رئیس جمهور ـ شاه
آرشیو
چکیده
متن
رئیسجمهور ایالات متحده، رئیس این کشور و رئیس دولت ایالات متحده است. رئیسجمهور آمریکا به عنوان مدیر اجرایی کشور و رئیس دولت فدرال، بالاترین شخصیت سیاسی رسمی این کشور شناخته میشود و مرد شماره یک ایالات متحده آمریکاست. رئیسجمهور آمریکا همچنین فرمانده کل قوای مسلح این کشور است و کلیه حضورها و عکسالعملهای نظامی نیروهای پنجگانه (هوایی، دریایی، زمینی، تفنگداران دریایی و گارد ساحلی) این کشور باید با دستور مستقیم او انجام بگیرد.
رئیسجمهور ایالات متحده، به طور غیرمستقیم و توسط آرای هیات انتخاباتی – کالج انتخاباتی – برگزیده میشود و این سمت را برای چهار سال در اختیار دارد. تا پیش از ریاستجمهوری روزولت محدودیتی برای دورههای ریاستجمهوری ایالات متحده وجود نداشت. اما پس از اینکه او در حین چهارمین دوره ریاستجمهوریاش، پس از جنگ جهانی دوم از دنیا رفت، اصلاحیه بیست و دوم قانون اساسی ایالات متحده به تصویب رسید که در آن آمده هیچ فردی حق ندارد بیش از دو دوره (8 سال) رئیسجمهور آمریکا باشد.
وزرای کابینه رئیسجمهور هم بدون رای اعتماد مجلس در این سمت قرار میگیرند و برای همین به آنها واژه «minister» اطلاق نمیشود و به آنها secretary (منشی رئیسجمهور در امور...) میگویند. به این ترتیب رئیسجمهور میتواند هر وقت، هر کسی را به سمت وزارت بگمارد یا عزل کند بدون نیاز به رای مجلس.
هرچند رئیسجمهور در انتخابات به همراه معاونش به رقابت انتخاباتی میپردازد، اما معاون وی علاوه بر این سمت، نقش ریاست سنا را هم بر عهده دارد. به این ترتیب نمایندگان سنا با احتساب معاون رئیس جمهور تعدادشان 101 نفر میشود و به این ترتیب در مواردی که تعداد آرا مساوی باشد، با ورود معاون رئیسجمهور به بحث، عملا نظر رئیسجمهور تامین میشود. همچنین رئیس جمهور در برابر قوانین مصوب، حق وتو دارد. به این ترتیب میتوان گفت که این اختیارات رئیسجمهور ایالات متحده چیزی کمتر از شاهان مشروطه نیست.
کاخ سفید:قدرت اول، عمارت دوم
رئیسجمهور آمریکا ساکن رسمیکاخ سفید است. دفتر رسمی رئیسجمهوری آمریکا هم در کاخ سفید قرار دارد. کاخ سفید در خیابان 1600 پنسیلوانیا در واشنگتن قرار داد. این کاخ در سال 1792 تاسیس شده و در سال 1800 به رنگ سفید و با سبک گرجستانی طراحی شد. این کاخ از زمان ریاستجمهوری جان آدامز، دومین رئیسجمهور تاریخ ایالاتمتحده اقامتگاه رسمی رئیسجمهور ایالاتمتحده است. در سال 1814 و در جریان جنگ آن سال توسط نیروهای ارتش بریتانیا و در حادثه به آتش کشیده شدن شهر واشنگتن سوخته شد.
به دنبال این حادثه داخل کاخ سفید صدمات فراوانی خورد و دیوار بیرونی آن سیاه شد. با این حال کار بازسازی این عمارت به سرعت آغاز شد. جیمزمونرو رییس جمهور ایالات متحده در تنها سه سال بعد در سال1817 توانست به کاخ سفید برگردد ودر قسمتهای بازسازی شده آن ساکن شود. کار بازسازی و گسترش عمارت کاخ سفید به عنوان مقر اصلی دولت تا سالها بعد ادامه یافت و علاوه بر ساخت قسمتهای جنوبی و شمالی دو بال بزرگ در قسمتهای غربی وسپس شرقی این عمارت بنا شد.
