بازنمایی کلیشه های جنسیتی در رسانه: مطالعه ادبیات داستانی آل احمد (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
چکیده
مرد یا زن بودن، تصورات و پیش فرض هایی را به دنبال دارد که در فرهنگ هر جامعه ای تا حدودی متفاوت است. این تصورات، کلیشه های جنسیتی نامیده می شود که کمابیش در هر جامعه ای وجود دارد. بر اساس کلیشه های جنسیتی، زنان و مردان در جامعه دارای ویژگی های خاص، رفتار خاص و حالات روانی خاص هستند و قابلیت انجام وظایف و کارهایی را دارند که به صورت معمول با یکدیگر متفاوتند. کلیشه ها در درون فرهنگ جوامع و به همراه دیگر عناصر فرهنگی از طریق نهادهای های اجتماعی مانند خانواده، رسانه های گروهی، گروه همسالان و نظام آموزش در طی نسل های متمادی بازتولید می شوند. رسانه های همگانی در کنار خانواده و آموزش و پرورش، از جمله عوامل جامعه پذیر کردن افراد یک جامعه هستند. آنچه رسانه ها به نمایش می گذارند هم برگرفته از فرهنگ جامعه است و هم تأثیرگذار بر آن. در این میان کتاب یکی از رسانه های همگانی است که از طریق انعکاس هنجارها، ارزش ها و تفکرات موجود در جامعه، به بازتولید فرهنگ جامعه می پردازد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی کلیشه های جنسیتی موجود در ادبیات داستانی آل احمد می باشد. بدین منظور تمام آثار داستانی آل احمد مورد بررسی قرار گرفت. روش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل محتوا می باشد. یافته ها نشان از وجود کلیشه های جنسیتی (پر حرفی، خرافاتی، هیجانی و انفعال برای زنان و پرخاشگری و عصبانیت و سلطه گر بودن برای مردان) در داستان های آل احمد بوده و در این میان کلیشه های زنانه برجسته تر و از نظر تعداد سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است.A Study of Gender Stereotypes in the Iranian Literature: The Case of Al-e-Ahmad's Fictions
Being a man or woman entails some defaults and conceptualizations which depend on the culture of each society. These images of men and women are called gender stereotypes which exist in each society. Based on gender stereotypes, men and women have some behavioral and psychological traits and are fitted to do jobs which are different from each other. Stereotypes are reproduced over the generations by social institutions like family, mass media, peers and education system. Media, family and educational system are factors affecting socialization process. In one hand, media content is affected by culture; on the other hand media content affect the culture. Among all media, books, using reflection of norms, values and thoughts, reproduce culture strongly. In this paper, we have studied gender stereotypes in Al-e-Ahmad's fictions, one of the greatest contemporary writers of Iran. All of Al-e-Ahmad's books are studied in search for gender stereotypes. Our methodology is content analysis. Results reveal that many gender stereotypes (talkative, superstitious and emotional for women and aggressive, angry and dominant for men) are prevalent in Al-e-Ahmad fictions.
تبلیغات
