تحلیل محتوای کتب براساس مؤلفه های زندگی کوچ نشینی در ایران (مطالعه موردی: مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی، دوره متوسطه اول بخش جغرافیا و جغرافیای متوسطه دوم (1402- 1401)) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه: در ایران کوچ نشینان سومین جامعه مهم در کنار جوامع شهر و روستایی به شمار می روند.هدف پژوهش: بررسی کتاب های مطالعات اجتماعی ابتدایی، متوسطه اول بخش جغرافیا و جغرافیای متوسطه دوم بر اساس مؤلفه های کوچ نشینی است.روش شناسی تحقیق: تحلیل محتوای کمی و کیفی، واحد تحلیل، مضمون می باشد.قلمروجغرافیایی پژوهش: کتاب های مطالعات اجتماعی دوره آموزش ابتدایی و متوسطه اول بخش جغرافیا و جغرافیای متوسطه دوم است.یافته ها و بحث: در پژوهش حاضر 7 مؤلفه کوچ نشینی شامل، خانواده و جمعیت 5 شاخص، مؤلفه اقتصاد و معیشت 4 شاخص، مؤلفه سیاست گذاری ها 8 شاخص، مؤلفه پراکنش جغرافیایی 2 شاخص، مؤلفه سکونتگاه ها 3 شاخص، مؤلفه اقوام و طوایف 18 شاخص و مؤلفه سبک زندگی 4 شاخص می باشد. یافته نشان می دهد در کتاب های مذکور به مؤلفه کوچ نشینی ،(% 32/16) مؤلفه اقتصاد و معیشت، (% 16/8) مؤلفه سیاست گذاری ها ،(% 04/2) مؤلفه پراکنش جغرافیایی، (% 06/53) مؤلفه اقوام و طوایف، (% 44/22) به مؤلفه سبک زندگی توجه شده است. مؤلفه اقوام و طوایف با بالاترین میزان فراوانی (% 06/53) در رتبه اول و مؤلفه های خانواده و جمعیت و سکونتگاه ها، با پایین ترین میزان فراوانی(0) در آخرین رتبه قرار گرفته اند. همچنین کتب مطالعات اجتماعی ابتدایی با بالاترین میزان فراوانی (% 2/59) بیشترین و کتب مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول با پایین ترین میزان فراوانی (% 15/8) کمترین توجه را به مؤلفه های کوچ نشینی داشته اند.نتایج: نشان دهنده عدم توجه کافی و متعادل کتاب های موردنظر به مؤلفه های کوچ نشینی است. کوچ نشینان نقش مؤثری در تولیدات کشور دارند و بخش مهمی از جامعه هستند لذا آموزش و پرورش باید نگاه ویژه ای به این نوع زندگی داشته باشد.Content analysis of books based on the components of nomadic life in Iran (Case study: social studies of elementary school, first high school geography section, and second high school geography (1402-1401))
Introduction: In Iran, nomads are considered the third most important community next to urban and rural communities.Purpose of the research: The review of social studies books for elementary, middle school, geography, and geography, is based on the components of nomadism.Methodology: Quantitative and qualitative content analysis, the unit of analysis is the theme.. Geographical area of research: The social studies books for primary and secondary school are geography and geography for secondary school.Results and discussion: In the present study, there are 7 components of nomadism, including family and population, 5 indicators, economy and livelihood component, 4 indicators, policy making component, 8 indicators, geographical distribution component, 2 indicators, settlements component, 3 indicators, ethnicities and clans component, 18 indicators, and style component. Life has 4 indicators. The findings show that in the mentioned books, the migration component, (16.32%) economy and livelihood component, (8.16%) policy making component, (2.04%) geographical distribution component, (53.06%) ) the component of tribes and clans (22.44%) has been paid attention to the component of lifestyle. The components of tribes and clans with the highest frequency (53.06%) are in the first rank and the components of family and population and settlements are in the last rank with the lowest frequency (0). Also, elementary social studies books with the highest frequency (59.2%) have the most and social studies books for the first secondary period with the lowest frequency (8.15%) have paid the least attention to the components of nomadism.Conclusion: It shows the lack of sufficient and balanced attention of the books in question to the components of nomadism. Nomads have an effective role in the production of the country and are an important part of the society, so education should have a special look at this type of nomadic life.
تبلیغات