در دوران ریاست جمهوری ترومن قسمتهای داخلی این عمارت نیز به طور کامل نوسازی شد و با اسکلتی مستحکم از فولاد محل اسکان رییس جمهور و افراد کابینه شد. در حال حاضر عمارت کاخ سفید شامل ساختمان رییس جمهور (محل اقامت خانواده رییس جمهور)، بال غربی ( محل ساختمان کابینه و ساختمانی به نام روزولت)، بال شرقی (ساختمان کاری بانوی اول آمریکا و وزارت تامین اجتماعی) و قسمت قدیمی ساختمان اجرایی که دفاتر ریس جمهور و معاون اول وی در آن قرار دارد. با این همه عمارت کاخ سفید که قدرت اول آمریکاست از نظر معماری پس از ساختمان امپایر استیت نیویورک (Empire State) در رتبه دوم قرار دارد.
جان اف.کندی
1963-1917
دمکرات
کندی در میان مردم به جی.اف.کی شهرت دارد. او از 1961 و تا زمان ترورش در 1963 به عنوان رئیسجمهور آمریکا انجام وظیفه کرد.آغاز جنگ سرد و ماجراهایی مانند مناقشه مشهور خلیجخوکها که جهان را تا آستانه یک جنگ هستهای پیش برد، احداث دیواربرلین، رقابت فضایی، جنبش حقوق آفریقاییهای آمریکایی تبار و حوادث اولیه جنگ ویتنام از مهمترین وقایع دوران ریاستجمهوری کندی است.
ترور او در 22 نوامبر سال 1963 همچنان یکی از مرموزترین حوادث جنایی تاریخ ایالاتمتحده است. در مورد رفتار و منش اخلاقی کندی هنوز هم سالها پس از مرگش صحبتهایی میشود. مهمترین نقطه ضعف او مصرف داروهای آرامبخشی بود که به او ظاهری پفکرده میداد.
لیندون بی.جانسون
1973-1908
دمکرات
ال.بی.جی نامیاست که مردم آمریکا جانسون را با آن میشناسند. جانسون دمکرات که معاون جان اف.کندی بود پس از ترور او به عنوان رئیسجمهور آمریکا سوگند یاد کرد. او در انتخابات سال 1964 و در انتخابات ریاستجمهوری آن سال موفق شد پیروزی بزرگی به دست آورده و بار دیگر به عنوان رئیسجمهور انتخاب شود. او یکی از رهبران بلندپایه و سرشناس حزب دمکرات بود و به عنوان رئیسجمهور قانون “جامعه بینظیر” که شامل قوانین حقوق شهروندی، حمایتهای پزشکی، کمک به آموزش و “جنگ علیه فقر” بود را ارائه کرد.
او در سال 1968 تعداد سربازان آمریکایی در ویتنام را به 550 هزار نفر افزایش داد. این در حالی بود که در سال 1963 تنها 15 هزار نیروی آمریکایی در ویتنام حاضر بودند. جانسون در سال 1973 میلادی و پس از سومین حمله قلبی درگذشت.ادامه روش کندی در ویتنام، توسط جانسون باعث شد این کشور در ویتنام در باتلاقی فرود رود که این حرکت تا به امروز به نشانه بزرگترین بیخردی رهبران دنیا، ضربالمثل بشود. در حالی که جانسون چهره موفقتری نسبت به کندی در تقابل با جماهیر شوروی از خود نشان داد.
ریچارد نیکسون
1994- 1913
جمهوریخواه
او تنها رئیسجمهور آمریکاست که در دوران ریاستجمهوریاش و به دنبال رسوایی واترگیت (شنود از کنوانسیون ملی دمکراتها) ناچار به استعفا از سمتش شد. نیکسون که بین سالهای 1953 تا 1961 به عنوان معاون دوایت آیزنهاور انجام وظیفه کرده بود در انتخابات سال 1960 هم رقیب جان اف.کندی بود اما از او شکست خورد. او هشت سال بعد دوباره خود را نامزد انتخابات ریاستجمهوری آمریکا کرد و این بار توانست به کاخ سفید راه یابد.
او پیش از انتخاب به عنوان رئیسجمهور سمتهایی همچون نمایندگی مجلس نمایندگان آمریکا و نمایندگی سنای ایالات متحده را در اختیار داشت. او در سال 1960 و پس از شکست در انتخابات در برابر جان اف.کندی، اعلام کرد که از سیاست کنارهگیری میکند اما با این حال خود را نامزد انتخابات ریاستجمهوری سال 1968 میلادی کرد و به این سمت انتخاب شد. دیپلماسی پینگپنگ و بهبود روابط با چین از مهمترین اقدامات او در دوران ریاستجمهوری است.اما مهمترین واقعه دوران نیکسون پیگیری برنامه فضاییای بود که از زمان کندی شروع شده بود و سرانجام در زمان نیکسون به ثمر نشست و ایالات متحده تبدیل به نخستین و تنها کشوری شد که انسان به سطح کره ماه فرستاد.
