واکاوی و تحلیل تغییرات مشخصه های اجتماعی- اقتصادی عشایر استان خوزستان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه: تدوین سیاست ها در بخش کشاورزی و منابع طبیعی مستلزم شناخت کافی از وضعیت اقتصادی- اجتماعی بهره برداران روستایی و عشایری است. در این میان، از نظر رشد اقتصادی کشور، جامعه عشایری اهمیت ویژه ای در بخش تولید دام و فعالیت های جانبی مرتبط دارد.هدف پژوهش: در این تحقیق برخی شاخصه های اجتماعی- اقتصادی از جمله جمعیت، تعداد و نوم دام، سوخت مصرفی، صنایع دستی و اراضی مورد بهره برداری عشایر استان خوزستان طی سه دهه گذشته (60، 70 و 80) مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. روش شناسی تحقیق: آمار و اطلاعات به روش اسنادی و کتابخانه ای از داده های سرشماری های اجتماعی-اقتصادی عشایر کوچنده در سال های 1366، 1377 و 1387 موجود در آرشیو مرکز آمار ایران استخراج و تجزیه و تحلیل شدند.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده ی مورد مطالعه استان خوزستان است که در جنوب ایران قرار دارد.یافته ها و بحث: با توجه به نتایج، جمعیت و تعداد خانوار عشایر استان خوزستان از سال 1366 تا 1387 روند کاهشی داشته است. بیش ترین تعداد دام عشایر استان بز و بزغاله و تعداد دام در محل استقرار ییلاقی بیشتر از محل استقرار قشلاقی بوده است. بیشترین تعداد خانوار عشایر استان خوزستان از هیزم و زغال چوب به عنوان سوخت مصرفی جهت پخت و پز و ایجاد گرما استفاده کرده اند و میزان مصرف سوخت عشایر در انواع مختلف سوخت مصرفی طی سال های 1366 تا 1387 روند کاهشی داشته است. میزان صنایع دستی تولید شده توسط عشایر از سال 1377 تا 1387 روند افزایشی و از سال 1366 تا 1377 روند کاهشی داشته است. بطورخاص، میزان تولید پلاس (چادر) در بین خانوارهای عشایر نسبت به سایر صنایع دستی بیشتر بوده است.نتایج: توسعه فعالیت های زراعی، توسعه سایر صنایع دستی و سایر فعالیت های غیروابسته به دام می توانند به عنوان منابع معیشت جایگزین و تکمیلی نقش مهمی ایفا کنند که در این راستا برنامه ریزی های متناسب ضروری است.Analysis of changes in socioeconomic indicators of nomads (Case study: tribes of Khuzestan Province)
Introduction: Policy formulation in agriculture and natural resources requires a sufficient understanding of the socioeconomic status of rural and nomadic beneficiaries. Meanwhile, regarding the country's economic growth, the nomadic community has particular importance in livestock production and related side activities.Purpose of the research: In this research, some socioeconomic issues such as population, number and population of livestock, fuel consumption, handicrafts and lands were used to analyze the tribes of Khuzestan Province during the last three decades (60, 70 and 80).Methodology: Statistics and information required by the library method from socioeconomic censuses of the nomadic tribes in 1366, 1377 and 1387 in the archives of the Iranian Statistical Center were analyzed.Geographical area of research: The studied area includes Khuzestan Province, which is located in the south of Iran.Results and discussion: According to the results, the population and the number of nomadic families in Khuzestan Province decreased from 1366 to 1387. The results showed that most of the nomadic livestock were goats. The number of livestock nomads is higher in summer highland pastures than in winter pastures. The results also showed that most Khuzestan tribal households use firewood and charcoal for cooking and heat generation, and the fuel consumption of the Khuzestan tribes in different types of fuel consumption decreased from 1366 to 1387. The number of handicrafts produced by nomads increased from 1377 to 1387 and decreased from 1366 to 1377. In particular, the Pelas (tent) production among nomadic households has been higher than other handicrafts.Conclusion: Developing agricultural activities, other handicrafts and other non-livestock activities can play an important role as sources of alternative and supplementary livelihoods, in which appropriate planning is necessary.
تبلیغات
