چکیده

تمدن نوین اسلامی تعبیری است که مکرر در کلام آیت الله خامنه ای به کار رفته و به عنوان غایت انقلاب اسلامی ایران معرفی شده است. نظر به اهمیت این موضوع، هدف از این پژوهش تبیین مفهوم عقلانیت و نقش آن در انقلاب و تمدن نوین اسلامی از منظر امام خامنه ای است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از روش اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که از دیدگاه امام خامنه ای، عقلانیت به مفهوم عقلانیت اسلامی تعالی محور و توحیدمحور است نه به مفهوم عقلانیت ابزاری خودبنیاد غربی. عقلانیت مورد نظر ایشان، به معنای محاسبه صحیح، کار سنجیده مبتنی بر تعالیم و ارزش های اسلامی، انقلابی، عدالت، معنویت، بصیرت و دشمن شناسی، ارزش های انسانی و اخلاقی و مبتنی برآرمان گرایی و واقع بینی است و این نوع عقلانیت بر انقلاب و تمدن اسلامی حاکم است. از منظر امام خامنه ای، انقلاب اسلامی ناشی از یک عقلانیت صحیح و مبتنی بر محاسبات عقلانی بوده و براین اساس، انقلاب اسلامی ایران را «انقلابی عقلانی» خواندند. همچنین ایشان بر اساس مبانی دینی و اعتقادی خویش، بر عقلانیت و خردورزی به عنوان مهم ترین بن مایه سبک زندگی در تمدن نوین اسلامی تأکید دارند. بر اساس نتایج تحقیق از منظر امام خامنه ای، عقلانیت برآمده از اسلام، بر انقلاب و تمدن اسلامی حاکم است و عقلانیت در کنار معنویت و عدالت، جزو ارکان انقلاب و تمدن نوین اسلامی هستند.

The Concept and Role of Rationality in the Revolution and the Novel Islamic Civilization from the Perspective of Ayatollah Khamenei

Modern Islamic civilization is an expression that has been used frequently by Ayatollah Khamenei and has been introduced as the end goal of the Islamic Revolution of Iran. Given the importance of this issue, the purpose of this study is to explain the concept of rationality, its role in the revolution and the novel Islamic civilization from the perspective of Imam Khamenei. The research method is descriptive-analytical and documentary and library methods have been used to collect data. The findings show that from Imam Khamenei's viewpoint, rationality in the sense of Islamic rationality is transcendent and monotheistic, not in the sense of the Western self-founded instrumental rationality. From his perspective, rationality means correct calculation, measured actions based on Islamic and revolutionary teachings and values, justice, spirituality, insight and knowing the enemy, human and moral values based on idealism and realism. This kind of rationality encompasses the Islamic revolution and civilization. According to Imam Khamenei, the Islamic Revolution was the result of a correct rationality based on rational calculations, and accordingly, the Islamic Revolution of Iran was called a ‘rational revolution’. Also, based on his religious and doctrinal principles, he emphasizes rationality and intellectuality as the most important basis of lifestyle in a modern Islamic civilization. According to the results from researching Imam Khamenei's point of view, rationality derived from Islam encompasses the Islamic revolution and civilization, and rationality, along with spirituality and justice, are amongst the pillars of the revolution and the novel Islamic civilization

تبلیغات