جرالد فورد
2006- 1913
جمهوریخواه
فورد پس از استعفای نیکسون به عنوان معاون اورئیسجمهور ایالاتمتحده شد. فورد حدود 25 سال نماینده میشیگان در مجلس بود. امضای پیمان هلسینکی و تلاش برای کاهش تنش در فضای جنگ سرد از جمله مهمترین اقدامات فورد در دوران ریاست جمهوریاش بود. او تنها رئیسجمهوری غیرانتخاباتی آمریکاست که در زمان مبارزات انتخاباتی حتی به عنوان معاون هم همراه نیکسون نبود و پس از استعفای اولین معاون او – اسپیرو اگنیرو- به این سمت انتخاب شد.در دوران فورد، نرخ بیکاری در آمریکا به حد چشمگیری کاهش یافت و به حدود نصف رسید. که این نشان از رونق اقتصادی این کشور به خصوص در زمینه صنایع است.
جیمیکارتر
1924 تا ؟
دمکرات
کارتر پیش از انتخاب به عنوان رئیسجمهور بین سالهای 1971 تا 1975 فرماندار جورجیا بود. او در دوران ریاستجمهوری دو وزارتخانه جدید به نام انرژی و آموزش تاسیس کرد. کارتر در 2002 برنده جایزه صلح نوبل شد. پیروزی انقلاب اسلامیدر ایران و تسخیر سفارت آمریکا در تهران و ماجرای گروگانگیری 52 دیپلمات آمریکایی در تهران که 444 روز طول کشید، از جمله مهمترین وقایع دوره ریاستجمهوری کارتر است.
همین موضوع باعث شکست او در انتخابات در برابر رونالد ریگان جمهوریخواه در انتخابات سال 1980 شد.مبارزه کارتر و ریگان در سال 1980، یک طرفهترین مبارزه تمام تاریخ بود و کارتر تنها توانست آرای یک ایالت را به دست آورد. او حتی ایالتهای سنتی دموکرات (جنوب غرب و شمال شرق) را به ریگان واگذار کرد.
رونالد ریگان
2004- 1911
جمهوریخواه
ریگان یکی از مهمترین روسای جمهور قرن بیستم ایالاتمتحده است. او که ابتدا در حزب دمکرات عضویت داشت بعدها به عضویت حزب جمهوریخواه درآمد. ریگان در سالهای 1968 تا 1976 دوبار نتوانست نامزدی حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا را به دست آورد اما در سال 1980 نامزد جمهوریخواهان در انتخابات بود. به عنوان رئیسجمهور او سیاستهای جدیدی در زمینه سیاسی و اقتصادی پیش گرفت.
برنامه کمکهای جانبی اقتصاد که به “ریگانومیکز” شهرت یافت از جمله مهمترین برنامههای اقتصادی رونالد ریگان بود.ماجرای ایران-کنترا یکی از مهمترین تفاقات ریاستجمهوری او بود. پیگیری سیاست کاهش تنش با اتحاد جماهیر شوروی در دوران جنگ سرد و دادن لقب امپراتوری شیطان به شوروی و حمایت از جنبشهای ضد کمونیسم از دیگر اتفاقات مهم دوران ریاستجمهوری ریگان بود.او مسنترین رئیسجمهور آمریکا بود که به کاخ سفید راه مییافت. او هنگام ترک کاخ سفید یکی از محبوبترین روسای جمهور تاریخ آمریکا بود.
جورج بوش پدر
1924 تا ؟
جمهوریخواه
جرج هربرت دبلیو بوشُ معاون ریگان در دوران ریاستجمهوری ریگان بود. بوش بین سالهای 1976 تا 1977 ریاست آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا را بر عهده داشت. حمله به عراق و جنگ اول خلیج فارس مهمترین ماجرای دوران ریاستجمهوری بوش پدر بود. از دیگر وقایع این دوره فروپاشی دیوار برلین و اتحاد جماهیر شوروی بود.
