سیر تحول تاریخی آراء مفسران درباره اسلوب حذف در فواصل قرآنی
آرشیو
چکیده
یکی از شیوه های ایجاد جذابیت و بلاغت برای کلام ایجاد تناسب در آن است. در قرآن کریم هم از این شیوه به نحو گسترده و تأثیرگذاری بهره جسته است. یکی از انواع تناسب که می توان کاربرد گسترده آن را در قرآن دید ایجاد هم آهنگی و تناسب در فواصل آیات است. بااین حال، همواره در سوره های قرآن تناسب فاصله ها مراعات نمی شود. هرجا در قرآن هم آهنگی و تناسب فاصله ها با قواعد و هنجار های لفظی و ادبی آن ها در تضاد بوده، ساختارشکنی روی داده، و فراهنجاری هایی ارائه شده که بر بلاغت و جذابیت سخن افزوده است. از جمله گونه های تغییرات و ساختارشکنی های ادبی، بلاغی و واژگانی قرآن که در فواصل قرآنی هم دیده می شود حذف حرف و کلمه است. این قبیل حذف های قرآن از سده اول هجری مورد گفتگوی ادیبان، مفسران و قرآن پژوهان بوده است. در مطالعه حاضر بنا داریم تفاسیر و کتب علوم قرآن تا سده 13ق را که به اسلوب حذف در فواصل آیات پرداخته اند بازشناسیم و سیر تحول نگرش ها به اسلوب حذف را در آنان بازکاویم. بنا ست از این دیدگاه دفاع کنیم که نگرش ها به اسلوب حذف در این آثار، با توجه به خصوصیات و ویژگی های مشترک در تحلیل و روش تفسیری در دو مرحله کلان قابل دسته بندی است: مرحله تکوین (تا پیش از سده 8ق)، و مرحله توسعه؛ هم چنان که بنا داریم در ضمن این مرور، نگرش ها به کاربرد این اسلوب در قرآن را نیز با نگاهی انتقادی بازخوانیم.Historical Evolution of Commentators' Opinions About the Style of Deletion in Qurʾānic Intervals (Fawāṣil al-ʾĀy)
One of the ways to create charm and eloquence for words is to create proportion in it. In the Holy Qurʾān, this method has been widely and effectively applied. One of the types of proportionality that can be seen widely used in the Qurʾān is to create harmony and proportionality in the intervals of the verses. However, in the suras of the Qurʾān, the proportionality of the final words is not always respected. Wherever in the Qurʾān, the harmony and appropriateness of intervals are in conflict with their verbal and literary rules and norms, deconstruction has occurred, and extra-normatives have been presented that add to the eloquence and charm of the speech. Among the types of literary, rhetorical and lexical changes and deconstructions of the Qurʾān that can be seen in the Qur'anic intervals is the deletion of letters and words. Such deletions from the Qurʾān have been discussed by writers, commentators and Qurʾān scholars since the first century of Hijra. In the present study, we intend to recognize the interpretations and books about the Qurʾān up to the 13 th century AH that dealt with the style of deletion in the intervals of the verses, and to investigate the evolution of attitudes towards the style of deletion in them. We want to defend this theory that the attitudes towards the style of delition in these works can be categorized into two major stages according to the characteristics and common features in the analysis and interpretation method: the formation stage (before the 8 th century AH), and the development stage; Also, we intend to reunderstand the attitudes towards the application of this style in the Qurʾān from a critical viewpoint during both periods of developments.
تبلیغات
