چکیده

مقدمه : ایران بنا به موقعیت جغرافیایی خاص خود سرزمینی است که در همان ابتدا پدیده کوچ نشینی را لمس کرده است و یکی از مهمترین مناطق کوچ نشینی در جهان محسوب می شود. سابقه کوچ نشینی در ایران به بیش از 8000 سال می رسد و علی رغم کاهش تعداد آنها در طول تاریخ کشور و در مقایسه با جمعیت یکجانشین هنوز به عنوان سومین جامعه مهم کشور شناخته شده و اقتصاد منحصر به خود را دارا هستند. از مشخصات بارز کوچ نشینان ایران نفوذ مظاهر فرهنگی آنها در تمام شئونات این کشور بوده به طوری که فرهنگ ایران مجموعه ای از عملکرد فرهنگ های عشایری منطقه است . روش شناسی تحقیق: براساس ماهیت مروری بودن تحقیق و با بهره گیری از روش گردآوری داده ها و اطلاعات به شیوه اسنادی- کتابخانه ای و تجربیات علمی نگارنده، از روش تحقیق توصیفی- کاربردی برای تعیین تغییرات عددی جمعیت کوچ نشینان ایران استفاده شده است. قلمروجغرافیایی پژوهش : قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر براساس نتایج سرشماری سراسری عشایر کوچنده کشور در مقیاس ایران می باشد که به غیر از استان کردستان در تمامی استان های کشور و در قالب قلمرو ایلی و یا بخشی از آن توزیع شده اند. یافته ها و بحث : بررسی آمارهای جمعیتی کوچ نشینان کشور از زمان قاجاریه تاکنون که بیشتر براساس برآورد و تخمین است، نشان می دهد که از گذشته تا به حال تعداد و درصد جمعیت کوچ نشینان ایران در حال کاهش بوده است و در زمان پهلوی اول و دوم با توجه به سیاست اسکان اجباری (تخته قاپو) سهم جمعیت آنها، کاهش یافته است. برای اولین بار در سال 1366 پس از سرشماری سراسری عشایر کوچنده کشور ، آمارهای رسمی از کوچ نشینان توسط مرکز آمار ارائه شد که براساس این آمارها جمعیت کوچ نشینان ایران برابر 180223 خانوار و 1152099 نفر بوده است که در سال 1387 تعداد خانوار و جمعیت کوچ نشینان به ترتیب به؛212660 خانوار و 1186830 نفر افزایش یافته است. نتایج :کوچ نشینان در 59 درصد از مساحت کشور مشتمل بر 30 استان از مجموع 31 استان و در قالب 104 ایل و 560 طایفه مستقل پراکنده شده اند علیرغم کاهش تعداد و درصد جمعیت کوچ نشینان از دوره قاجار تا کنون در مقایسه با جمعیت شهری و روستایی، تعداد خانوار و جمعیت کوچ نشینان ایران براساس نتایج سرشماری های سراسری عشایر کوچنده کشور طی سال های 1366 تا 1387 به ترتیب با 93/117 و01/103درصد از روند افزایشی برخوردار بوده است .

An analysis of the numerical changes of the nomadic population of Iran

Introduction: Due to its special geographical location, Iran is a land that has touched the nomadic phenomenon at the very beginning and is considered one of the most important nomadic regions in the world. The history of nomadism in Iran reaches more than 8000 years, and despite the decrease in their number throughout the history of the country and compared to the sedentary population, they are still known as the third most important community in the country and have their own unique economy. One of the prominent characteristics of Iranian nomads is the influence of their cultural manifestations in all the affairs of this country, so that the culture of Iran is a collection of the functioning of the nomadic cultures of the region. Research methodology: based on the review nature of the research and using the method of collecting data and information in a documentary-library way and the author's scientific experiences, the descriptive-applied research method has been used to determine the numerical changes of the nomadic population of Iran. Geographical area of research: The geographical scope of the current research is based on the results of the national census of the nomadic nomads of the country on the scale of Iran, which are distributed in all the provinces of the country, except for the Kurdistan province, in the form of the Ili territory or a part of it. Results and discussion: The study of the country's nomadic population statistics from the Qajar period until now, which is mostly based on estimates, shows that the number and percentage of the nomadic population of Iran has been decreasing since the past and during the time of the first Pahlavi and Second, due to the policy of forced settlement (Takhte Qapu), their population share has decreased. For the first time in 1366, after the nationwide census of nomadic tribes of the country, official statistics of nomads were presented by the Statistics Center, based on these statistics, the nomadic population of Iran was equal to 180,223 households and 1,152,099 people. It has increased to 212,660 households and 1,186,830 people, respectively. Conclusion: Nomads are scattered in 59% of the country's area, which includes 30 provinces out of the total of 31 provinces, and in the form of 104 clans and 560 independent clans, despite the decrease in the number and percentage of the nomad population from the Qajar period until now compared to the urban and rural population. According to the results of the nationwide census of nomadic nomads in Iran, the number of households and population of nomads has been increasing by 117.93% and 103.01%, respectively, during the years 1366 to 1387.

تبلیغات