم آرامگاه، زیارت و تاریخچه تدفین است، به تدوین چارچوبی برای مطالعه تاریخی و جستجوی الگوهایی برای طراحی آرامگاه از طریق گونه شناسی معنایی، کارکردی و کالبدی آرامگاه ها در بستر تاریخی و جغرافیایی در سایه شناخت شخصیت متوفیان پرداخته می شود. در بخش دوم، این چارچوب در قالب جستجوی الگوهای تاریخی برای بازطراحی آرامگاه سعدی آزموده می شود. روش تحقیق در این پایان نامه توصیفی- تحلیلی با رویکردی کیفی است. نتایج حاصل از این تحقیق می تواند به طراحی و بازطراحی فضاهای آرامگاهی مطلوب کمک نماید.Searching the Design Criteria Based on Historical Studies, the Case Study of Designing the Saadi Tomb
One of the most striking monuments in Iran for a long span of time has been the tomb. The tomb is a method to remind the memory of religious leaders, authorities, scholars, poets and so on. Received another function more than burial capability, these monuments, have regarded as blatant elements in architecture. Presently, to design the tomb is an important issue which needs to be analyzed more comprehensively; specially, due to the absence of apt knowledge about these essential tenets about construction of such a monument. The main goal of this article is to review the pertinent theoretical frameworks which is related to the tombs and to expatiate their characteristics from geographical and historical point of view. The result of such a research will be a body of tenets related to design of the tombs which is going to be implemented in re-designing Saedi's tomb in Shiraz. Theoretical framework of the article includes: the definition of tomb, their principles, cultures and ceremonies of visiting these places, and the history of burial demeanors in regard to these monuments. Its methodology, is in relationship with typology of meanings, typology of functions, and typology of physical aspects of these tombs. Expanse of Iran offers different type of tomb architecture, which is deeply dependent on its its historical and cultural context. In each historical period, burial and mausoleum have taken in the light of the common beliefs and traditions among the people of that era which created its own special features. The climatic, geographical and morphological features of a region also have a significant effect on the spatial form of the tomb. Affected from the personality which the tomb is for, these typologies are analyzed and considered. in other words, Saedi's personal, social, historical, and scholar attributes can impose an favorable effect on his tomb monument which should be apposite with his personality and magnum opus and with the temporal features of his life (Ilkhani era) and geographical aspects of his living site (Shiraz). Our methodology is based on qualitative research methods which is both descriptive and analytic. In descriptive part we explore the written materials and in analytic session by taking advantage of fields-studies and observations we have analyzed the main idea. Accordingly, the upcoming results of such a research can be useful for researchers and designers in searching the design process and principles for designing tombs.