اقدامات سوالبرانگیز بوش پدر در زمینه بالا بردن بیش از حد توان عراق در دوران معاونت ریاستجمهوریاش برای مقابله با ایران در جنگ تحمیلی، در نهایت منجر به برهم خوردن توازن قوا در خاورمیانه شد. طوری که پس از حمله عراق به کویت، دیگر قدرتهای منطقهای توان مقابله با عراق را نداشتند به همین دلیل آمریکا به دلیل نیازی که به نفت خلیجفارس داشت، خودش وارد میدان شد تا امنیت را دوباره به منطقه بازگرداند.
یل کلینتون
1946 تا ؟
دمکرات
او پانزدهمین رئیسجمهور دمکرات تاریخ ایالاتمتحده است. او همچنین سومین رئیسجمهور جوان آمریکا به شمار میرود که در هنگام ورود به کاخ سفید تنها از تئودور روزولت و جان اف کندی مسن تر بود. او اولین رئیسجمهور آمریکا پس از جنگ سرد و پس از جنگ جهانی دوم به شمار میرود. او به عنوان اولین رئیسجمهور baby boomer مشهور است. Baby boomer به نسلی از آمریکاییها گفته میشود که پس از جنگ جهانی دوم بین سالهای 1946 تا 1964 به دنیا آمدند.
همسر او سناتور ایالت نیویورک هیلاری کلینتون است که موفق نشد در رقابتهای انتخاباتی درون حزبی دمکراتهای در سال 2008 نامزدی این حزب را به دست آورد. کلینتون رئیسجمهوری است که به “دمکرات جدید”شهرت دارد و پیرو اندیشه راه سوم است که متعلق به آنتونی گیدنز، جامعهشناس مشهور بریتانیایی است. او با وجود ماجرای مونیکا لوینسکی هنگام ترک کاخ سفید یکی از محبوبترین روسای جمهور تاریخ آمریکا با 65 درصد محبوبیت بود.
او پیش از انتخاب به عنوان رئیسجمهور ایالاتمتحده فرماندار ایالت آرکانزاس بود.یکی از مهمترین دلایل محبوبیت کلینتون، ارتقای سطح نظام تامین اجتماعی در آمریکا بود. ضمن اینکه نباید فراموش کرد کلینتون به همراه معاون محبوبش الگور نقش بینظیری در توسعه فناوری اطلاعات در زندگی روزمره انسان و به خصوص گسترش تجارت الکترونیک داشتند. این عوامل باعث شده از کلینتون و گور چهرهای فراملی و جهانی ساخته شود. در دوران او آمریکا و ناتو با حمله به بالکان، به چندین سال نسلکشی در این منطقه خاتمه دادند و آرامشی نسبی را به این منطقه بحرانزده اروپا بازگرداندند.
جورج بوش
1946 تا ؟
جمهوریخواه
او پیش از انتخاب به عنوان رئیسجمهور، فرماندار ایالت تگزاس بود و در انتخابات ریاستجمهوری سال 2000 میلادی و در جریان یکی از جنجالبرانگیزترین انتخابات تاریخ ایالاتمتحده با وجود آرای مستقیم کمتر از رقیب دمکراتش یعنی ال گور – معاون کلینتون- به لطف آرای الکترال ایالت فلوریدا به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد. او در فلوریدا تنها 537 رای بیش از ال گور دست آورد. وقایع یازدهم سپتامبر و حمله به نیویورک و واشینگتن از سوی القاعده و در پی آن حمله به افغانستان و عراق از مهمترین وقایع دوران ریاستجمهوری بوش است.
بوش در سال 2004 میلادی موفق شد با شکست سناتور دمکرات ایالت ماساچوست بار دیگر به عنوان رئیسجمهور انتخاب شود. او پس از انتخاب مجدد به عنوان رئیسجمهور به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. او با اینکه پس از حوادث یازدهم سپتامبر با 92 درصد محبوبترین رئیسجمهور تاریخ ایالات متحده شد اما در واپسین ماههای دوران ریاستجمهوری با 19 درصد نامحبوبترین رئیسجمهور هم لقب گرفت.سقوط عظیم بورس که ناشی از ناکارآمدی نظام اخلاق اقتصادی به خصوص در شرکتهای سرمایهگذاری مسکن بود باعث شد ایالات متحده وارد شوک اقتصادی عظیمی شود؛ میراثی که برای اوباما کنار گذاشته شده است.