آشکارسازی روند تغییرات فضایی زمانی کاربری اراضی در قلمرو کوچ نشینان (مورد مطالعه: شهرستان شوش) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه: شکل گیری نظام کاربری زمین در جوامع شهری و روستایی و نحوه تقسیم اراضی و بکارگیری آنها در فعالیت ها و خدمات مختلف، بازتاب برهمکنش مجموعه ای از عوامل مختلف زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و نهادی است. این نیروها در طول زمان و با توجه به شرایط منطقه ای و محلی الگوهای کاربری اراضی خاصی را بوجود می آورند. در دهه های اخیر، این الگوها و ساختار کاربری اراضی در اثر غلبه برخی از این نیروها با تغییرات گسترده ای مواجه گردیده است.هدف پژوهش: پژوهش حاضر، به پایش و کمی سازی تغییرات در شهرستان شوش از رویکرد ترکیبی الگوریتم طبقه بندی Decision Tree (DT) و داده های جغرافیایی طی سه دوره زمانی (1365-1381، 1381-1401 و 1365-1401) با بکارگیری تصاویر سنجش از دور و داده های مکانی پرداخته استروش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر ازنظر هدف، پژوهش کاربردی و ازنظر ماهیت و روش کار، پژوهش توصیفی- تحلیلی است. در این مطالعه اطلاعات محدوده موردنظر نیز از تصاویر ماهواره ای لندست به دست آمد و تحلیل های مربوط به آن از طریق نرم افزارهای ARC GIS و ENVI اجرا شده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: این پژوهش در قلمرو کوچ نشینان شهرستان شوش مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها و بحث: نتایج تحقیق حاکی از آن است که با توجه به تغییرات بوقوع پیوسته طی سه دوره زمانی 1365 (1986)، 2002 (1381) و 1401 (2022) می توان دریافت که تغییرات افزایشی و کاهشی چشمگیری بترتیب در اراضی ساخت شده و پهنه های آبی اتفاق افتاده است؛ در حالیکه اراضی کشاورزی تغییرات چندانی نداشته است. البته با توجه به سال ابتدایی 1365می توان بیان داشت که سطح زیرکشت اراضی کشاورزی منطقه تغییرات اندکی را شاهد بوده و این بیانگر آنست که طی سه دهه گذشته سطح زیرکشت به مانند سال پایه که همزمان با جنگ 8 ساله است بلحاظ کمی و کیفی اتفاق مثبتی رخ نداده است.نتایج: نتایج پژوهش به لحاظ روش استخراج کاربری اراضی و آشکارسازی تغییرات حاضر حاکی از آن است که استفاده از روش DT در طبقه بندی تصاویر ماهواره ای تا حد زیادی دقت را افزایش می دهد و همچنین میزان دقت کلی و آماره کاپا (حدودا 80 درصد) حاکی از انعطاف پذیری بالای مدل طراحی شده DT در استفاده از منابع متفاوت داده ها و تفکیک کاربری های مختلف از یکدیگر است.Revealing the process of spatial-temporal changes of land use in the territory of nomads (case study: Shush county)
Introduction: The formation of land use systems in urban and rural communities and the way of land division reflects the interaction of various environmental, economic, social, political and institutional factors. These forces create specific land use patterns that obey regional and local conditions over time. In recent decades, these land use patterns and structures have faced extensive changes due to the dominance of some of these forces.Purpose of the research: The current research is aimed at monitoring and quantifying the changes in Shush County using the Decision Tree (DT) classification algorithm and geographic data during three time periods (1986-2002, 2002-2022 and 1959-2022) using remote sensing images and spatial data.Methodology: The current research is an applied and descriptive-analytical study. This study obtained data from Landsat satellite images, and related analyses were performed through ARC GIS and ENVI software.Geographical area of research: This research was conducted in the territory of nomads of Shush County.Results and discussion: The results of the research indicate that according to the continuous changes during the three periods of 1365 (1986), 2002 (1381) and 1401 (2022), it can be seen that significant fluctuations have occurred in built-up lands and water areas, while agricultural lands have not changed much. In 2015, it was seen that cultivation areas in the region had seen little changes, and this indicates that during the past three decades, the cultivation has been the same as the base year, which coincides with the 8-year war.Conclusion: The results of the research indicated that the use of the DT method in the classification of satellite images increases the accuracy to a great extent. Furthermore, the overall accuracy and the Kappa statistic (about 80%) indicate the high flexibility of the model. DT is designed to use different data sources and separate different users from each other.
تبلیغات
