شکاف فضایی بنیان های اقتصاد عشایری در استان خراسان جنوبی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه: کوچ نشینی دارای اقتصادی مولد و توسعه زا است. کارکرد بی بدیل اقتصاد و تولیدات عشایری سبب می شود تا بهبود و تحول در این جز از پیکره اقتصاد ملی، همواره تلاشی مهم باشد. با وجود اهمیت اقتصاد مولد عشایری، چالش های جدی گریبان گیر عشایر کشور است به گونه ای که در حال حاضر بسیاری از آنان یا از این حوزه ی فعالیتی خارج شدند یا از اشتغال در این حوزه نارضایتی دارند. از مسائل اولویت دار مرتبط با اقتصاد کوچ نشینان که کمتر نیز بدان توجه گردیده، نابرابری ها و شکاف های فضایی است. استان خراسان جنوبی یکی از مناطق عشایری است که در ردیف پنجم کشوری قرار دارد. هدف پژوهش: در پژوهش حاضر سعی شده تا به تحلیل وضع موجود از حیث پراکنش و برخورداری فضایی از عناصر اصلی اقتصاد عشایر (نیروی کار، دام و مرتع) به منظور درک بهتر نابرابری های فضایی در نواحی عشایری استان خراسان جنوبی پرداخته شود. روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر دارای ماهیتی کاربردی و به لحاظ روش از نوع توصیفی – تحلیلی و ژرفانگر است. داده های تحقیق برپایه مطالعات اسنادی گردآوری شده است. بانک داده های اولیه در نرم افزار اکسل تشکیل گردید و پس از ورود اطلاعات لازم به محیط نرم افزار ArcMap و GeoDaاقدام به تحلیل فضایی داده ها و تهیه نقشه های خروجی گردید. قلمروجغرافیایی پژوهش: در این تحقیق قلمرو جغرافیایی مشتمل بر عشایر شهرستان های استان خراسان جنوبی است. یافته ها و بحث: به دنبال انطباق اطلاعات سه رکن مرتع، دام و نیروی کار در فضاهای عشایری خراسان جنوبی نتایج نشان داد که دسترسی همسان و متوازنی از این سه رکن مهم در سطح شهرستان ها وجود ندارد؛ به گونه ای که نواحی دارای بیشترین برخورداری از دام، چندان غنایی به لحاظ نیروی انسانی و مرتع ندارد. نتایج: می توان گفت تعمیق نابرابری و گسست فضایی از حیث بنیان های اقتصاد عشایری، اپیدمی حاکم بر فضا است. از این رو لازم است برنامه ریزی توسعه با رویکرد آمایش فضا از حیث فعالیت ها و ظرفیت های مهم اقتصاد عشایری با هدف کاهش نابرابری ها انجام گیرد.The Gap Between the Foundations of Nomadic Economy in South Khorasan Province
Introduction Nomadism has a productive and developmental economy. The irreplaceable functioning of the nomadic economy and products causes the improvement and transformation of this part of the national economy to always be an important effort. Despite the importance of the nomadic productive economy, there are serious challenges facing the country's nomads, so that many of them have either left this field of activity or are dissatisfied with employment in this field. Spatial inequalities and gaps are among the priority issues related to the nomadic economy that have received less attention. South Khorasan province is one of the nomadic regions which is in the fifth row of the country. Purpose of the research: In the present study, an attempt has been made to analyze the current situation in terms of distribution and spatial enjoyment of the main elements of nomadic economy (labor, livestock and rangeland) in order to better understand spatial inequalities in nomadic areas of South Khorasan province. Methodology The present research has an applied nature and in terms of method is descriptive-analytical and in-depth. Research data have been collected based on documentary studies. The initial database was created in Excel software and after entering the necessary information into ArcMap and GeoDa software, spatial data analysis was performed and output maps were prepared. Geographical area of research In this research, the geographical territory includes the nomads of the cities of South Khorasan province. Results and discussion Following the adaptation of the information of the three pillars of pasture, livestock and labor in the nomadic spaces of South Khorasan, the results showed that there is no equal and balanced access to these three important pillars in the cities; So that the areas with the most livestock are not very rich in terms of manpower and pasture. Conclusion Finally, it can be said that the deepening of inequality and spatial rupture in terms of the foundations of the nomadic economy is an epidemic in space. Therefore, it is necessary to plan development with a space management approach in terms of activities and important capacities of the nomadic economy in order to reduce inequalities.
تبلیغات
